Theo thống kê chính thức vào năm 2020, nhà ống chiếm hơn 88% trong tổng số 1,92 triệu căn nhà tại TP.HCM. Tuy nhiên, nhiều ngôi nhà ống tại đây đã lỗi thời, xuống cấp không còn phù hợp với lối sống hiện đại. Việc cải tạo những ngôi nhà cũ để đáp ứng tốt nhu cầu sống đương đại đã trở thành công việc nhiều thách thức nhưng cũng đầy cảm hứng đối với nhiều kiến trúc sư.
Một ngôi nhà 2 tầng 15 năm tuổi nằm trong một con hẻm nhỏ ở một khu dân cư đông đúc tại TP.HCM đã được các kiến trúc sư ROOM+ Design & Build cải tạo nhằm đáp ứng nhu cầu của cuộc sống hiện đại. Ngôi nhà có tổng diện tích khoảng 160m2 – kích thước thường thấy ở những ngôi nhà ống trong đô thị.
Trước khi được cải tạo, căn nhà trông cũ kỹ, xuống cấp với cầu thang bê tông cồng kềnh ở trung tâm; bếp và phòng ngủ tối và kém thông thoáng ở phía sau; sân thượng bị bỏ hoang lâu ngày bám đầy bụi. Bên cạnh đó, con hẻm rộng 3m thường xuyên có lượng xe cộ qua lại đông đúc, ồn ào vì đây là tuyến đường tắt nối hai trục đường chính.
Sau khi khảo sát toàn bộ ngôi nhà, các kiến trúc sư đã quyết định sẽ tạo nên một vẻ ngoài đậm chất nghệ thuật và hiện đại cho công trình này. Họ hy vọng mang đến một không gian tiện nghi tràn ngập gió trời và ánh sáng tự nhiên, ít tiếng ồn từ các phương tiện giao thông, đảm bảo sự riêng tư và an toàn cho những người sinh sống tại đây.
Ý tưởng thiết kế kiến trúc và nội thất dựa trên hai mục tiêu: Một là, sắp xếp lại và cải tạo tất cả các không gian bên trong cho phù hợp với nhu cầu mới. Hai là, trang trí cho các khu vườn tích hợp ở mặt tiền bằng một cấu trúc dạng “lồng” độc đáo.
Đầu tiên, cầu thang bê tông được thay thế bằng một cầu thang nhẹ bằng khung sắt có gắn các bậc bằng gỗ. Một khoảng trống nhỏ được khoét ở góc phía sau để cung cấp ánh sáng tự nhiên cho nhà bếp và khu vực ăn uống ở tầng trệt. Không gian phía trước là nơi sinh hoạt rộng rãi kết hợp với sảnh chính và sân. Phòng ngủ chính và phòng tắm đã được di dời tới khu vực phía trước của tầng hai và được hoàn thiện bằng kính, sàn gỗ nhiều lớp và gạch đen. Phòng sách và không gian làm việc được bố trí ở phía sau với đầy đủ ánh sáng dịu nhẹ qua giếng trời. Tầng 3 có khoảng lùi 2m vẫn đủ rộng rãi để bố trí gọn gàng phòng ngủ thứ 2, phòng vệ sinh chung và khu thờ cúng.
Toàn bộ mặt tiền cũ đã được đẽo gọt tỉ mỉ để gắn kết với một cấu trúc độc đáo dạng “lồng” sắt, gồm các thanh sắt mảnh được đặt cách nhau ngẫu nhiên kết hợp với giàn lưới bên trên. Hai sân thượng lớn với nhiều cây cối xanh tươi nằm ngay sau mặt tiền bằng kim loại. Những cảnh quan này đã làm giảm tiếng ồn từ dòng xe cộ đông đúc bên dưới, đồng thời tăng cường sự riêng tư cho các không gian bên trong. Khu vườn nhỏ trên sân thượng cũng là nơi để trẻ em tiếp xúc với thiên nhiên tươi mát mỗi ngày và góp phần làm đẹp thêm cảnh quan đường phố đô thị./.
