Toàn cảnh phiên họp giải trình. (Ảnh Bá Hoạt)
Phát biểu làm rõ những vấn đề đại biểu nêu tại phiên họp giải trình, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Chung khẳng định, việc các dự án sử dụng đất chậm triển khai được nhiều cử tri, nhân dân quan tâm và gây bức xúc trong dư luận. Trong đó, nguyên nhân đầu tiên khiến các dự án này chậm được triển khai là do năng lực của nhà đầu tư còn yếu; quá trình triển khai các dự án gặp khó khăn trong huy động vốn hoặc do cùng lúc đầu tư vào nhiều dự án khiến nhà đầu tư "hụt hơi".
Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND thành phố cũng chỉ rõ những nguyên nhân chủ quan khác dẫn đến thực trạng chậm triển khai nhiều công trình, dự án, như: khâu giải phóng mặt bằng còn gặp nhiều khó khăn; do việc điều chỉnh quy hoạch sau khi điều chỉnh địa giới hành chính thành phố (năm 2008); do chính sách đất đai có những thay đổi. Đặc biệt, Chủ tịch UBND thành phố nhấn mạnh nguyên nhân do sự yếu kém trong quản lý, sự phối hợp không chặt chẽ giữa các sở, ngành, quận, huyện.
Nhấn mạnh đất đai là nguồn tài nguyên quan trọng, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Chung cho biết, tài nguyên này đóng góp đến 80% vốn phát triển của Hà Nội. Năm 2017, thành phố thu hơn 33.708 tỷ đồng tiền sử dụng đất, hơn 4.847 tỷ đồng tiền thuê đất. Các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất đã góp phần phát triển hạ tầng đô thị, giao thông, nhà ở, tạo việc làm cho nhiều người, đóng góp ngân sách hằng năm cao. Những năm gần đây, việc kiểm soát sử dụng đất trên lĩnh vực này đã được thành phố triển khai chặt chẽ và hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến của các đại biểu HĐND thành phố, Chủ tịch UBND thành phố cho rằng, thực trạng chậm triển khai tại một số dự án cần phải được kiên quyết xử lý. Để làm được việc đó, Chủ tịch UBND thành phố đưa ra nhóm giải pháp cơ bản cần tiếp tục đẩy mạnh. Trước tiên, UBND thành phố sẽ xây dựng kế hoạch, phân công, đôn đốc các sở, ngành, Thanh tra thành phố để kiểm tra, thanh tra, thu hồi những dự án không đủ điều kiện. Thành phố sẽ tiếp tục đối thoại, làm rõ những vướng mắc, từ đó cố gắng phối hợp cùng các bộ, ngành tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, chủ đầu tư, đồng thời yêu cầu nhà đầu tư cam kết thực hiện dự án đúng tiến độ.
Tiếp đến, Chủ tịch UBND thành phố cho biết, thành phố đang khẩn trương hoàn thành phần mềm quản lý các dự án để quản lý chặt chẽ hơn, nắm bắt được diễn biến phát triển của dự án cũng như hoạt động của nhà đầu tư sau khi được cấp phép. Bởi thực tế, hiện nay khâu hậu kiểm sau khi cấp phép đầu tư còn hạn chế. UBND thành phố cũng sẽ chỉ đạo các sở: Tài nguyên và Môi trường, Quy hoạch và Kiến trúc, Kế hoạch và Đầu tư hoàn thiện quy chế liên quan đến thẩm định, quản lý hồ sơ của các nhà đầu tư, tạo điều kiện để nhà đầu tư sớm có thông tin triển khai dự án, không để kéo dài.
