Với câu hỏi lĩnh vực nào sẽ là “điểm nóng” M&A trong 6 tháng đầu năm 2016, có lẽ không thể không nhắc đến bất động sản, bởi thị trường chuyển nhượng diễn ra rất sôi động từ đầu năm nay.
Đặc biệt, hai cú hích chính sách lớn nhất hỗ trợ hoạt động M&A địa ốc là Luật Nhà ở 2014 và Luật Kinh doanh bất động sản 2014, nới lỏng điều kiện cho người nước ngoài sở hữu, đầu tư, kinh doanh bất động sản tại Việt Nam, đồng thời cho phép chủ đầu tư được chuyển nhượng một phần dự án thay vì buộc phải chuyển nhượng toàn bộ như trước.
Trên thực tế, trong quy mô trên 5 tỷ USD của thị trường M&A Việt Nam năm 2015, các thương vụ lớn đều rơi vào giao dịch chuyển nhượng dự án bất động sản.
Năm 2016, theo một khảo sát khoảng 200 đại điện các nhà đầu tư bất động sản lớn khu vực châu Á - Thái Bình Dương, có 20% các nhà đầu tư bày tỏ ý định muốn đầu tư vào khu vực Đông Nam Á (so với tỷ lệ 17% trong năm 2015); 36% các nhà đầu tư nhận định Việt Nam là thị trường đầu tư hấp dẫn nhất, tiếp đến là Singapore (31%).
Có một sự khác biệt rất rõ, thời gian gần đây, thay vì trực tiếp đăng ký đầu tư, trực tiếp phát triển dự án như trước đó, nhiều nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng tiếp cận với các nhà phát triển bất động sản trong nước để hợp tác đầu tư, nhằm tận dụng các thế mạnh am hiểu thị trường nội địa của các chủ đầu tư trong nước.
Chẳng hạn, công ty địa ốc Nam Long sau khi hợp tác thành công với Nishi Nippon Railroad (Nhật Bản) triển khai Dự án Flora Anh Đào năm 2015, tháng 4/2016 lại tiếp tục cùng Hankyu Realty và Nishi Nippon Railroad hợp tác phát triển Dự án Fuji Residence với quy mô, mức đầu tư lớn hơn nhiều.
Và trên thực tế, nửa đầu năm 2016, hàng loạt thương vụ hợp tác theo kiểu M&A mua lại cổ phần đã diễn ra khi Creed Group của Nhật Bản rót 200 triệu USD mua lại 20% cổ phần của Công ty CP Đầu tư và Phát triển bất động sản An Gia; Keppel Land nhận chuyển nhượng 40% Dự án Empire City tại quận 2, TP.HCM (tương đương với 93,9 triệu USD); An Gia Investment và Quỹ đầu tư Creed Group (Nhật Bản) hợp tác với Phát Đạt triển khai dự án River City 500 triệu USD;
Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc Tiến Phát (công ty thành viên của Nhà Hòa Bình) và Tập đoàn Sanyo Homes (Nhật Bản) hợp tác đầu tư dự án Ascent Lakeside tại quận 7; Công ty Frasers Centrepoint Limited (FCL), niêm yết tại Singapore và Công ty cổ phần Đầu tư thương mại Bất động sản An Dương Thảo Điền (HAR) đã chính thức “bắt tay” hợp tác phát triển dự án phức hợp nhà ở và thương mại trên diện tích 1 ha tại phường Thảo Điền, quận 2, TP. HCM với tổng kinh phí xây dựng ước tính khoảng 85 triệu USD…
Ngoài ra, thị trường cũng chứng kiến nhiều giao dịch M&A tài sản đầu tư (các bất động sản đang hoạt động) khác, như thương vụ A&B Tower (TP. HCM), Khu resort The Nam Hai (Quảng Nam), Khu Resort Six Sense Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu)…
Nổi bật trên thị trường là việc mới đây, Tập đoàn Mitsubishi vừa trở thành đối tác của Tập đoàn Bitexco để thực hiện dự án The Manor Central Park. Theo đó, Mitsubishi sẽ nắm 45% cổ phần dự án này, trong khi Bitexco nắm 55% cổ phần còn lại. Đại diện Bitexco cho biết, dự kiến trong giai đoạn đầu, tập đoàn Mitsubishi sẽ rót khoảng 30 tỷ yên (khoảng 285 triệu USD) để tiến hành xây 240 căn nhà thấp tầng và 2 tòa căn hộ bao gồm 1.036 căn.
"Làn sóng" này như một làn gió mới thổi vào thị trường. Những dự án "chết lâm sàng" được tiếp thêm sinh khí mới, triển khai rầm rộ hơn với sự góp mặt của những tên tuổi hàng đầu trên thị trường như Vingroup, Novaland, Hưng Thịnh, Đất Xanh, Him Lam, Khang Điền, FLC, Hải Phát...
Chẳng hạn, mới đây Bitexco cũng gây chú ý với thương vụ mua cổ phần của Công ty Du lịch Hương Giang (Huế); Hưng Thịnh Corp vừa "thâu tóm" một dự án tại quận Thủ Đức từ công ty Chương Dương...
Ông Phan Xuân Cần, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Bất động sản Sohovietnam, người đã đứng ra môi giới nhiều thương vụ M&A trong lĩnh vực bất động sản cho biết, với việc Nghị định 76/2015/NĐ - CP hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh bất động sản, cho phép các chủ đầu tư, doanh nghiệp được phép chuyển nhượng dự án hoặc cho phép chuyển nhượng một phần dự án, chắc chắn sẽ tác động tốt đến thị trường bất động sản, vì nó làm cho thị trường M&A dự án bất động sản trở nên minh bạch hơn./.
