Khởi nghiệp ở tuổi ngoài 40 với giấc mơ đưa cà phê trái cây vươn ra thế giới
LTS: Ngày 13/10/1945, trong bức thư động viên, đặt niềm tin và khẳng định vai trò, sứ mệnh của các doanh nhân, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kêu gọi các doanh nghiệp và doanh nhân cùng chung sức phát triển nền kinh tế đất nước, từ đó tạo được lòng tin và những làn sóng tích cực cho phong trào thi đua xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Gần 8 thập kỷ đã trôi qua, những khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vai trò của doanh nghiệp, doanh nhân là người làm giàu cho đất nước vẫn còn nguyên giá trị. Ngày nay, Đảng, Nhà nước, nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân vẫn đang tiếp tục nỗ lực thực hiện lời căn dặn này của Người.
Sức mạnh và vị thế của mỗi quốc gia phụ thuộc trước hết vào sức mạnh kinh tế, nòng cốt là doanh nghiệp và doanh nhân. Doanh nghiệp là tài sản quốc gia, doanh nhân là hiền tài của đất nước. Sau hơn 30 năm đổi mới, Việt Nam đã có lực lượng doanh nhân hùng hậu, trong đó có nhiều doanh nhân đã trở thành niềm kiêu hãnh, phát triển bền vững, kinh doanh sáng tạo và có trách nhiệm với dân tộc. Đó là nền tảng vô cùng quan trọng để xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh.
Trên tinh thần đồng hành cùng các doanh nhân, doanh nghiệp nỗ lực vượt khó, tiếp tục có những đóng góp quan trọng vào hành trình xây dựng đất nước, Reatimes khởi đăng tuyến bài "Doanh nhân và khát vọng Việt Nam khởi nghiệp".
Bài 40: Khởi nghiệp ở tuổi ngoài 40 với giấc mơ đưa cà phê trái cây vươn ra thế giới
Trân trọng gửi tới quý độc giả!
Đã từ lâu, nhu cầu thưởng thức cà phê mỗi sáng dần trở thành một thói quen không thể thiếu đối với những người bận rộn. Hình ảnh những quầy cà phê nhỏ nhắn xuất hiện trên nhiều con phố luôn là một nét đặc trưng khó lẫn ở nhiều thành phố sôi động tại Việt Nam.
Thế nhưng đã bao nhiêu người thử trải nghiệm uống cà phê có hương vị trái cây, để cảm nhận xem chúng mang tới cảm giác thú vị ra sao? Có lẽ chính nét chấm phá đặc biệt ấy đã khơi nguồn, chắp cánh cho một ý tưởng độc đáo ra đời mang tên Meet More.
Sau gần 4 năm chinh chiến ở thị trường quốc tế, Meet More đang ngày càng tạo được dấu ấn riêng biệt với người tiêu dùng, dần chiếm được cảm tình của đông đảo cộng đồng kiều bào khắp thế giới bởi sự mới mẻ - độc đáo từ một Startup về nông nghiệp Việt đầy tiềm năng, dưới sự điều hành và dẫn dắt của CEO Nguyễn Ngọc Luận.
Câu chuyện từ những trái thanh long bị bỏ phí
Tiếp chuyện tôi bằng một ly cà phê khoai môn nóng đậm vị quê hương, doanh nhân Nguyễn Ngọc Luận bắt đầu say sưa kể về hành trình dẫn lối cho sản phẩm cà phê trái cây Việt tiếp cận nhiều quốc gia trên thế giới.
Anh kể: “Ý tưởng khởi nguồn từ 5 năm trước, trong một lần tôi cùng những người bạn Hàn Quốc đi khảo sát mô hình trồng nông sản tại Bình Thuận. Dọc đường đi, khi nhìn những vườn thanh long chín đỏ nhưng không ai thu hái, trái cây rớt giá trầm trọng chỉ có vài ngàn đồng một ki-lô-gam, thậm chí người nông dân còn bỏ cho bò ăn, xót xa vô cùng. Lúc đó những người bạn Hàn Quốc nói với tôi rằng: Tại sao Việt Nam có rất nhiều thứ quý giá như thế này nhưng lại không ai phát triển chúng trở thành sản phẩm gì đó mà các nước khác đang rất thiếu, rất cần. Ví dụ như Hàn Quốc chúng tôi không có những thứ này để ăn. Lúc đó, tôi liền nghĩ tới việc mình phải làm gì đó để mỗi năm không còn phải nghe ra rả thông điệp từ truyền thông rằng hãy giải cứu nông sản Việt”.