Chủ tịch UBND thành phố cho biết thêm, ngay sau phiên họp giải trình lần này, thành phố sẽ công bố danh sách 47 dự án chậm triển khai cần phải thu hồi. Để có danh sách này, thành phố đã nhiều lần đối thoại, tìm cách tháo gỡ vướng mắc cho các nhà đầu tư và chỉ thu hồi khi chủ đầu tư thực sự không thể tiếp tục triển khai. Quan điểm của thành phố là sẽ tiếp tục rà soát, thu hồi đất tại các dự án mà chủ đầu tư không còn năng lực thực hiện. Như với 22 dự án trên địa bàn quận Cầu Giấy, thành phố đã gia hạn đến hết tháng 8/2018, nếu các chủ đầu tư không đủ năng lực triển khai thì sẽ kiên quyết thu hồi...
Sẽ tái chất vấn sau một năm thực hiện
Kết luận phiên giải trình, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, phiên họp đã đạt yêu cầu đặt ra. Đó là đưa ra được bức tranh toàn diện về tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai trên địa bàn thành phố, tìm rõ nguyên nhân và có lộ trình giải quyết.
Chủ tịch HĐND thành phố hoan nghênh trách nhiệm của UBND thành phố trong việc chấp hành yêu cầu của Thường trực HĐND thành phố với phiên giải trình và tham gia phiên họp với tinh thần nghiêm túc, cầu thị.
"Với 383 dự án chậm triển khai và có dấu hiệu vi phạm Luật Đất đai trên địa bàn thành phố, cần nhấn mạnh đến nguyên nhân chủ quan là các cơ quan quản lý nhà nước từ sở, ngành đến quận, huyện chưa kiên quyết, kịp thời mà còn nể nang, né tránh; chưa làm hết trách nhiệm của mình trong tham mưu cho UBND thành phố trong quản lý cũng như tháo gỡ khó khăn, vướng mắc" - Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Thị Bích Ngọc thẳng thắn nêu.
Ngay sau phiên họp giải trình, đồng chí đề nghị rà soát, thống kê chính xác số lượng các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai vi phạm Luật Đất đai trên địa bàn thành phố; các dự án có chủ trương đầu tư được chấp thuận song chậm làm thủ tục giao đất, thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất... Trên cơ sở đó, tiến hành thanh tra, kiểm tra, xác định vi phạm và phân loại vi phạm để xử lý phù hợp.
Chủ toạ phiên họp cũng đã thống nhất với đề xuất của Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Chung về việc thu hồi 47 dự án đã đủ điều kiện xem xét thu hồi trong thời gian tới. Tuy nhiên, Chủ tịch HĐND thành phố đề nghị rà soát về tính pháp lý, bảo đảm thực hiện đúng các quy định của pháp luật.
Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết: "Trong báo cáo ngày 10/8 gửi HĐND thành phố, UBND thành phố cũng như Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường đã đề xuất thu hồi ngay sau phiên họp 8 dự án với tổng diện tích 190 ha đất. Nếu như 8 dự án này chưa nằm trong 47 dự án kia, Hà Nội hy vọng có trên 50 dự án được UBND thành phố xem xét, có quyết định thu hồi, dành nguồn lực này cho xây dựng hạ tầng văn hoá - xã hội, nơi vui chơi cho người dân".
Chủ tịch HĐND thành phố cũng yêu cầu tăng cường công tác hậu kiểm các dự án; định kỳ thực hiện công khai trên cổng thông tin điện tử thành phố và các phương tiện thông tin đại chúng danh sách các dự án chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai để cử tri và nhân dân giám sát.
Các quận, huyện, sở, ngành kiên quyết không xem xét, giao dự án mới cho các nhà đầu tư có dự án chậm, vi phạm, chưa khắc phục; không xem xét gia hạn, điều chỉnh dự án đối với dự án chậm triển khai, kéo dài mà chủ đầu tư không còn năng lực, nợ tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất, vi phạm Luật Đất đai; yêu cầu các chủ đầu tư trên địa bàn dự án có cam kết thực hiện đúng tiến độ...
Các quận, huyện, sở, ngành cũng được đề nghị nghiêm túc tiếp thu ý kiến các đại biểu tại phiên họp hôm nay. Kết quả thực hiện sẽ được Thường trực HĐND thành phố giám sát chặt chẽ và tổ chức tái chất vấn về nội dung này sau một năm.
