Trước những thắc mắc, lo lắng của người dân phường Yên Nghĩa, quận Hà Đông về những phương án giải quyết hỗ trợ, đền bù, tái định cư... khi nhường đất cho dự án Đường vành đai 4 - Vùng Thủ đô. Nhiều tổ dân phố cũng đề nghị chính quyền các cấp quan tâm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân có đất thu hồi phục vụ dự án.
Để tìm hiểu về vấn đề này, phóng viên Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam đã có cuộc trao đổi với bà Phạm Thị Phương Thảo - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất quận Hà Đông, bà Thảo cho biết: “Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội đoạn qua địa bàn quận Hà Đông, Hà Nội có chiều dài 5,5km, và đi qua địa bàn 4 phường Yên Nghĩa, Đồng Mai, Phú Lương và Phú Lãm. Tổng diện tích đất cần thu hồi 66,971 ha của 2.100 hộ gia đình, cá nhân, tổ chức. Trong đó đất ở là 53 hộ; đất lúa, đất phi nông nghiệp là 2.047 hộ. Tổng số mộ trong dự án phải di dời khá lớn 2.255 ngôi, chủ yếu thuộc phường Yên Nghĩa.
Hiện nay đất trong diện thu hồi cơ bản đã được bàn giao mốc giới. Tính đến thời điểm này, 66,971 ha trải dài trên 4 phường, qua rà soát sơ bộ có hơn 3.905m là đất ở, còn lại là đất nông nghiệp và phi nông nghiệp, đất công ích do phường quản lý.
Công tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn quận Hà Đông được thực hiện theo đúng Quyết định 10 của Thành phố Hà Nội. Mức bồi thường đối với các địa bàn trên địa bàn quận đối với đất nông nghiệp được áp dụng theo Quyết định 30 của thành phố với mức đơn giá 252.000 đồng trên 1m2.
Đối với đất ở, hiện nay UBND Thành phố đã có ủy quyền cho các quận, huyện làm thủ tục xác định giá đất. UBND quận Hà Đông cũng đã giao cho các phòng ban chuyên môn thực hiện các quy trình xác định giá đất đối với những thửa đất nằm trong diện giải phóng mặt bằng”.
Theo bà Thảo: “Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô là một chủ trương lớn, vì vậy quận Ủy cũng đã thành lập ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng, trực tiếp đồng chí Bí thư quận Ủy làm trưởng ban, đồng chí Chủ tịch UBND quận làm phó ban, đồng thời thành lập nhiều tổ công tác tuyên truyền, vận động, phổ biến chính sách đến từng hộ dân nằm trong diện có đất phải thu hồi. Khi chúng tôi làm công tác giải phóng mặt bằng, việc này không thể làm đồng loạt cùng thời điểm tại tất cả các tổ dân phố, chính vì vậy sẽ có đơn vị được tiến hành làm trước, có địa bàn làm sau.
Hiện nay, về công tác thực hiển giải phóng mặt bằng: Phường Đồng Mai đã thực hiện được 100%. Phường Phú Lương là 88%. Phường Phú Lãm được 34%. Đối với phường Yên Nghĩa, chúng tôi đã tổ chức họp dân ở địa bàn thôn Nghĩa Lộ, thôn Yên Lộ, và sáng ngày 2/3, chúng tôi đã mời những hộ dân trong diện có đất phải thu hồi trên địa bàn thôn Hòa Bình. Đối với địa bàn thôn Giao Lộ, chúng tôi đang xây dựng kế hoạch để trong thời gian tới sẽ tiếp tục họp thông báo, phổ biến đến nhân dân, trực tiếp giải đáp những thắc mắc về việc bồi thường hỗ trợ.
Đối với các hộ dân có đất nông nghiệp bị thu hồi, đều được phát đầy đủ các tài liệu phổ biến chính sách bồi thường hỗ trợ, cũng như kế hoạch giải phóng mặt bằng đến từng hộ dân, đồng thời các văn bản có liên quan như Quyết định 10 của UBND thành phố về quy trình, cách tính bồi thường, cách tính hỗ trợ.
Về đơn giá cây cối hoa màu sẽ được kiểm đếm, đối với đất nông nghiệp sẽ kèm theo thông báo 7979 ngày 30/12/2022 của Sở Tài Chính, áp dụng đơn giá cây cối hoa màu trên toàn địa bàn thành phố năm 2023”.
Bà Thảo cho biết: “Theo kế hoạch cam kết sẽ hoàn thành 70% việc giải phóng mặt bằng trong tháng 6/2023. Tuy nhiên đối với quận Hà Đông, chúng tôi đang phấn đấu đối với đất nông nghiệp chiếm hơn 95% diện tích đất thu hồi sẽ hoàn thành trước ngày 30/4. Với diện tích đất ở, sẽ tiếp tục thực hiện theo quy định, trên tinh thần đảm bảo đúng tiến độ mà thành phố giao cho.
