Dự án đã khởi công nhưng 13 ki ốt vẫn "án ngữ" mặt bằng
Cuối tháng 2 vừa qua, Công ty CP Bất động sản Hoa Anh Đào (viết tắt là Công ty Hoa Anh Đào) đã chính thức khởi công dự án Tòa tháp Văn phòng - Căn hộ Khách sạn TIG Tower Office - Apartment (viết tắt là dự án TIG Tower Office - Apartment hay còn gọi là giai đoạn 2 dự án King Place) tại 108 Nguyễn Trãi, phường Thượng Đình, quận Thanh Xuân, TP. Hà Nội. Dự án có quy mô 29 tầng nổi, 3 tầng hầm, trong đó tầng 1 đến 4 của công trình là văn phòng thương mại cao cấp; tầng 5 đến 29 là căn hộ khách sạn 5 sao diện tích từ 57 đến 100m2.

Cổng vào dự án TIG Tower Office - Apartment. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Tuy nhiên, gần đây, chủ đầu tư dự án TIG Tower Office - Apartment cho biết, mặt bằng của dự án này đang bị một số cá nhân, tổ chức chiếm dụng không thực hiện di dời khiến việc thi công dự án gặp nhiều khó khăn, tổn thất lớn cho chủ đầu tư nếu sự việc không sớm được giải quyết.
"Trước thời điểm khởi công, chủ đầu tư đã ban hành 2 văn bản đề nghị các cá nhân, tổ chức đang hoạt động kinh doanh trong 13 ki ốt là tầng 1 của khối nhà 3 tầng mặt đường Nguyễn Trãi di dời, bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án. Đồng thời, chủ đầu tư cũng cảnh báo nguy hiểm thi công tới 13 ki ốt nhưng không được phối hợp", đại diện Công ty Hoa Anh Đào cho biết.
Thông tin thêm về việc này, đại diện Công ty Hoa Anh Đào cho biết, công ty là chủ đầu tư hợp pháp với "Dự án Tòa nhà hỗn hợp thương mại, dịch vụ, văn phòng, khách sạn căn hộ và nhà ở để bán - King Palace" tại địa chỉ 108 Nguyễn Trãi. Thực hiện dự án này, chủ đầu tư đã thực hiện các nghĩa vụ theo Hợp đồng chuyển nhượng dự án, được cấp phép xây dựng 2 tòa nhà A và B, trong đó tòa A (giai đoạn 1 dự án King Place) đã đưa vào sử dụng.

Toà A của dự án King Palace đã được xây dựng xong và đưa vào sử dụng. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng tòa B (dự án TIG Tower Office - Apartment), công ty chưa thể thực hiện việc phá dỡ khối nhà 3 tầng mặt đường Nguyễn Trãi nằm trên phần diện tích đất thuộc dự án do phát sinh việc tại tầng 1 đang tồn tại 13 ki ốt được đánh số 80-100 Nguyễn Trãi có các cá nhân, tổ chức khai thác, sử dụng để kinh doanh không di dời, bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư.
Theo ghi nhận của phóng viên Reatimes, hiện tại, bên trong công trường của dự án TIG Tower Office - Apartment đã tập trung nhiều vật liệu và có máy móc lớn thi công, nhưng khối nhà 3 tầng mặt đường Nguyễn Trãi vẫn đang tồn tại, chiếm một phần mặt bằng dự án. Trong đó, 13 ki ốt là tầng 1 của khối nhà 3 tầng vẫn đang hoạt động kinh doanh, còn tầng 2 và 3 thì hư hỏng, không còn người ở và được rào chắn bằng lưới đen.



Khối nhà 3 tầng mặt đường Nguyễn Trãi chiếm một phần diện tích đất thuộc dự án TIG Tower Office - Apartment, hiện chưa thể phá dỡ do 13 ki ốt ở tầng 1 của khối nhà chưa di dời. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Theo chia sẻ của một số người dân đang khai thác, sử dụng các ki ốt ở tầng 1 của khối nhà 3 tầng mặt đường Nguyễn Trãi nêu trên, từ năm 1992 đã tham gia góp vốn vào Công ty Cổ phần Dụng cụ số 1 và trong hợp đồng góp vốn có xác định việc được quyền sở hữu lâu dài đối với ki ốt, cho nên không đồng ý bàn giao mặt bằng theo yêu cầu của Công ty Hoa Anh Đào.
