Tháng 5/2018, Đắk Nông ra mắt mô hình cafe doanh nhân để “cải thiện môi trường kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính”. Kết quả: Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI vừa được công bố cho biết địa phương này tiếp tục đội sổ, tiếp tục hạng bét.
Hình ảnh cái lễ ra mắt mô hình cafe doanh nhân hôm ấy vẫn còn tươi rói rực rỡ trên cổng thông tin điện tử của tỉnh.
Hôm ấy, Bí thư, Chủ tịch, lãnh đạo sở ban ngành đủ hết.
Hôm ấy, có tới 7 ý kiến kiến nghị đề xuất. 3 trong đó được tiếp thu tại chỗ, 4 được ghi nhận.
Hôm ấy, ông Chủ tịch nhấn mạnh, đây là một trong những hình thức để lãnh đạo tỉnh trực tiếp nắm bắt thông tin, ghi nhận ý kiến, kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp. Để “cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách các thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp abcd vân vân và vân vân.
Từ hôm ấy đến hôm qua cũng đã sắp 1 năm. Và kết quả PCI, vẫn y nguyên vị trí bét bảng.
Tôi thành thực tin vào nỗ lực, tin vào sự vùng vẫy của Đắk Nông. Chỉ có những người “đứt dây thần kinh xấu hổ” mới không tổn thương, mới không xấu hổ khi năm này qua nằm khác nằm chót bảng PCI.
Nhưng cũng phải thành thực rằng lãnh đạo có quyết tâm đến mấy mà cán bộ thực thi vẫn dửng dưng tìm mọi cách gây khó, trên có nóng mấy mà dưới vẫn lạnh băng thì cái vị trí bét bảng còn lâu mới thay đổi được.
Ngay sau khi PCI được công bố, Tiền Phong đưa nhận xét của doanh nghiệp, rằng: “Chủ trương, chính sách của tỉnh Đắk Nông rất tốt, nhưng người thực thi công vụ lại hay gây khó dễ cho doanh nghiệp. Một số chuyên viên làm thủ tục hành chính thường bắt bẻ câu chữ trong hồ sơ kê khai của doanh nghiệp. Việc thẩm định thuế trước bạ hay bị cán bộ thuế chậm trễ giải quyết, doanh nghiệp phải đưa "bôi trơn" mới xong”.
Ngoài “bôi trơn”, còn bị gây khó trong việc mua và nộp hồ sơ dự thầu, các dự án thì đấu thầu không công khai minh bạch vì “lợi ích nhóm”.
Và chân xác nhất là lời thổn thức của một doanh nhân ngành xây dựng “Nếu một chuyên viên hay lãnh đạo nào đó cố tình gây khó cho doanh nghiệp, ngay lập tức tỉnh có biện pháp xử lý kỷ luật kịp thời thì họ sẽ sợ ngay. Chứ cứ đến hội nghị nào cũng nhắc nhở chung chung thì "chả chết ai"... lấy gì để họ sợ”.
Đấy, muốn cải thiện PCI, muốn nhà đầu tư bỏ tiền của thì chỉ hô hào thôi thì chưa đủ.
Nhưng xét cho cùng, Đắk Nông cũng chỉ là hình ảnh thu nhỏ của môi trường đầu tư kinh doanh ở Việt Nam nói chung thôi.
Liệu có ở đâu, dù đã tiến bộ vượt bậc”, vẫn còn có tới 55% doanh nghiệp phải “trả phí bôi trơn”. Phải làm gà cho cán bộ "thịt"?