Với phần mộ, việc bồi thường thực hiện theo Quyết định 18 của UBND thành phố, đơn giá xây dựng đối với công trình và vật kiến chúc, trong đó có các phần mộ, đồng thời tùy theo hạng mục, kích thước…sẽ áp dụng theo đúng quy định để bồi thường cho các hộ dân”.
Về công tác tái định cư trên địa bàn quận Hà Đông đối với các hộ dân có đất bị thu hồi, bà Thảo cho biết: “Đối với việc thu hồi đất nông nghiệp theo quy định sẽ không có tái định cư, chỉ tái định cư đối với thu hồi đất ở. Thực tế hiện nay trên địa bàn quận Hà Đông khi thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, chỉ phường Yên Nghĩa là có thu hồi đất ở.
Việc tái định cư trong Quyết định 10 năm 2017 của Thành phố, trong đó có nêu rõ quy định về tái định cư, chính sách tái định cư. Theo quy định việc tái định cư sẽ là những căn hộ chung cư.
Tuy nhiên đây là một dự án trọng điểm quốc gia được UBND thành phố cũng đã quan tâm, quận Hà Đông đã báo cáo, đồng thời thành phố cũng đã quyết định đồng ý cho quận Hà Đông được tái định cư bằng đất ở tại huyện Thanh Oai, không phải chung cư. Hiện nay các phòng ban, cơ quan chuyên môn quận Hà Đông đã phối hợp với huyện Thanh Oai và các sở ngành của thành phố, xây dựng rà soát khối lượng các hộ dân cần phải tái định cư.
Về điều kiện để được tái định cư đều theo quy định, trong cơ chế đặc thù của thành phố, đối với những hộ dân đang ở tại vị trí giải phóng mặt bằng, không còn nhà ở đất ở nào khác trên địa bàn phường, và đất phải đủ điều kiện để bồi thường sẽ được bố trí nhận đất tái định cư ở Thanh Oai.
Đối với những hộ dân không đủ điều kiện được bồi thường, ví dụ: Sử dụng đất lấn chiếm trước ngày 1/7/2004 mà không có văn bản ngăn chặn của các cấp có thẩm quyền, không còn nhà ở đất ở nào khác thì sẽ được xem xét để mua nhà tái định cư tại căn hộ X2 Đại Kim. Theo tôi chủ trương này của thành phố rất rõ ràng.
Chính vì vậy hiện nay chúng tôi đang rà soát, để một hộ gia đình có được tái định cư hay không sẽ có nhiều bước, không phải cứ bị thu hồi đất là được tái định cư. Phải làm hồ sơ kỹ thuật thửa đất từng hộ dân, hoàn thiện bản đồ thu hồi đất. Sau khi bản đồ thu hồi được Phòng Tài nguyên Môi trường, cơ quan quản lý nhà nước thẩm định, lúc này phường sẽ có văn bản đề nghị các cơ quan nhà nước ban hành thông báo thu hồi.
Sau khi có thông báo thu hồi đất, các hộ dân sẽ được mời đến để nghe phổ biến chính sách bồi thường hỗ trợ. Tiếp đó sẽ triển khai 3 bước theo quy định”.
Tái định cư tại huyện Thanh Oai.
Về vấn đề giải phóng mặt bằng của dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô, bà Cấn Thị Việt Hà - Chủ tịch UBND quận Hà Đông, cho biết: “Thực hiện Dự án trên, cả hệ thống chính trị của quận thời gian qua đã tích cực vận động, tuyên truyền, theo đó nhân dân địa phương đã đồng thuận và nhận thức vai trò quan trọng của dự án này.
Quận đã ban hành quyết định thu hồi đất nông nghiệp và đất giao thông, thủy lợi, nghĩa trang của 2.105 tổ chức, hộ gia đình; di chuyển được 211 ngôi mộ, hiện đang tiến hành chỉnh trang nghĩa trang Tổ dân phố số 9 phường Yên Nghĩa để phục vụ công tác di chuyển mộ. UBND quận đã thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ trên địa bàn 03 phường Phú Lương, Đồng Mai, Phú Lãm của 380 tổ chức, hộ gia đình với số tiền 231,5 tỷ đồng; đã giải ngân được 118,4 tỷ đồng.
Trong thời gian tới, quận Hà Đông tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động nhân dân đồng thuận thực hiện chủ trương thu hồi đất để đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng thực hiện dự án. Trong đó, chỉ đạo các cơ quan liên quan đẩy nhanh hơn nữa tiến độ di chuyển mộ; điều tra khảo sát, đo đạc, kiểm đếm xác định diện tích đất đối với các hộ trong phạm vi thu hồi; thẩm định phương án bồi thường hỗ trợ…
Đối với các trường hợp thu hồi đất ở phải bố trí tái định cư, UBND quận tiếp tục xây dựng kế hoạch giải phóng mặt bằng sau khi UBND huyện Thanh Oai bàn giao hạ tầng khu tái định cư. Quận Hà Đông phấn đấu hoàn thành sớm công tác giải phóng mặt bằng dự án đường Vành đai 4, bàn giao ít nhất 70% mặt bằng trong tháng 6/2023 và hoàn thành 100% trong năm 2023”.
