Trước đây, Mỹ chấp nhận quá trình biến đổi này nhưng bây giờ họ cho là quá trình đó không đáng kể, thuế phải tăng, lên tới hơn 450%
Lẩn tránh thuế?
Cục Phòng vệ Thương mại - Bộ Công Thương cho biết, ngày 2/7/2019, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã ban hành kết luận sơ bộ trong vụ việc điều tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp đối với thép cuộn cán nguội (CR) và thép chống ăn mòn (CORE) của Việt Nam sử dụng nguyên liệu thép cán nóng nhập khẩu từ vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc.
Vụ việc này được phía Mỹ khởi xướng điều tra từ ngày 2/8/2018, sau khi Mỹ áp dụng biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp với thép CR, CORE của vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc từ năm 2016.
Theo DOC, việc sản xuất thép CR, CORE từ thép cán nóng nhập khẩu từ vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc là giúp lẩn tránh thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp mà Mỹ đang áp dụng đối với vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc.
Theo đó, Bộ Thương mại Mỹ ngày 2/7 tuyên bố sẽ áp thuế lên tới 456% đối với một số mặt hàng thép được sản xuất tại Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc), sau đó được vận chuyển tới Việt Nam để gia công và cuối cùng xuất khẩu tới Mỹ.
Dự kiến, DOC sẽ thông báo quyết định cuối cùng về cuộc điều tra này vào tháng 9 năm 2019. Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp cùng các cơ quan liên quan, các Hiệp hội doanh nghiệp và phía Mỹ trong các giai đoạn tiếp theo của vụ việc để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của doanh nghiệp phù hợp với quy định pháp luật và các Hiệp định của WTO, đồng thời ngăn chặn các hành vi lẩn tránh bất hợp pháp, gian lận xuất xứ.
Tại phiên họp trực tuyến Chính phủ chiều 4/7, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đã chính thức lên tiếng về thông tin Bộ Thương mại Mỹ tuyên bố áp mức thuế lên tới 456% đối với các sản phẩm thép nhập khẩu từ Việt Nam.
"Việt Nam nhập khẩu thép cán nóng từ các nước rồi có quá trình biến đổi. Trước đây, Mỹ chấp nhận quá trình biến đổi này nhưng bây giờ họ cho là quá trình đó không đáng kể, thuế phải tăng, lên tới hơn 450%", Bộ trưởng Trấn Tuấn Anh chia sẻ.
Tránh lệnh trừng phạt thương mại
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, các cơ quan sẽ làm việc thống nhất với các đối tác để có hướng dẫn cho doanh nghiệp, tránh cho các sản phẩm từ Việt Nam thành đối tượng bị trừng phạt thương mại.
Qua đó, cơ quan chức năng đang có kế hoạch cụ thể để phối hợp đánh giá các sản phẩm nhập khẩu từ nước khác. Bên cạnh đó, việc cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) sẽ được siết chặt lại quy trình với nhiều sản phẩm, Bộ trưởng nói.
Trong quá trình điều tra, Bộ Công thương đã phối hợp chặt chẽ với Hiệp hội thép, các doanh nghiệp liên quan của Việt Nam để hợp tác, cung cấp đầy đủ thông tin theo yêu cầu của cơ quan điều tra Hoa Kỳ về quá trình sản xuất tại Việt Nam, mức độ giá trị gia tăng của sản phẩm...
Bộ Công thương cũng đã cảnh báo, khuyến nghị các doanh nghiệp về việc các cơ quan điều tra của nước nhập khẩu có thể thay đổi quy định, đề ra các yêu cầu khắt khe hơn trong các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại để các doanh nghiệp nghiên cứu, đề ra chiến lược kinh doanh phù hợp, đặc biệt là chuyển sang sử dụng nguồn nguyên liệu sản xuất trong nước hoặc các nguồn khác.
Doanh nghiệp có “dính đòn”
Trên TTX, ông Nguyễn Mạnh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty Ống thép Hòa Phát cho biết, quyết định áp thuế của Mỹ không ảnh hưởng tới việc sản xuất và xuất khẩu của công ty. Bởi việc áp thuế đối với thép cán nguội và thép không gỉ, mà trước đến nay doanh nghiệp chưa xuất khẩu.
Tỷ lệ xuất khẩu của Hòa Phát là không lớn. Bên cạnh đó, với dự án Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất, Tập đoàn tiến tới chủ động hơn nguồn nguyên liệu sản xuất, là doanh nghiệp đầu tiên của Việt Nam sản xuất thép cuộn cán nóng. Đồng thời, sản xuất các loại thép dùng trong công nghiệp phụ trợ cơ khí, ôtô và ngành thép vẫn là sản phẩm cốt lõi của Tập đoàn, ông Tuấn nói.
Ông Nguyễn Văn Sưa, chuyên gia trong ngành thép cho biết: Quyết định áp thuế của Mỹ đối với một số mặt hàng thép Việt Nam cũng không gây ra quá nhiều tác động tiêu cực tới ngành thép trong nước.
Việc đánh thuế tương tự đã từng được Mỹ thực hiện trước đây, nhưng Việt Nam cũng chỉ bị ảnh hưởng trong thời gian ngắn, bởi nguồn thép cán nóng đã được Formosa Hà Tĩnh sản xuất để làm thép cán nguội và thép chống gỉ (thép mạ, thép phủ màu).
“Ngành thép Việt Nam cũng chủ động trước động thái này nên đã đa dạng hóa thị trường và lượng thép xuất khẩu 4 tháng đầu năm 2019 sang Mỹ cũng đã có mức giảm nhiều so với trước”, ông Sưa cho biết.