Và đó cũng là mấu chốt khởi đầu cho những đêm dài trăn trở tìm ra lối đi cho các loại quả mang đặc trưng quê hương. Anh Luận nghĩ, nếu chỉ đơn thuần là trái cây sấy thì Việt Nam đã có quá nhiều doanh nghiệp thành công, vì thế phải làm điều gì đó khác biệt hơn, nhưng vẫn giải được bài toán đáp ứng nhu cầu thực tế của người dùng.
“Cà phê là thức uống quen thuộc với người bận rộn, đặc biệt là những người làm văn phòng, cánh đàn ông đa phần đều rất thích cà phê. Nhưng thực tế thì không phải ai cũng có thể uống được cà phê đen hay cà phê sữa. Lại có nhiều khách hàng rất thích uống cà phê nhưng họ chỉ nhấm nháp đôi chút vì không chịu được hàm lượng caféin lớn. Vì vậy tôi đã nghĩ đến việc giải bài toán làm thế nào để tất cả mọi người đều có thể uống cà phê theo cách mà họ thích.
Tôi muốn thay đổi thói quen của người dùng, thay vì uống nước ngọt có ga, uống trà sữa… thì họ sẽ chuyển qua uống cà phê kết hợp cùng những loại cây tự nhiên do chính người Việt trồng. Các sản phẩm của Meet More sẽ giải bài toán uống cà phê nhưng vẫn có thể kết hợp với hương vị tùy thích, hàm lượng cà phê ít nhưng vẫn có độ thơm ngon của cà phê và níu chân khách hàng muốn thưởng thức thêm lần nữa”, CEO Nguyễn Ngọc Luận phân tích.
Năm 2015, anh Luận thành lập Công ty TNHH Liên Kết Thương Mại Toàn Cầu và bắt đầu hành trình đam mê - sáng tạo của riêng mình, sẵn sàng chấp nhận mọi thử thách.
Hành trình đưa thương hiệu cà phê trái cây Meet More đến trời Âu
Sau lời chia sẻ của anh, tôi nhấp tiếp một ngụm cà phê khoai môn ấm nóng và từ từ cảm nhận hương vị ngọt thanh từ cà phê nguyên chất quyến luyến khó rời. Không chỉ riêng tôi mà có lẽ bất kỳ ai khi lần đầu được thưởng thức món đồ uống lạ miệng này đều sẽ có những cảm nhận rất riêng và cũng rất thích thú vì đây là sản phẩm do chính người Việt tạo ra.
Anh Luận còn nói vui với tôi rằng khi mang sản phẩm đi giới thiệu ở Úc và các nước phương Tây, đặc biệt là cộng đồng kiều bào thì tất cả mọi người đều tấm tắc khen ngợi và ngỡ rằng đây là sản phẩm đến từ Hàn Quốc hay một quốc gia nào đó bởi tính sáng tạo và sự tinh tế đầy bất ngờ.
“Tôi còn nhớ một lần ra siêu thị và nhìn thấy sản phẩm sữa gạo của Hàn Quốc được bày bán và rất nhiều, kỳ lạ là nhiều bà nội trợ Việt đã mua sản phẩm ấy về sử dụng thường xuyên. Tôi cũng mua uống thử và nhận thấy đó một thức uống rất bình thường không có gì đặc biệt, thậm chí chúng ta ở nhà vẫn có thể tự làm được, vậy thì tại sao họ có thể xuất khẩu và được nhiều khách hàng sử dụng đến như vậy. Tôi nghĩ tại sao Việt Nam có quá nhiều nông sản bị bỏ phí, chúng ta đang ngồi trên mỏ vàng nhưng lại không biết khai thác hết giá trị của chúng thì thật uổng phí.
Trong khi tại Việt Nam, những người làm văn phòng đặt đồ uống mỗi ngày rất nhiều, họ uống trà sữa, uống nước ngọt sản xuất theo dây truyền công nghiệp không có lợi cho sức khỏe nhưng lại bỏ quên chính những giá trị mà người Việt đã trồng lên. Vấn đề đặt ra là ai sẽ làm được câu chuyện thay đổi thói quen của người dùng, để dần tạo nên thói quen sử dụng đồ uống có chọn lọc, đặc biệt là người Việt phải dùng hàng Việt thay vì chỉ lựa chọn sản phẩm nhập khẩu. Và đó cũng chính là sứ mệnh của Meet More trong suốt gần 4 năm qua”, CEO Nguyễn Ngọc Luận giãi bày.
“Cú tát” mạnh đầu tiên ở sân nhà
Nung nấu ý tưởng từ rất lâu trước khi tung sản phẩm ra thị trường, thế nhưng ngay lập tức bị người tiêu dùng lắc đầu, bởi trong suy nghĩ của nhiều người Việt thì “cà phê phải là cà phê, kết hợp với những thứ khác thì họ không chấp nhận, thậm chí là không uống thử. Rào cản này khiến anh Luận thực sự phải đối diện với thử thách, loay hoay không tìm ra giải pháp và có những phút giây chán nản.
