Theo Báo Đầu tư, UBND TP. Hà Nội vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về đề xuất địa điểm, quy mô và ranh giới của dự án Tổ hợp công nghiệp đường sắt tại khu vực phía Nam thành phố.
Cụ thể, dự án dự kiến bố trí trên địa bàn các xã Chuyên Mỹ, Ứng Hòa với diện tích khoảng 250ha (quy mô và ranh giới chính thức sẽ được xác định ở các bước tiếp theo).
TP. Hà Nội đồng thời kiến nghị Thủ tướng cho phép cập nhật, tích hợp quy hoạch Tổ hợp này vào các quy hoạch có liên quan, gồm Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050; Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến 2065, phù hợp với Điều 22 và khoản 5 Điều 38 Luật Đường sắt (ban hành ngày 27/6/2025, có hiệu lực từ 1/7/2025).
Ảnh minh họa
Trước đó, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) đã đề xuất cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Tổ hợp công nghiệp đường sắt.
Theo đề xuất, đây sẽ là một tổ hợp đa chức năng gồm nhà máy sản xuất, lắp ráp phương tiện, thiết bị và phụ tùng; trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D); trung tâm sửa chữa, bảo trì; hệ thống hạ tầng kết nối với đường sắt quốc gia cùng các công trình phụ trợ.
Tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án khoảng 17.509 tỷ đồng, trong đó, vốn đầu tư công được sử dụng cho xây dựng tuyến đường sắt kết nối, hạ tầng kỹ thuật, trung tâm R&D và các hạng mục Nhà nước hỗ trợ; vốn Nhà nước bổ sung vào doanh nghiệp phục vụ xây dựng nhà máy lắp ráp và các hạng mục liên quan; đồng thời kêu gọi nhà đầu tư tham gia hợp tác kinh doanh.
Nếu được phê duyệt, dự án dự kiến hoàn tất chuẩn bị đầu tư trong vòng 1 năm, thi công trong 3 năm để hoàn thành giai đoạn 1 vào năm 2029.
Dự kiến từ năm 2030-2050, tổ hợp mang lại doanh thu khoảng 228.102 tỷ đồng, lợi nhuận bình quân đạt 1.141 tỷ đồng/năm, thời gian hoàn vốn khoảng 16 năm.
Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết, mục tiêu của dự án là sản xuất trong nước và từng bước nội địa hóa linh kiện phần cứng, phần mềm về thông tin, tín hiệu và hệ thống cấp điện; làm chủ công tác vận hành, bảo trì, đồng thời từng bước sản xuất các linh kiện, phụ tùng thay thế cho đường sắt tốc độ cao.
Dự án cũng hướng đến chuyển giao công nghệ, đầu tư máy móc, sản xuất đầu máy, toa xe cho đường sắt quốc gia (tốc độ dưới 200km/h) và sản xuất theo thiết kế mua bản quyền cho đường sắt đô thị.
Tổ hợp còn xây dựng khu chức năng để thực hiện sửa chữa lớn toàn bộ phương tiện, thiết bị đường sắt, trước mắt phục vụ đường sắt quốc gia và đô thị.
Cụ thể, trong giai đoạn 2029-2031, tổ hợp sẽ lắp ráp đầu máy điện, đầu máy năng lượng sạch, sản xuất toa xe khách tốc độ dưới 160km/h, lắp ráp tàu điện EMU (động lực phân tán) cho đường sắt đô thị, sản xuất toa xe hàng tốc độ 120km/h cho tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Ở giai đoạn 2032-2035, mục tiêu là làm chủ công nghệ sản xuất toa xe khách và hàng tốc độ dưới 160km/h, lắp ráp đầu máy điện với tỷ lệ nội địa hóa khoảng 30%, sản xuất vật tư, phụ tùng phục vụ sửa chữa phương tiện, hạ tầng, thông tin tín hiệu…
Đối với tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tổ hợp sẽ tham gia lắp ráp các đoàn tàu EMU theo hợp đồng mua sắm và chuyển giao công nghệ, phấn đấu đến năm 2035 làm chủ công nghệ lắp ráp và nâng tỷ lệ nội địa hóa lên 20%.
Đích đến trong giai đoạn 2040-2050 là làm chủ hoàn toàn công nghệ và đạt tỷ lệ nội địa hóa 80% với các đoàn tàu EMU, đồng thời sản xuất vật tư, phụ tùng phục vụ khai thác, vận hành tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
