Chính quyền tháo dỡ, cư dân bị cấm quay phim chụp hình?
Sáng 27/8, rất đông cư dân sống tại chung cư Richmond City (số 207C đường Nguyễn Xí, phường 26, quận Bình Thạnh) đã tập trung theo dõi vụ việc chính quyền cho người tháo dỡ bức tường rào là tấm chắn tách biệt lối đi nội bộ của chung cư với bên ngoài.
Theo anh N.V, ngụ block Glory, chung cư Richmond City, chính quyền quận Bình Thạnh tháo dỡ bức tường theo thông báo, nhưng không khác gì buổi cưỡng chế với đầy đủ lực lượng: Công an, dân phòng, cứu thương, cứu hoả, cựu chiến binh, uỷ ban...
“Cư dân đề nghị được giải thích rõ việc tháo dỡ thì họ nói lên uỷ ban quận cung cấp. Chúng tôi chỉ chụp hình, quay phim để dám sát chứ không hề chống đối nhưng vẫn bị cấm. Một số người bị thu điện thoại yêu cầu xoá hình ảnh, video. Thậm chí nhiều công an còn lên chặn thang máy để không cho cư dân đứng trên sân thượng chụp hình.
Việc này có dấu hiệu xâm phạm nghiêm trọng quyền công dân. Ngoài ra, nếu không phải là cưỡng chế, chỉ là tháo dỡ công khai minh bạch, thì chính quyền quận Bình Thạnh cần gì phải huy động lực lượng đông như vậy, trong bối cảnh dịch Covid đang diễn biến phức tạp”, anh N.V nói.
Trước đó, Phó Chủ tịch UBND Quận Bình Thạnh Hồ Phương đã 2 lần ra “tối hậu thư” yêu cầu Công ty Cổ phần Cơ khí Bình Triệu (chủ đầu tư dự án Richmond) phải lập tức tháo dỡ bức tường rào ngăn cách với Trường Mầm non 26 (công trình do quận đầu tư) để nhập thành lối đi công cộng.
Cụ thể, vào ngày 18/5/2020, UBND quận Bình Thạnh có công văn số 1700/UBND-QLĐT về việc đề nghị Công ty Cổ phần Cơ khí Bình Triệu (công ty) tháo dỡ bức tường tại các vị trí cổng chính và cổng phụ của công trình xây dựng mới của Trường mầm non 26 trước ngày 31/5/2020.
Đến ngày 20/8, do chủ đầu tư vẫn chưa tháo phần công trình nêu trên nên UBND quận Bình Thạnh tiếp tục có công văn yêu cầu thực hiện khẩn cấp. Theo nội dung công văn số 339/TB-UBND-QLĐT, căn cứ Quyết định số 266/QĐ-UBND ngày 21 tháng 01 năm 2020 của UBND Thành phố về điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000 Khu dân cư phường 26 (phần còn lại), quận Bình Thạnh tại phố II-1A và II-1B, theo đó khu đất Trường mầm non 26 có lối đi duy nhất tiếp giáp đường giao thông nội bộ 10,8m.
Ngoài ra, theo UBND quận Bình Thạnh thì thực tế một phần bức tường đã bị nứt tại chân tường và bản tường làm nghiêng bức tường gây nguy hiểm nên Công ty cần tự tháo dỡ đoạn tường này. Phần tường còn lại bị ảnh hưởng của đoạn tường đã tháo dỡ nên cũng gây nguy hiểm cho người dân.
Do đó, Phó Chủ tịch UBND Bình Thạnh yêu cầu Công ty Bình Triệu ngay lập tức tháo dỡ toàn bộ bức tường tiếp giáp hướng cổng chính và cổng phụ của công trình Trường Mầm non 26 trước ngày 25/8/2020. Nếu sau thời gian nêu trên công ty không phá dỡ thì UBND Quận Bình Thạnh sẽ thực hiện, để đảm bảo cho Trường mầm non 26 được đưa vào hoạt động, phục vụ năm học 2020 - 2021.
Chủ đầu tư kiến nghị khẩn cấp, bác lý do tháo dỡ của quận
Theo nội dung Đơn kiến nghị khẩn cấp mà Công ty Bình Triệu gửi UBND Thành phố và các cơ quan chức năng, UBND quận Bình Thành thông báo tháo dỡ bức tường rào của dự án Chung cư Richmond City tiếp giáp cổng Trường Mầm non 26 để đấu nối, sử dụng đường giao thông nội bộ của Chung cư Richmond City, nhưng không có cơ sở pháp lý, chưa có ý kiến của cơ quan chuyên môn có thẩm quyền, đồng thời không được sự thống nhất, đồng thuận của cộng đồng cư dân nhà chung cư là đang ảnh hưởng đến tài sản sở hữu chung và gây xáo trộn cuộc sống của cư dân.