Ở góc độ chính quyền địa phương, trao đổi với phóng viên Reatimes, ông Trần Phan Mỹ - Phó Chủ tịch UBND phường Thượng Đình - xác nhận, phường đã nhận được nội dung phản ánh của người dân đang sử dụng ki ốt và phía chủ đầu tư. Phường đã mời các bên liên quan tới làm việc, hòa giải, đồng thời yêu cầu làm rõ pháp lý để đảm bảo quyền lợi các bên.
13 ki ốt không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất riêng biệt
Theo nghiên cứu tài liệu liên quan sự việc của phóng viên Reatimes, năm 2010, UBND TP. Hà Nội đã có Quyết định thu hồi 18.531m2 đất tại số 108 Nguyễn Trãi do Công ty cổ phần Dụng cụ số 1 đang sử dụng, để giao cho Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển Nhà Hà Nội (viết tắt là Công ty Nhà Hà Nội) thực hiện dự án "Khu hỗn hợp trung tâm thương mại, dịch vụ công cộng, văn phòng và nhà ở để bán".
Tháng 4/2014, Công ty Nhà Hà Nội đã chuyển nhượng một phần dự án với diện tích 6.975m2 cho Công ty Hoa Anh Đào.
Đến tháng 6/2017, UBND TP. Hà Nội đã ban hành Quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư, theo đó chấp thuận điều chỉnh, bổ sung một số nội dung về Chủ trương đầu tư dự án "Tòa nhà hỗn hợp thương mại, dịch vụ, văn phòng, khách sạn căn hộ và nhà ở để bán - King Palce" thuộc dự án "Khu hỗn hợp trung tâm thương mại, dịch vụ công cộng, văn phòng và nhà ở để bán". Nội dung điều chỉnh gồm: Tên dự án "Tòa nhà hỗn hợp thương mại, dịch vụ, văn phòng, khách sạn căn hộ và nhà ở để bán - King Palce"; chủ đầu tư là Công ty Hoa Anh Đào.
Tháng 8/2017, UBND TP. Hà Nội đã ban hành Quyết định thu hồi 6.973m2 tại số 108 Nguyễn Trãi do Công ty Nhà Hà Nội được giao năm 2010, giao Công ty Hoa Anh Đào thực hiện dự án "Tòa nhà hỗn hợp thương mại, dịch vụ, văn phòng, khách sạn căn hộ và nhà ở để bán - King Palce".
Về nguồn gốc 13 ki ốt trên, cũng theo nghiên cứu tài liệu liên quan được biết, ngày 18/12/1991, Nhà máy Dụng cụ số 1 (nay là Công ty Cổ phần Dụng cụ số 1) đã ký văn bản số 10/DC/HĐXN. Theo đó, 13 ki ốt nêu trên là "Các gian hàng nhà tầng 1 dãy Ga xe điện Cầu Mới", hình thành trên cơ sở được Giám đốc Nhà máy Dụng cụ số 1 "gọi vốn xây dựng, cho thuê dài hạn" thuộc dãy nhà 3 tầng xây dựng trên đất nhà nước giao cho Nhà máy Dụng cụ số 1.

13 ki ốt có nguồn gốc là "Các gian hàng nhà tầng 1 dãy Ga xe điện Cầu Mới", xây dựng trên đất nhà nước giao cho nhà máy Dụng cụ số 1, không được nhà nước công nhận quyền sử dụng đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng riêng biệt. (Ảnh: Trọng Hiếu)
Các cá nhân được phép sử dụng 13 ki ốt thông qua các Hợp đồng kinh tế năm 1992 với Công ty Dụng cụ số 1. Trong đó, các Hợp đồng đều quy định, tổ chức, cá nhân chỉ được thuê dài hạn các ki ốt để "làm nơi kinh doanh dịch vụ của Nhà máy" và có trách nhiệm "Không được bán, sang tên cho chủ khác nếu không được sự đồng ý của Nhà máy Dụng cụ số 1 và Quyết định của Bộ chủ quản".
Nhận định về vụ việc sau khi nghiên cứu tài liệu liên quan, luật sư Phạm Anh Hùng (Công ty Luật Bizlawyer & Partners, Đoàn luật sư TP. Hà Nội) đánh giá, phần diện tích đất tồn tại 13 ki ốt hiện nay thuộc phạm vi đất của nhà nước, được giao cho Nhà máy Dụng cụ số 1 và được ghi nhận tại Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất ngày 04/12/2001 của UBND TP. Hà Nội.
