Theo báo cáo, 3 dự án đang triển khai trên địa bàn huyện Ba Vì, gồm: Dự án xây dựng Khu du lịch quốc tế cao cấp Tản Viên, Dự án Nghĩa trang Yên Kỳ mở rộng (giai đoạn 1) và Dự án Đầu tư tiếp nước, cải tạo, khôi phục Sông Tích.
Mặc dù có ý nghĩa hết sức quan trọng, nhưng cả 3 dự án trên đều triển khai chậm, có dự án thực hiện kéo dài đến 10 năm, gây ra những khó khăn, ảnh hưởng tới đời sống, sinh hoạt của người dân và tạo ra những bức xúc, phản ánh của cử tri trong thời gian qua.
Kết quả giám sát cho thấy, các dự án chậm tiến độ là do phát sinh tình trạng giải phóng mặt bằng (GPMB) “xôi đỗ”, kéo dài, hệ thống hạ tầng bị phá vỡ tính đồng bộ, trên địa bàn đang có tình trạng bán và khai thác đất đồi tràn lan, thiếu kiểm soát, gây ô nhiễm môi trường, phá nát hạ tầng trong khu vực.
Dự án siêu nghĩa trang tại Ba Vì (Ảnh minh họa).
Công tác bàn giao mặt bằng gặp rất nhiều khó khăn do nhiều mốc giới đã bị mất, công tác khôi phục mất nhiều thời gian; tình trạng giao đất bị chồng lấn... làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án; đơn giá, chế độ chính sách có nhiều thay đổi, do đó có nhiều hộ dân chây ì, có đơn kiến nghị đòi hỏi chế độ, chính sách cao hơn; nhiều hộ gia đình, tổ chức không phối hợp, không cung cấp hồ sơ giấy tờ liên quan; chưa xây dựng xong khu tái định cư.
Dự án chậm triển khai đã tác động ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất, hiệu quả khai thác tiềm năng, tài nguyên du lịch cũng như công tác thu hút đầu tư, phát triển du lịch, phát triển kinh tế - xã hội của huyện Ba Vì và thành phố; ảnh hưởng đến sản xuất, kinh doanh của các hộ dân trong khu vực GPMB, không phù hợp với thực tế, thiếu tính cạnh tranh; có dự án liên quan đến sai phạm và đã có kết luận thanh tra.
Cụ thể, với dự án xây dựng Khu du lịch quốc tế cao cấp Tản Viên, tính từ thời điểm được phê duyệt quy hoạch chung tỉ lệ 1/5000 (8/2007), đến nay, dự án đã được triển khai hơn 10 năm, nhưng nhà đầu tư vẫn đang thực hiện điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500. UBND huyện Ba Vì đã thành lập Hội đồng và Tổ công tác GPMB để thực hiện kiểm đếm, lên phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB (năm 2011), đồng thời nhiều hộ dân thuộc diện GPMB đã ngừng sản xuất, kinh doanh.
Với dự án Nghĩa trang Yên Kỳ mở rộng (giai đoạn 1), tính đến nay, đã tiến hành kiểm đếm được 607 hộ gia đình, cá nhân/183ha. Trong đó, đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB trên diện tích 95,2ha của 439 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân; đã tiến hành chi trả và bàn giao mặt bằng trên diện tích 82,5ha của 400 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân; đã kiểm đếm nhung chưa xây dựng phương án: 87,8ha/168 hộ; chưa thực hiện kiếm đếm: 20,8ha.
Về dự án Đầu tư tiếp nước, cải tạo, khôi phục Sông Tích, đã GPMB được 180,36ha; thi công kênh dẫn hạ lưu cống; đã đào 11,2/27,623km lòng dẫn sông Tích; hai bờ kênh kết hợp giao thông được 11,2/27,623km; đã hoàn thành xây dựng: 04/18 cầu; 16/64 cống tiêu và 03/08 trạm bơm tưới.
Tồn tại, hạn chế của dự án là nhiều người dân có đất, tài sản đã đồng thuận và dừng sản xuất khi có thông tin thu hồi đất, nên ảnh hưởng trực tiếp, tiêu cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Trong quá trình thi công, các tuyến đường giao thông của nhân dân, hệ thống hạ tầng bị chia cắt, không đồng bộ, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và giao thông đi lại của người dân.
Dự án có nhiều sai phạm theo kết luận số 229/KL-Tr ngày 31/5/2017 của Thanh tra Bộ Xây dựng; chủ đầu tư (Sở Nông nghiệp và PTNT) đang tổ chức khắc phục, tuy nhiên, nhiều nội dung như: định mức, đơn giá; công tác lựa chọn nhà thầu; biện pháp thi công tổng thể; điều chỉnh thiết kế dự toán chưa hoàn thành theo kế hoạch cũng như theo kết luận của Thạnh tra, dẫn đến tiến độ của dự án bị chậm.
Chỉ ra thực trạng từng dự án, đoàn giám sát đã có những đề nghị cụ thể từng dự án với UBND TP. Cụ thể, đối với trách nhiệm của các sở, ngành, nhà đầu tư, chủ đầu tư, UBND huyện Ba Vì và các đơn vị có liên quan khác đã nêu trong báo cáo, UBND TP cần làm rõ trách nhiệm, cũng như biện pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế, đẩy nhanh tiến độ thực hiện 3 dự án.
Đoàn giám sát yêu cầu UBND huyện Ba Vì nghiêm túc rà soát, đánh giá việc tổ chức thực hiện quản lý đất đai trong thời gian qua, rút kinh nghiệm, kiểm điểm, xử lý kỷ luật đối với những vi phạm (nếu có). Bên cạnh đó, tập trung nhân lực cho công tác GPMB các dự án đảm bảo tiến độ bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư, chủ đầu tư theo cam kết của huyện. Đề nghị Thường trực HĐND huyện Ba Vì tăng cường phối hợp với tổ đại biểu HĐND TP ứng cử tại Ba Vì giám sát thường xuyên tiến độ triển khai dự án./.