Lãnh đạo Công ty Bình Triệu cho biết, đã nhiều lần trình bày rõ ý kiến trong các buổi họp cùng đại diện Lãnh đạo UBND quận Bình Thạnh và phòng Quản lý đô thị quận, đồng thời cũng đã có Văn bản phúc đáp số 13/CV-BTC/2020, ngày 28/5/2020, sau khi nhận được văn bản đề nghị phá dỡ bức tường số 1700/UBND-QLĐT ngày 18/5/2020 của UBND Quận Bình Thạnh. Gần đây nhất UBND quận Bình Thạnh ra Thông báo số 339/TB-UBND-QLDDT ngày 20/8/2020 yêu cầu tháo dỡ toàn bộ bức tường tiếp giáp hướng cổng chính và cổng phụ của Trường mầm non 26 để đấu nối và sử dụng đường giao thông nội bộ của Richmond City, Công ty Bình Triệu tiếp tục có văn bản phúc đáp số 21/CV-BT/2020 ngày 24/8/2020.
Theo đó, Công ty Bình Triệu cho biết, họ đã thiện chí hợp tác để thống nhất với UBND Quận Bình Thạnh về một phương án kết nối giao thông phù hợp cho Trường mầm non 26, căn cứ theo thẩm quyền của chủ đầu tư dự án và trên cơ sở tuân thủ đúng quy định pháp luật. Tuy nhiên, cho đến nay Công ty Bình Triệu không thể thực hiện yêu cầu phá dỡ Bức tường của UBND quận Bình Thạnh với các lý do chưa được tháo gỡ như sau:
Thứ nhất, bức tường của dự án giáp ranh khu đất đã bàn giao cho UBND quận Bình Thạnh (xây dựng trường mầm non) được xây dựng trên đúng ranh đất của dự án (15.427,3m2) được UBND Thành phố giao cho Công ty Bình Triệu đầu tư xây dựng theo Quyết định số 4528/QĐ-UBND ngày 30/8/2016, đảm bảo đúng thiết kế được thẩm duyệt và Bản vẽ tổng mặt bằng được Sở Quy hoạch Kiến trúc chấp thuận, theo Văn bản số 589/SQHKT-QHKTT ngày 2/2/2018, phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng (tỷ lệ 1/2000) tại Quyết định số 6419/QQĐ-UBND-QLĐT ngày 12/10/2010, do UBND quận Bình Thạnh phê duyệt (không có kết nối hạ tầng giao thông với Trường Mầm non).
Thứ 2, dự án Chung cư Richmond City đã thực hiện bán các căn hộ chung cư cho khách hàng là cư dân nhà chung cư theo đúng phương án tiêu thụ sản phẩm của dự án tại Quyết định chấp thuận đầu tư dự án số 3311/QQĐ-UBND, ngày 29/6/2016, của UBND Thành phố và đúng quy định pháp luật.
Căn cứ theo quy định về Phần sở hữu riêng và phần sở hữu chung của nhà chung cư, tại Điều 100 Luật Nhà ở, và quy định về chế độ sử dụng đất xây dựng nhà chung chung cư, tại Điều 49, Nghị định số 43/2015/NĐ-CP, thì công trình tường rào và hệ thống hạ tầng kỹ thuật bên ngoài nhà chung cư phục vụ trực tiếp cho nhà chung cư thuộc quyền sử dụng chung của các chủ sở hữu nhà chung cư. Do đó, Công ty Bình Triệu cho biết họ không đủ thẩm quyền để quyết định hay thực hiện yêu cầu của UBND Quận Bình Thạnh, về việc tháo dỡ tường rào của dự án.
Thứ 3, theo văn bản số 41/CV/BTV-2015 ngày 02/6/2015 của Công ty Bình Triệu về việc xin chỉ tiêu quy mô dân số để lập dự án có nêu: “Công ty chúng tôi dự kiến bàn giao lại cho UBND quận Bình Thạnh khi đất diện tích 5.700m2 phía Đông Bắc của dự án để quận xây dựng công trình công cộng. Do phần đất này tiếp giáp với dự án của chung tôi nên sẽ thuận lợi về mặt tận dụng đường giao thông nội bộ giữa 2 công trình”. Đây chỉ là nhận định, đánh của chủ đầu tư nếu chung cư Richmond và Công trình công cộng do Quận đầu tư đều có đường nội bộ và được kết nối với nhau. Tuy nhiên, dự án Trường Mầm non 26 xây dựng trên khu đất 6.097,m2 do Công ty Bình Triệu bàn giao cho UBND quận Bình Thạnh đầu tư không bố trí đường giao thông nội bộ tiếp giáp với đường giao thông nội bộ của Chung cư Richmond City để thực hiện phương án kết nối giao thông nêu trên.
Thứ 4, theo quy định pháp luật về quy hoạch và xây dựng: “Dự án đầu tư có quy mô nhỏ hơn 5ha có thể lập dự án đầu tư xây dựng mà không phải lập quy hoạch chi tiết. Bản vẽ mặt bằng phương án kiến trúc công trình, giải pháp về hạ tầng kỹ thuật trong nội dung thiết kế cơ sở phải phù hợp với quy hoạch phân khu”.
Tuy nhiên, Công ty Bình Triệu cho rằng qua các lần họp, trao đổi công ty chưa nhận được thông tin pháp lý của dự án Trường Mầm non 26 về Bản vẽ tổng mặt bằng phương án kiến trúc công trình, giải pháp về hạ tầng kỹ thuật trong nội dung thiết kế cơ sở được duyệt phù hợp với quy hoạch phân khu theo quy định.
