Không còn tình trạng đông đúc tại các quầy tiếp dân liên quan đến thủ tục đất đai - xây dựng
Từ ngày 9/6, toàn bộ thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng tại Hà Nội được chuyển sang trực tuyến. Các thủ tục gồm cấp giấy phép hoạt động xây dựng, sửa chữa, cải tạo; điều chỉnh, gia hạn giấy phép xây dựng… Nhà ở riêng lẻ, công trình đặc biệt, cấp I, II, III và IV nằm trong diện thực hiện thủ tục trực tuyến này.
Đặc biệt, người dân và doanh nghiệp khi nộp hồ sơ trực tuyến sẽ được miễn lệ phí cho tới hết năm 2025. Đồng thời, thành phố cũng hỗ trợ chi phí chuyển phát kết quả tận nơi trong khu vực TP. Hà Nội và các tỉnh ngoài (với mức phí 26.000 đồng/lượt chuyển phát).
Trước đó, từ ngày 1/6, Thành phố cũng áp dụng việc xử lý trực tuyến đối với 5 thủ tục hành chính khác trong lĩnh vực đất đai. Đây có thể coi là những bước khởi động hiệu quả đầu tiên trong việc thực hiện việc đơn giản hoá thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai - xây dựng, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại cho người dân, doanh nghiệp, theo đúng tinh thần chỉ đạo lâu nay của Chính phủ về cải cách hành chính, dịch vụ công.
Trung tâm phục vụ hành chính công cho biết việc nộp hồ sơ trực tuyến giúp người dân không phụ thuộc vào thời gian hành chính, không phải xếp hàng hay di chuyển, giảm thời gian chờ đợi và nhất là ngăn ngừa tiêu cực. Người dân chỉ việc nộp hồ sơ tại nhà và theo dõi toàn bộ việc giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường mạng.
Ghi nhận của Reatimes lại Chi nhánh số 1 - Trung tâm phục vụ Hành chính công TP. Hà Nội (Lạc Long Quân, Xuân La, Tây Hồ), sáng 12/6 cho thấy, các quầy hành chính dân sự tiếp dân vẫn tấp nập người dân đang chờ đến lượt giải quyết các thủ tục hành chính. Tuy nhiên, những quầy tiếp dân liên quan đến thủ tục đất đai - xây dựng lại giảm hẳn tình trạng đông đúc như thường ngày.


Các quầy tiếp dân liên quan đến thủ tục đất đai - xây dựng giảm hẳn tình trạng đông đúc như thường ngày. (Ảnh: Quang Duy)
Bà Nguyễn Thị Hạnh Thơm - Cán bộ tiếp dân tại quầy lễ tân cho biết: "Kể từ khi triển khai 100% thủ tục cấp giấy phép xây dựng trực tuyến, số lượng công dân đến trung tâm đã giảm mạnh. Tuy nhiên, vẫn có một bộ phận công dân, chủ yếu là những người trung niên và cao tuổi, chưa nhận được thông tin đầy đủ hoặc chưa quen với cách sử dụng hệ thống trực tuyến. Chính vì vậy, họ vẫn đến trực tiếp để được hỗ trợ thêm".
Bà Thơm cũng cho hay, sau khi tiếp nhận hồ sơ trên hệ thống dịch vụ công, các cán bộ chỉ mất khoảng 5 - 10 phút là có thể giải quyết xong một bộ hồ sơ. Ngay trong ngày, công dân đã được phản hồi về việc hồ sơ có cần phải bổ sung giấy tờ gì không. Với quy trình như hiện nay thì sẽ tiết kiệm được thời gian cho người dân rất nhiều trong các thủ tục hành chính liên quan.
Anh Trịnh Ngọc Sơn, trú tại Ngọc Thuỵ, Long Biên chia sẻ, anh tới Trung tâm Hành chính công để xin gia hạn giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, đến đây, anh mới biết việc mang hồ sơ giấy đến nộp như anh là không cần thiết, bởi toàn bộ các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng đều có thể làm trực tuyến tại nhà. Các văn bản hồ sơ chỉ cần sao chụp lại rồi gửi bản mềm lên hệ thống dịch vụ công.
"Bản thân tôi cũng đã vài lần đi lại mới xin được giấy phép xây dựng. Hôm nay tôi mới nắm được vấn đề này. Việc này sẽ tiết kiệm được thời gian di chuyển cho người dân rất nhiều, và nên phát triển, nhân rộng sang các lĩnh vực khác trong thời gian tới", anh Sơn nói.
Theo quan sát, tất cả những người vẫn đến nộp hồ sơ trực tiếp tại đây đều được các cán bộ tại Trung tâm hành chính công hướng dẫn cách thao tác nộp hồ sơ trực tuyến. Ông Nguyễn Văn Tình, 72 tuổi, trú tại Xuân La, Tây Hồ cho biết ông đi xin giấy phép sửa nhà. "Tôi có biết tất cả các thủ tục liên quan đến lĩnh vực xây dựng hiện nay đã được chuyển sang nộp hồ sơ trực tuyến, nhưng tôi không quen với công nghệ, không biết cách thao tác, nên tôi vẫn phải đến đây để nhờ các cán bộ hỗ trợ".