"Các tổ chức, cá nhân được khai thác, sử dụng 13 ki ốt bản chất là việc góp vốn xây dựng và thuê các gian ki ốt (tài sản trên đất) theo thỏa thuận tại các Hợp đồng kinh tế năm 1992 với Nhà máy Dụng cụ số 1. Trong đó, nội dung các Hợp đồng đều quy định mục đích thuê dài hạn là để "làm nơi kinh doanh dịch vụ" và có trách nhiệm "Không được bán, sang tên cho chủ khác nếu không được sự đồng ý của Nhà máy dụng cụ số 1 và quyết định của Bộ chủ quản", luật sư Hùng dẫn chứng.
Do vậy, luật sư Hùng cho rằng, đây không phải hoạt động chuyển nhượng quyền sử dụng đất và không được nhà nước công nhận quyền sử dụng đất, không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) riêng biệt. Hơn nữa, tại thời điểm UBND TP. Hà Nội ban hành Quyết định thu hồi đất số 5256/QĐ-UBND ngày 25/10/2010, các tổ chức, cá nhân sử dụng 13 ki ốt có trách nhiệm bàn giao mặt bằng các ki ốt để Công ty Nhà Hà Nội và Công ty Cổ phần Dụng cụ số 1 thực hiện dự án "Khu hỗn hợp trung tâm thương mại, dịch vụ công cộng, văn phòng và nhà ở để bán" tại 108 Nguyễn Trãi.
Bên cạnh đó, luật sư Hùng cũng dẫn chứng, do Công ty Nhà Hà Nội và Công ty Dụng cụ số 1 sau đó đã chuyển nhượng một phần dự án "Khu hỗn hợp trung tâm thương mại, dịch vụ công cộng, văn phòng và nhà ở để bán" cho Công ty Hoa Anh Đào, đồng thời UBND TP. Hà Nội cũng ban hành các Quyết định số 3532/QĐ-UBND ngày 10/06/2017 về việc chấp nhận Chủ trương đầu tư và Quyết định số 5217/QĐ-UBND ngày 04/08/2017 về việc thu hồi 6.973m2 đất tại địa chỉ số 108 Nguyễn Trãi, giao Công ty Hoa Anh Đào để thực hiện dự án Tòa nhà hỗn hợp thương mại, dịch vụ, văn phòng, khách sạn, căn hộ và nhà ở để bán - King Palace. Như vậy, có đủ cơ sở pháp lý để khẳng định Công ty Hoa Anh Đào là chủ đầu tư hợp pháp của dự án.
"Công ty Hoa Anh Đào có quyền yêu cầu các tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng 13 ki ốt nằm trên phần diện tích dự án di dời, bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án theo đúng quy định của pháp luật", luật sư Hùng nhấn mạnh thêm.
Đồng thời, cũng theo vị luật sư này, do phần diện tích đất tồn tại 13 ki ốt đã được nhà nước thu hồi và giao Công ty Hoa Anh Đào thực hiện dự án, các tổ chức, cá nhân sử dụng 13 ki ốt nêu trên có trách nhiệm di dời, bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư.
"Việc họ cố tình chây ì, không chịu bàn giao mặt bằng, tiếp tục sử dụng, khai thác kinh doanh các ki ốt, thậm chí bất hợp tác, quyết liệt chống đối, cản trở, thách thức khi chủ đầu tư yêu cầu di dời, bàn giao mặt bằng là hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm nghiêm trọng tới tiến độ dự án cũng như quyền lợi của chủ đầu tư", vị luật sư phân tích thêm.
Về hướng giải quyết sự việc này, luật sư Hùng cũng cho rằng, các tranh chấp nêu trên trước tiên cần được giải quyết trên cơ sở đàm phán, thương lượng giữa chủ đầu tư và các tổ chức, cá nhân sử dụng 13 ki ốt, trên tinh thần thiện chí, hợp tác và thượng tôn pháp luật. Trong trường hợp không hòa giải được, chủ đầu tư có quyền khởi kiện, yêu cầu Tòa án giải quyết, buộc các tổ chức, cá nhân di dời, bàn giao lại mặt bằng cho chủ đầu tư.
Theo đó, người nào có điều kiện mà không chấp hành bản án hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, mặc dù đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Trường hợp hành vi thuộc các tình tiết định khung như chống lại chấp hành viên hoặc người đang thi hành công vụ; dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt hoặc tẩu tán tài sản, mức phạt có thể áp dụng là phạt tù 2 - 5 năm.