Ngày 13/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì buổi làm việc với TP.HCM về tình hình kinh tế-xã hội những tháng đầu năm 2021 và một số nhiệm vụ trọng tâm, giải quyết kiến nghị của thành phố.
Tại buổi làm việc, TP.HCM đã đề xuất, kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng giải quyết một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó, đáng chú ý, TP.HCM kiến nghị Thủ tướng cho phép UBND TP.HCM quyết định điều chỉnh mục tiêu dự án, quỹ nhà phục vụ tái định cư sang nhà ở xã hội hoặc thương mại thay cho Bộ Xây dựng, theo Nghị định 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ.
Như vậy, nếu đề xuất này được Thủ tướng thông qua, nhiều dự án tái định cư sẽ được hưởng lợi rất lớn khi được chuyển thành nhà ở thương mại. Điển hình là dự án New City Thủ Thiêm (số 17 đường Mai Chí Thọ, TP Thủ Đức) do Công ty TNHH Xây dựng - Thương mại Thuận Việt làm chủ đầu tư. Dự án này từng gây xôn xao trong dư luận vì rao bán tràn lan từ tháng 1/2018, khi chưa được phê duyệt giá đất, chưa đủ điều kiện huy động vốn. Sự việc đã bị Thanh tra Sở Xây dựng TP.HCM phát hiện và ra Quyết định xử phạt vào 11/1/2018.
Theo Quyết định xử phạt này, Thuận Việt bị phạt hơn 100 triệu đồng đối với hàng loạt lỗi vi phạm như: Kinh doanh bất động sản không đủ điều kiện, không được phép đưa vào kinh doanh theo quy định; không báo cáo cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng để kiểm tra trước khi đưa vào sử dụng; thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán xây dựng công trình không đúng trình tự, thủ tục quy định…
Đến giữa năm 2019, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Trong đó, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ nhiều sai phạm tại dự án New City Thủ Thiêm liên quan đến quá trình TP.HCM thanh lý 1.330 căn hộ khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ.
Cụ thể, nội dung kết luận của thanh tra nêu rõ, nhà đầu tư (Công ty TNHH Xây dựng - Thương mại Thuận Việt) đã thay đổi thiết kế dự án New City Thủ Thiêm, từ nhà tái định cư sang nhà ở thương mại. Nhà đầu tư này đã chuyển nhượng cho người mua 1.122 căn hộ.
Về phía UBND TP.HCM đã thanh lý hợp đồng đầu tư xây dựng khu tái định cư, khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ về giao đất là không đúng quy định tại Điểm I, Khoản 2, Điều 118, Luật Đất đai năm 2013.
Cũng liên quan tới dự án New City, ngày 11/1/2018, trong báo cáo về kết quả đàm phán, thương thảo giữa Ban Quản lý đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm và chủ đầu tư liên quan Hợp đồng mua 1.330 căn hộ tái định cư, cũng nêu ý kiến của Sở Tư pháp kiến nghị về việc phải báo cáo Thủ tướng.
Cụ thể, Sở đề nghị Ban Quản lý khu Thủ Thiêm làm rõ thêm một số nội dung trong Biên bản đàm phán và nghiên cứu, bám sát chủ trương của UBND TP, ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng.
“Trong trường hợp cần thiết, Ban Quản lý khu Thủ Thiêm kiến nghị UBND TP báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc giao chủ đầu tư đang thực hiện dự án, được tiếp tục thực hiện dự án, theo quy hoạch được duyệt, trên khu đất được giao mặt bằng, với mục tiêu xây dựng nhà ở thương mại, theo thẩm quyền quy định tại Điểm I, Khoản 2, Điều 118, Luật Đất đai năm 2013”, Sở Tư pháp khuyến cáo phía chủ đầu tư.
Trước đó, hồi cuối năm 2016, Bộ Tài chính cũng có văn bản đề nghị Văn phòng Chính phủ báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, xử lý theo nguyên tắc: “Thu hồi đất đối với dự án do Liên danh Sacomreal (đang đầu tư xây dựng) và Công ty Cổ phần Phát triển Quốc tế Thế kỷ 21 (đã đầu tư xây dựng 1 phần) làm chủ đầu tư, để tổ chức đấu giá công khai, để giao đất có thu tiền sử dụng đất khi chuyển từ nhà ở tái định cư sang nhà ở thương mại.
Việc thanh toán chi phí đã đầu tư xây dựng cho Liên danh Sacomreal và Công ty Cổ phần Phát triển Quốc tế Thế kỷ 21 theo nguyên tắc bảo toàn vốn và đảm bảo lợi nhuận định mức cho nhà đầu tư theo đúng quy định pháp luật, về xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng”.
Đặc biệt, New City Thủ Thiêm còn là một trong những dự án được TP.HCM “tháo gỡ” bằng việc “tạm nộp tiền sử dụng đất”. Tuy nhiên, Luật sư Trần Đức Phượng, Đoàn luật sư TP.HCM cho rằng, trong hệ thống các văn bản pháp luật hiện hành, không có một quy định nào khái niệm “tạm nộp tiền sử dụng đất”, việc “tạm nộp tiền sử dụng đất”. Nhưng trong quá trình quản lý điều hành, thì các cơ quan chức năng lại ưu ái áp dụng cho chủ đầu tư, giống như trường hợp đã nộp hết tiền sử dụng đất.
Để hạn chế rủi ro cho khách hàng khi mua bán tại dự án này, Luật sư Trần Đức Phượng - Đoàn Luật sư TP.HCM khuyến cáo người dân cần hết sức thận trọng. Trong trường hợp phía Công ty Thuận Việt vẫn không cung cấp đủ hồ sơ, giấy tờ hợp lệ, quan trọng là nhất là GCN quyền sử dụng đất của dự án thì tuyệt đối không nên xuống tiền.
