Hành trình 80 năm vươn mình từ những mái nhà tạm sau chiến tranh đến bản sắc đô thị hiện đại

Hành trình vươn mình từ những mái nhà tạm thành những khu đô thị bản sắc

Giai đoạn sau năm 1945, khái niệm về "bất động sản" chưa thực sự trở nên phổ biến. Đây là thời kỳ khái niệm an cư vẫn còn khá giản đơn. Sự xuất hiện của những ngôi nhà cấp 4 được làm bằng gạch hoặc tranh tre nứa thô sơ đến những khu tập thể kiểu Liên Xô giữa lòng Hà Nội, Sài Gòn... trở nên quen thuộc trong tâm trí của nhiều người. Dẫu vậy, những công trình "khiêm tốn" này lại được coi là biểu tượng cho hành trình của một dân tộc, đang từng bước ổn định hậu phương để dồn lực cho tiền tuyến.

Suốt gần nửa thế kỷ đầu tiên sau ngày độc lập dân tộc, bất động sản không mang tính thị trường. Đất đai được xem là tài sản sở hữu toàn dân, Nhà nước quản lý và người dân được phân nhà theo chế độ biên chế hoặc tạm cư.

Mặc dù giai đoạn này gần như không có giao dịch, giá cả và tích trữ tài sản nhưng cũng đây cũng là thời kỳ manh nha cho việc đặt nền móng của quan niệm "an cư lạc nghiệp".

Thời kỳ đổi mới 1986 thức tỉnh thị trường bất động sản

Sau Đại hội VI năm 1986, Việt Nam chính thức bước vào công cuộc Đổi mới, chuyển từ cơ chế bao cấp sang kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế.

Giai đoạn đổi mới năm 1986 không chỉ mang ý nghĩa quan trọng về cách vận hành kinh tế mà còn là tiếng chuông thức tỉnh thị trường BĐS đã "ngủ quên".

Lần đầu tiên, Luật Đất đai năm 1993 chính thức ra đời cùng với Pháp lệnh Nhà ở đã ghi dấu mốc quan trọng khi người dân được công nhận về quyền sử dụng đất. Từ đây, người dân có quyền chuyển nhượng, thừa kế, thế chấp - những khái niệm thời kỳ đó còn khá xa lạ nhưng chính là nền móng cho khái niệm "sở hữu tài sản trên đất" sau này.

Làn sóng mua bán đất khi Luật Đất đai 1993 được ban hành đã dần trở nên sôi động.

Các thành phố lớn của Việt Nam thời kỳ đó như Thủ đô Hà Nội hay Sài Gòn (TP. HCM) lần đầu tiên chứng kiến những khu dân cư đầu tiên được quy hoạch một cách bài bản như: Trung Hòa Nhân Chính, Thảo Điền hay Phú Mỹ Hưng...

Giai đoạn giữa những năm thập niên 1990, người dân không chỉ có nhà để ở mà đã bắt đầu định hình về khái niệm "nhà đất là kênh tích lũy tài sản".

Mặc dù chỉ mới manh nha nhưng giai đoạn này, những thay đổi trong suy nghĩ của người dân về "bất động sản" đã đặt nền móng cho tư duy thị trường sau này.

Giai đoạn những năm 2000, thị trường bất động sản đã thực sự định hình là một kênh đầu tư giá trị, bước vào thời kỳ tăng trưởng gắn liền với quá trình đô thị hóa và toàn cầu hóa mạnh mẽ.

Việt Nam sau thời gian "rũ bùn đứng dậy" từ đau thương, đã trở thành khu vực thu hút đầu tư FDI mạnh mẽ. Cùng với đó là sự lớn mạnh của hàng loạt các doanh nghiệp trong nước như Vingroup, Sun Group, Ecopark... đã trở thành những "tượng đài" trong lĩnh vực bất động sản.

Đây cũng là giai đoạn Việt Nam chứng kiến những "cơn sốt" về bất động sản mang tính lịch sử với nhiều sự kiện trọng đại quan trọng: Năm 2007, Việt Nam gia nhập WTO; Năm 2017 chứng kiến sự bùng nổ của những khu kinh tế như Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc...

Cùng với đó, thị trường bất động sản cũng đã ghi nhận giá đất ở nhiều khu vực tăng gấp 3-5 lần chỉ trong vài năm. Đi cùng với sự phát triển và chuyển biến đó, thị trường bất động sản cũng đã bộc lộ ra nhiều mặt trái với những "khuyết tật" như: Thiếu minh bạch, đầu cơ lấn át giá trị thực.

Giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát và hậu Covid-19 (năm 2018-2024) cũng là thời kỳ suy thoái toàn cầu với tình trạng lạm phát tăng cao, tín dụng thắt chặt. Giữa bối cảnh đó, thị trường bất động sản đã có sự điều chỉnh và ghi nhận mức tăng đến 59% chỉ trong vòng 5 năm, vượt qua nhiều quốc gia như Mỹ, Australia, Nhật Bản, Singapore (theo báo Vietnamnet). Điều này được xem là minh chứng cho sức hấp dẫn của thị trường bất động sản Việt Nam với tốc độ đô thị hóa nhanh và nhu cầu sở hữu nhà ở ngày càng lớn.