Công ty Bình Triệu cũng khẳng định hiện tại các phần tường rào của dự án hoàn toàn không có hư hỏng hay nguy cơ sụp đổ công trình, “không xảy ra sự cố công trình” nên việc yêu cầu chủ đầu tư tháo dỡ Bức tường thông qua thông báo số 339/TB-UBND-QLĐT ngày 20/8/2929 là không phù hợp, không đủ cơ sở để chủ đầu tư thực hiện.
Ngoài ra, về việc bàn giao, quản lý sử dụng đường giao thông nội bộ của dự án: Công ty Bình Triệu đã có Văn bản số 22/CV-BT/2020 ngày 24/8/2020 gửi UBND quận Bình Thạnh.Phần đất phù hợp quy hoạch được giao thực hiện dự án theo Quyết định số 4528/QQĐ-UBND ngày 30/8/2016 của UBND Thành phố là 15.427,3m2. Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất gồm: Đất xây dựng công trình: 6.940m2, đất giao thông nội bộ, sân bãi: 4.820,8 m2 và đất cây xanh, sân chơi: 3.666,5 m2.
Căn cứ theo quy định về chế độ sử dụng đất xây dựng nhà chung cư tại Điều 49, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ và quy định về phần sở hữu chung, sở hữu riêng nhà chung cư Điều 100 Luật Nhà ở thì “Hệ thống hạ tầng giao thông và phần diện tích đất giao thông nội bộ, sân bãi 4.820,8m2 nêu trên thuộc quyền sử dụng chung, sở hữu chung của chủ sở hữu nhà chung cư, Công ty Bình Triệu có trách nhiệm thực hiện đóng tiền sử dụng đất, đầu tư xây dựng, nghiệm thu hoàn thành theo quy định của pháp luật về xây dựng và quản lý, vận hành trong khi chưa bàn giao cho các chủ sở hữu nhà chung cư”.
Theo chủ đầu tư, dự án đã hoàn hành thi công theo đúng thiết kế phòng cháy (PCCC) chữa cháy được thẩm duyệt, trong đó bao gồm các phương án chưa cháy, thoát nạn và đảm bảo cho các phương tiện phòng cháy chữa cháy. Do đó, việc đấu nối đường giao thông sẽ ảnh hưởng đến phòng cháy chữa cháy và có nguy cơ ảnh hưởng đến tuổi thọ công trình.
Công ty Bình Triệu tự xét thấy do không đủ thầm quyền nên đã đề nghị UBND Quận Bình Thạnh mời tất cả cư dân của dự án chung cư Richmond họp để lấy ý kiến hoặc cùng họp bàn để thống nhất phương án với Ban quản trị nhà chung cư, khi Ban quản trị được thành lập.
“Việc UBND quận Bình Thạnh chỉ đạo tháo dỡ tường rào Chung cư để thực hiện đấu nối và sử dụng đường giao thông nội bộ của Chung cư Richmond City như nêu trên là không có cơ sở, trái pháp luật, vi phạm quyền lợi hợp pháp của tập thể cư dân và các chủ sở hữu nhà chung cư. Đồng thời làm thay đổi phương án thiết kế phòng cháy chữa cháy đã được thẩm duyệt, thi công và nghiệm thu đưa vào sử dụng, ảnh hưởng trực tiếp về vấn đề giao thông, an ninh trật tự, an toàn cháy nổ và công tác cứu hộ cứu nạn trong quá trình quản lý và sử dụng nhà chung cư, gây nhiều bức xúc và phản đối của người dân” văn bản kiến nghị của Công ty Bình Triệu nêu rõ.
Quận Bình Thạnh có dấu hiệu tháo dỡ tài sản trái phép?
Nhận định về vụ việc quận Bình Thạnh tổ chức tháo dỡ bức tường tại chung cư Richmond City, nhiều chuyên gia, luật sư cho rằng, để xác định đúng sai, cần xem xét từ tính hợp pháp của bức tường đã tồn tại từ trước đó.
Nếu đây là tài sản hợp pháp, thuộc sở hữu chung của cư dân và chủ đầu tư, thì khi có sự thay đổi quy hoạch, cần tháo dỡ bức tường vì mục đích công cộng, chính quyền cần tổ chức họp với chủ đầu tư và đại diện cư dân để trao đổi phương án tháo dỡ và đền bù.
Mặt khác, nếu bức tường này tồn tại bất hợp pháp, do vi phạm trật tự xây dựng, thì cần lập biên bản vi phạm, ra quyết định xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả. Trong trường hợp chủ đầu tư không khắc phục hậu quả thì mới dùng biện pháp cưỡng chế.
Thực tế, quận Bình Thạnh đã đưa ra 1 quy trình xử lý hoàn toàn khác với cả 2 trường hợp đã phân tích trên. Do đó, trường hợp này, chủ đầu tư và cư dân hoàn toàn có thể đưa vụ việc ra tòa án để phân xử, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp.
