Cùng một diện tích đất, cùng những con số quy chuẩn xây dựng như nhau, nhưng tại sao có khu đô thị vừa hình thành đã lem nhem, lại có nơi trở thành không gian đầy sức sống? Theo các chuyên gia, một trong những yếu tố then chốt làm nên sự khác biệt của các khu đô thị chính là tầm nhìn của những bản quy hoạch.
Triết lý đáng sống và thông minh song hành
Một năm đầy những biến động của thị trường bất động sản sắp khép lại, bước sang năm 2021, các chuyên gia dự báo rằng bức tranh của thị trường sẽ có nhiều gam màu sáng. Điều này đến từ sự chủ động tái cơ cấu, thay đổi của các doanh nghiệp và sự tìm tòi để định hình hướng đi bền vững. Kiến tạo những khu đô thị thông minh và đáng sống được coi là chiến lược của nhiều doanh nghiệp bất động sản.
GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhận định, việc phát triển đô thị thông minh và đáng sống là xu hướng tốt và triển vọng ở Việt Nam. Bằng chứng là rất nhiều tổ chức uy tín trên thế giới đã trao tặng các giải thưởng danh giá tầm khu vực châu Á - Thái Bình Dương hay thậm chí tầm thế giới cho một số khu đô thị điển hình của Việt Nam. Chẳng hạn, Ecopark đã đạt được những danh hiệu khá tốt về phát triển xanh, đáng sống và hạnh phúc. Gần đây nữa, một số khu đô thị thông minh đang dần xuất hiện với sự tham gia của các tập đoàn tên tuổi khác và những đơn vị tư vấn quy hoạch quốc tế
GS. Võ cho hay: “Chúng ta thấy rằng, triết lý đáng sống tồn tại song hành với triết lý thông minh. Tôi cho rằng đó là hai nét chính cần có trong chiến lược phát triển các khu đô thị mới hiện nay ở Việt Nam. Đáng sống bao gồm các yếu tố xanh và sạch, văn hoá, hạnh phúc, là những giá trị cốt lõi lâu nay chúng ta vẫn đang hướng đến. Thông minh là khái niệm mới xuất hiện gần đây dựa trên nền tảng của IoT, giúp vận hành những khu đô thị một cách hiệu quả và tiện lợi hơn cho cư dân. Các dịch vụ hành chính, kinh tế, xã hội sẽ được tổ chức rất tốt trên cơ sở các mạng lưới điện tử, giúp chúng ta tạo ra được một hệ thống dịch vụ tiện ích, tiết kiệm chi phí và năng lượng để hướng đến sự hài lòng và thỏa mãn cao nhất của cư dân. Bởi vì khu đô thị đáng sống, thông minh thì suy cho cùng vẫn phải hướng đến mục tiêu cốt lõi vì con người, vì chất lượng cuộc sống cư dân.
Nhìn vào sự đầu tư bài bản, chuyên nghiệp của các nhà phát triển bất động sản lớn hiện nay, tôi tin rằng, chúng ta còn có thể có nhiều khu đô thị mới thông minh và đáng sống nữa giúp thay đổi bộ mặt đô thị của đất nước”.
Đồng quan điểm, TS. Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam cho rằng: “Việc xuất hiện các khu đô thị thông minh và đáng sống với quy hoạch bài bản sẽ đem lại một diện mạo mới cho đô thị Việt Nam. Đây là một xu thế tất yếu. Đô thị muốn bền vững, không thể phát triển những dự án nhỏ lẻ, manh mún mà cần các khu đô thị lớn, học hỏi những kinh nghiệm từ quốc tế. Nhiều thành phố đã có kế hoạch xây dựng đô thị thông minh và đáng sống như Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng…”.
Sự đồng hành của tư vấn quy hoạch và doanh nghiệp bất động sản
Theo nhiều chuyên gia nhận định, một trong những thách thức chính của các nhà phát triển dự án thông minh và đáng sống tại các thành phố lớn của Việt Nam nằm ở sự thấu hiểu và giải quyết khoảng cách cơ bản giữa bản vẽ quy hoạch và thực tế.
Mỗi nhà phát triển dự án đều kỳ vọng sẽ tạo nên những khu đô thị đẹp, hiện đại và đáng sống. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nhất đặt ở việc dự án đó có một bản quy hoạch toàn diện và hợp lý hay không.