Nhiều đêm không ngủ được, anh Luận trăn trở tìm ra giải pháp mới, cuối cùng chọn cách tiếp cận thị trường châu Âu thông qua mạng lưới kết nối mà mình đã có sẵn từ những năm tháng hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh.
Để có thể tiếp cận cộng đồng kiều bào ở Úc, người sáng lập Meet More đã phải di chuyển cả gia đình sang sinh sống tại đây, tìm kiếm các đối tác phân phối ở thị trường nước ngoài khác như Hàn Quốc, Mỹ, Nga, Ấn Độ… và từ đó từng bước tiếp cận khách hàng tiềm năng. Để thuyết phục người dùng, anh Luận chấp nhận chịu lỗ những năm đầu vận hành, cung cấp đa dạng sản phẩm dùng thử cho các nhà phân phối tại các thị trường quốc tế.
Từ đây, lượng khách hàng Việt Kiều yêu mến các sản phẩm Meet More ngày một nhiều hơn và chính họ lại tiếp tục giới thiệu với bạn bè nước ngoài, cứ thế lan tỏa tới hàng triệu người tiêu dùng khác. Vượt qua được giai đoạn khó khăn này, mỗi tháng, anh Luận có thể xuất khẩu hàng chục container sản phẩm cà phê trái cây ra thị trường quốc tế, đáp ứng chi phí vận hành, nhân công, kho bãi nhiều năm qua.
“Tôi xác định những năm đầu không thể có lãi ngay mà chắc chắn là lỗ, nhưng để đi đường dài thì phải chấp nhận từng bước chậm mà chắc. Sau khi thành công ở thị trường quốc tế thì tôi mới quay trở lại với thị trường Việt Nam. Khi đã có nền tảng và khẳng định được uy tín, chất lượng và giá trị của thương hiệu thì khi đó đó tôi tin người tiêu dùng Việt sẽ có sự thay đổi về tư duy và dễ dàng đón nhận sản phẩm”, anh Luận lạc quan.
Giấc mơ nầng tầm sản phẩm của người Việt
Niềm tin và tầm nhìn rộng mở của người khởi xướng cũng đã mang lại cho Meet More những thành công bước đầu ở thị trường nước ngoài, song vì quá chú trọng về chất lượng đầu ra nên lợi nhuận không cao, những khó khăn về dòng vốn là không tránh khỏi. Anh Luận cho biết thực tế trong 4 năm qua, Meet More Coffee đã nhận được khá nhiều lời ngỏ ý đầu tư nhưng anh vẫn đang cân nhắc rất kỹ, bởi đây không chỉ là giá trị hiện vật mà còn là niềm kỳ vọng trở thành “sản phẩm quốc dân” của người Việt, được người Việt tự hào khi giới thiệu về sản phẩm từ nông sản quê hương.
“Tôi từng thành công ở lĩnh vực kinh doanh nhôm kính, nên nếu chỉ vì lợi nhuận thì đã yên vị với những gì đã có. Nhưng mơ ước của tôi là xây một tầm mới cho nông sản Việt trên thị trường quốc tế. Bởi xưa nay câu chuyện nông sản Việt đã quá phụ thuộc vào thị trường nước láng giềng, chưa thể tiếp cận thị trường châu Âu bởi nhiều lý do và để thay đổi tư duy của người nông dân trong thời gian ngắn là vô cùng khó khăn.
Với tôi, hành trình đi cùng Meet More là một niềm tự hào lớn, chính niềm tự hào đó đã cho tội động lực và sức mạnh để đi tiếp dù cho phía trước có vô vàn những khó khăn cản trở. Mỗi lần mệt mỏi tôi lại nghĩ về những nụ cười, ánh mắt của người tiêu dùng, những lời khen ngợi của bạn bè quốc tế về một sản phẩm do chính người Việt tạo ra được sử dụng khắp năm châu bốn bể, đó là niềm hãnh diện không phải doanh nghiệp nào cũng có được”, anh Luận say sưa nói về những thành quả giành được với thương hiệu Meet More.
Khởi đầu từ năm 2018, đến nay Meet More coffee đang dần trở thành thức uống yêu thích của nhiều khách hàng Việt kiều và người tiêu dùng quốc tế. Meet More Coffee hiện có 5 vị, gồm: khoai môn, bạc hà, nhàu, xoài, dừa. Trong tương lai, thương hiệu này hướng đến 63 vị đặc trưng cho các loại nông sản ở 63 tỉnh, thành phố trên cả nước, như thanh long Bình Thuận, xoài Tiền Giang… Meet More và cũng ấp ủ sẽ cho ra đời cà phê trứng, cà phê trái cây dạng đóng lon.