Tiếp tục tối ưu hóa quy trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ trực tuyến
Có thể thấy, bước đầu triển khai thủ tục trực tuyến đã giúp giảm bớt tình trạng quá tải tại các quầy tiếp dân. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả toàn diện, cần phải tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân, đặc biệt là nhóm người trung niên, cao tuổi, để họ có thể dễ dàng tiếp cận và sử dụng các dịch vụ công trực tuyến một cách thuận tiện và hiệu quả.
Là một trong những người đầu tiên háo hức nộp hồ sơ xin giấy phép xây dựng nhà qua mạng, anh Nguyễn Đình Thanh (Tây Mỗ, Nam Từ Liêm) cho hay, cơ bản các thao tác trên hệ thống đều ổn định, không có tình trạng nghẽn mạng và sập hệ thống.
Tuy vậy, khi đến bước điền thành phần hồ sơ, công dân muốn tải tài liệu tệp đính kèm xuống đều xảy ra lỗi. Sau đó, anh phải sử dụng công cụ chatbot AI của hệ thống dịch vụ công, yêu cầu chatbot gửi hồ sơ cho công dân. Lúc đó anh mới có thể tải được tài liệu về.
"Tôi nghĩ, những người không rành về máy tính, công nghệ sẽ khó để thao tác, nhất là khi số lượng hồ sơ nộp trực tuyến ngày càng nhiều, thì không biết sẽ có những ách tắc gì", anh Thanh băn khoăn.


Vẫn cần nỗ lực mở rộng và tối ưu hóa quy trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ trực tuyến.
Sau 3 ngày Hà Nội áp dụng việc nhận hồ sơ trong lĩnh vực xây dựng trực tuyến, chị Kim Oanh (Thanh Xuân, Hà Nội) vẫn mang trực tiếp hồ sơ lên Trung tâm Hành chính công Thành phố để "làm cho nhanh". Chị lo ngại, hồ sơ gửi đi nhưng phải chờ phản hồi và không biết lúc nào sẽ được phản hồi vì trong thông báo chị đọc được thì không thấy quy định rõ thời hạn phản hồi hồ sơ.
Thực tế, sau khi hồ sơ được đẩy lên, công dân sẽ nhận được thông báo về thời hạn xử lý là 15 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ, với điều kiện là đầy đủ các giấy tờ theo yêu cầu. Biết được điều này, chị Kim Oanh rất ủng hộ, nhưng chị cũng mong muốn biết được ai đang tiếp nhận hồ sơ để có thể trao đổi và "gắn trách nhiệm" trong trường hợp hồ sơ xử lý chậm trễ.
Lo lắng của chị Oanh là có cơ sở, vì chị cũng từng trải qua những lần thao tác trực tuyến khi làm thủ tục liên quan đến giải chấp sổ đỏ, nhưng kết quả chưa được như ý. Chị cho biết, mình sử dụng tính năng “Đặt lịch” và yên tâm ra Chi nhánh số 1 Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội chờ đến lượt. Nhưng thực tế việc đặt lịch lấy số thứ tự đã mở từ 8h tối hôm trước, nên nếu không biết thì vẫn phải nhận số thứ tự lớn, thậm chí đã hết lượt phục vụ.
Chị Oanh cũng chia sẻ, trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến, hệ thống chưa cung cấp hướng dẫn chi tiết cho các mục, khiến chị dễ chọn sai. Mặc dù hồ sơ được hẹn trả sau 3 ngày và sẽ nhận được thông báo, nhưng sau nửa tháng, hồ sơ vẫn ở giai đoạn xử lý và chị chưa nhận được bất kỳ thông báo nào khác.
Có thể nói, trong bối cảnh Chính phủ đang thúc đẩy cải cách hành chính mạnh mẽ như hiện nay, việc tiếp nhận và giải quyết hồ sơ trực tuyến là cần thiết, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ công và tạo môi trường thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, đó mới chỉ là bước khởi đầu. Để tạo ra sự thay đổi toàn diện và đảm bảo hiệu quả lâu dài, hạn chế phát sinh vấn đề, hồ sơ tắc nghẽn mà không biết do đâu, vẫn cần nỗ lực mở rộng và tối ưu hóa quy trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ trực tuyến.
Cùng với đó, các cơ quan nhà nước cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến thông tin về các thay đổi quy trình, đảm bảo người dân và doanh nghiệp hiểu rõ và nắm bắt được các thủ tục mới.
Ngoài ra, các cơ quan quản lý phải thực hiện công tác giám sát chặt chẽ, kiểm tra thường xuyên kết quả thực hiện các thủ tục hành chính và tiếp tục cải thiện dựa trên phản hồi từ người dân và doanh nghiệp. Việc giám sát, đánh giá và cải tiến liên tục quy trình xử lý hồ sơ trực tuyến là cần thiết để đảm bảo tính hiệu quả, minh bạch và công bằng; góp phần tạo dựng niềm tin và sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp đối với nền hành chính công.