Năm 2025, trong không khí hào hùng khi Việt Nam kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 cũng là dấu mốc quan trọng, khởi đầu cho kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, cùng với nhiều ngành và lĩnh vực khác, thị trường bất động sản cũng bước vào giai đoạn chuyển hóa toàn diện.

Hành lang pháp lý được điều chỉnh và thắt chặt nhằm minh bạch hóa thị trường, đem lại giá trị thực và cân bằng lợi ích hài hòa giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp đã giúp bất động sản không còn là cuộc chơi "mua đi bán lại" mà đã trở thành một lĩnh vực quan trọng trong việc kiến thiết hạ tầng - yếu tố quan trọng đối với sự phát triển của quốc gia.

Các đại đô thị thông minh lần lượt được thành hình với sự góp mặt của những doanh nghiệp "tên tuổi" trong nước như: Vinhomes Smart City, Ecopark, Grand World... Những công trình này không đơn thuần là nơi "an cư" mà trở thành "hệ sinh thái sống" - nơi người dân có thể học tập, làm việc, giải trí, kết nối với không gian sáng tạo, số hóa, xanh, bền vững.

Cùng với đó, hàng loạt những công trình hạ tầng mang tầm vóc quốc gia như: Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, sân bay Long Thành, Vành đai 4 Hà Nội... cũng đang là những động lực quan trọng, góp phần mở rộng không phát triển bất động sản ra các tỉnh thành, góp phần hình thành nên đô thị đa cực.

Bất động sản công nghiệp, nghỉ dưỡng, logistics... đặc biệt là nhà ở xã hội hiện đang được định hình như trụ cột tăng trưởng của kinh tế. Với mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội từ nay đến năm 2030, Chính phủ đang cho thấy quyết tâm mạnh mẽ trong việc giúp người dân chạm tới giấc mơ "an cư" hơn bao giờ hết.

Bên lề những mảnh ghép về hạ tầng, chính sách, những xu hướng như bất động sản số (proptech) hay blockchain hóa quyền sở hữu cũng đã manh nha xuất hiện, trở thành những động lực quan trọng góp phần đưa Việt Nam bước vào cuộc đua công nghệ toàn cầu.

Trong suốt 80 năm với nhiều biến động nhưng đầy tự hào, ngành bất động sản không đơn thuần chỉ là lĩnh vực kinh doanh khi đây chính là nơi hiện thực hóa giấc mơ, khát vọng về cuộc sống an cư - lạc nghiệp của cả một dân tộc.

Những viên gạch, những mái nhà cho đến những công trình tầm vóc, những con đường ngày càng rộng mở khai phá vùng đất mới không đơn thuần chỉ là sự phát triển, vươn tầm mà còn là khát vọng âm thầm và bền bỉ của đất nước trong hành trình kiến tạo tương lai, vươn mình bước vào kỷ nguyên mới.

Ngày nay, khi cả thế giới đang bước vào kỷ nguyên mới của trí tuệ nhân tạo, kinh tế xanh cũng như chuyển đổi số, bất động sản Việt Nam cũng không thể mãi đi theo lối mòn.

Từ nhà ở cho đến hạ tầng, từ quy hoạch đô thị đến chính sách tài chính, tất cả đang đứng trước yêu cầu đổi mới toàn diện, không chỉ để bắt kịp xu hướng toàn cầu mà còn để giải quyết những bài toán căn cơ suốt bao năm qua: Giải quyết bài toán nhà ở cho người thu nhập thấp, giãn dân nhằm giảm áp lực lên các đô thị lớn và tăng tính bền vững trong phát triển vùng.

Trong tương lai gần, những thuật ngữ như "nhà ở xã hội thông minh", "khu đô thị trung hòa carbon", "giao dịch BĐS trên nền tảng blockchain" hay "mô hình đô thị 15 phút" có lẽ sẽ không còn được xem là viễn cảnh xa vời.

Đi qua nhiều cuộc chiến, đau thương, mất mát, Việt Nam có đủ khát vọng, tiềm lực và kinh nghiệm trong hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước để biến điều đó thành hiện thực.

Từ những mái nhà tạm bợ của năm 1945 đến những đại đô thị quy mô hàng trăm héc-ta hôm nay, bất động sản Việt Nam đang trở thành minh chứng sống động cho sức mạnh bền bỉ và khát vọng của một dân tộc biết hồi sinh từ đau thương, biết tận dụng cơ hội trong gian khó và biết định hình bản sắc trong từng viên gạch, từng con phố.

Trong hành trình hướng đến một Việt Nam hùng cường năm 2045, hàng loạt những công trình, dự án quy mô tầm cỡ cũng những chính sách "vì dân" sẽ là những viên gạch vững chắc, đặt nền tảng bền vững cho hành trang bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.