Hoá giải thách thức cho nhà đầu tư chính là các đơn vị tư vấn quy hoạch có tầm nhìn bao quát về dự án, biết đánh giá hiện trạng, chỉ tiêu kinh tế, hạ tầng kỹ thuật, định hướng phát triển, tính khả thi. Họ phải là những người chuyên nghiệp và có kinh nghiệm, am hiểu thực tế về văn hóa địa phương.
TS. Đào Ngọc Nghiêm cho hay: “Theo tôi, cần phải nhìn nhận tổng thể mới có thể đánh giá được tình hình công tác và vai trò của đơn vị tư vấn trong việc xây dựng các khu đô thị thông minh và đáng sống.
Trong thời gian qua, sự tham gia của các nhà tư vấn quy hoạch đã giúp cho dự án giải quyết được bài toán hài hoà giữa quy hoạch xây dựng, quy hoạch đất đai với quy hoạch kinh tế…, đem lại lợi ích cho cả nhà phát triển dự án, cư dân và sự phát triển chung của đất nước”.
Ông Nguyễn Chí Thanh, Phó Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam phân tích, việc vẽ ra một quy hoạch rất đẹp nhưng không có nguồn lực thực hiện hoặc không phù hợp với thực tiễn thì không để làm gì. Vẽ ra một quy hoạch đẹp nhưng không tổ chức thực hiện được cũng hỏng. Mục tiêu xây dựng một khu đô thị thông minh và đáng sống là hay nhưng nếu thực hiện lộn xộn, không tuân thủ nguyên tắc quy hoạch thì khu đô thị ấy cũng mãi chỉ nằm trên giấy.
Ông Thanh cho rằng: “Một bản quy hoạch tốt là phải đáp ứng phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội hiện nay nhưng cũng phải đảm bảo nền tảng cho phát triển kinh tế xã hội tương lai, tầm nhìn cần kéo dài đến 20 năm và xa hơn nữa.
Quy hoạch góp phần giải quyết các vấn đề đang tồn tại của đời sống như ô nhiễm, khói bụi, ngập úng, thiếu không gian công cộng… Đồng thời giải quyết được cả bài toán kinh tế cho chủ đầu tư và cho chính các cư dân, như thế mới là bản quy hoạch có tầm nhìn, tạo đà cho các bước phát triển về sau”.
Dưới góc nhìn của một doanh nghiệp bất động sản, bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Tổng Giám đốc Đại Phúc Land đánh giá quy hoạch có vai trò rất lớn đến chất lượng đầu ra của một sản phẩm bất động sản. Có thể cùng một mật độ nhưng có những khu đô thị được thực hiện rất tốt, sẽ mang lại cảnh quan, không gian, chất lượng sống khác hẳn khu đô thị chỉ được quy hoạch và thực hiện ở mức đáp ứng đủ theo quy chuẩn thôi. Đây cũng là điều thể hiện sự khác biệt giữa các thương hiệu chủ đầu tư.
Tức là cùng một quy định như nhau nhưng sản phẩm ra cuối cùng lại khác nhau. Có những khu đô thị có cảnh quan đẹp, không gian sống tốt, xanh tươi nhưng một số quy hoạch của chủ đầu tư khác lại lem nhem, thiếu sự đồng bộ, chất lượng sản phẩm không đạt yêu cầu.
GS. Đặng Hùng Võ nhận định: “Quy hoạch là yếu tố đặt nền móng. Khi xây dựng đô thị thông minh và đáng sống, ngay từ bản quy hoạch dự án đã phải chỉn chu, thể hiện được sự thông minh, mạch lạc và yếu tố cốt lõi hướng đến cộng đồng.
Quy hoạch là cách sắp xếp không gian mặt đất trong tương lai để cái thu được trừ đi chi phí, đạt được giá trị lớn nhất. Cái thu được và cái phải chi phí được tính trên tất cả các mặt kinh tế, xã hội, môi trường, văn hóa và nhân văn, mà con người được đặt vào trung tâm của bài toán quy hoạch. Đó cũng là cốt lõi cho thấy các doanh nghiệp bất động sản cần có sự đồng hành của các nhà tư vấn quy hoạch để giải bài toán này”.