Meet More cũng vừa mở rộng thêm dòng sản phẩm nước trái cây tự nhiên, bao gồm các hương vị quen thuộc với người tiêu dùng Việt như Dưa hấu, Trà đào mật ong, Chanh dây – Nha đam – Yến, Mảng cầu, Trà thảo mộc 3 miền… Đây là những dòng nước trái cây được nghiên cứu dựa theo sở thích, nhu cầu của chính người tiêu dùng Việt, phù hợp với nhiều khách hàng, bao gồm cả trẻ em đều có thể sử dụng. Từ những loại trái cây truyền thống, Meet More đã kỹ lưỡng chọn lọc trái cây chất lượng từ đầu vào và chế biến dòng nước uống thanh mát giữ được hương vị, màu sắc nguyên bản.
Cũng theo anh Luận, trên thị trường hiện nay có rất nhiều dòng nước giải khát nhưng đa phần sử dụng hương liệu để tạo mùi vị, rất ít sản phẩm sử dụng trái cây nguyên bản để chế biến. Do đó, thực tế các khách hàng nội trợ rất khó khăn để tìm kiếm sản phẩm nước trái cây an toàn cho cả gia đình. Các dòng sản phẩm nước trái cây chất lượng và đảm bảo các giá trị dinh dưỡng từ Meet More sẽ đáp ứng được nhu cầu này, giúp giảm bớt những áp lực của những bà mẹ có con nhỏ.
Muốn khởi nghiệp thì phải “Liều – Lì- Lanh – Lẹ”
Theo CEO Meet More, các bạn trẻ hiện nay đa phần có lợi thế, có nhiều điều kiện hơn so với thế hệ cách đây mười năm về trước. Dù vậy để phát huy hết tinh thần đó thì các bạn rất cần sự tự tin, đam mê và biến thành 4 chữ L “Liều – Lì – Lanh – Lẹ” thì mới có thể thành công.
“Bạn đang thiếu kiến thức, kinh nghiệm thì nên tìm kiếm cho mình một người hướng dẫn và phải chịu khó lắng nghe, học hỏi chứ không nên quá vội vàng, không phải cứ có ý tưởng là lao đi mà không có mục đích và định hướng rõ ràng. Theo kinh nghiệm của tôi, khởi nghiệp thường sẽ trải qua ít nhất 1-2 lần thất bại thì mới có đủ kiến thức và kinh nghiệm để đi tiếp. Trên chặng đường đó, hãy biết tận dụng kinh nghiệm của người đi trước và những điều kiện của xã hội để giảm bớt rủi ro.
Nhiều bạn nghĩ đơn giản là khởi nghiệp chỉ cần đầu tư một số tiền xem như là trả học phí, nhưng xã hội bây giờ đi nhanh lắm, có những sai sót không thể sửa chữa. Do đó, bạn phải biết khiêm tốn, tận dụng các cơ hội để học hỏi, quan trọng là đừng ngại thất bại, cứ kiên trì đi rồi mới có thành công”, CEO Nguyễn Ngọc Luận cho lời khuyên.
Vào năm 2006, bản thân anh Luận cũng từng khởi nghiệp với dầu gội đầu, nước rửa chén, nhưng chỉ thành công trong 2 năm rồi thất bại. Theo anh Luận, thời điểm đó anh còn quá trẻ, thiếu nhiều kinh nghiệm khi vừa đi làm thuê cho công ty nước ngoài, vừa khởi nghiệp nên không thể tập trung toàn lực. Ngoài ra, những lỗ hổng về kinh nghiệm điều hành, không am hiểu về quy trình sản xuất, khi sản phẩm đưa ra thị trường không đủ kinh nghiệm để xử lý được những kỹ thuật cơ bản và dẫn đến đổ vỡ.
“Lúc đó, tôi lại chọn làm lại từ đầu, tiếp tục đi làm thuê để học các kỹ năng quản trị của những người giám đốc. Tôi thấy thiếu gì thì học đó chứ ngày xưa không có công cụ như bây giờ để tìm kiếm trên mạng Internet. Tôi phải học từ chính những người đang điều hành mình, gom nhặt những gì tốt nhất, hay nhất và biến nó thành của mình. Tôi học cả những người điều hành nước ngoài và người Việt.
Các bạn cũng đừng lo thiếu vốn bởi giai đoạn hiện nay chỉ cần đầu ra tốt thì vốn không thành vấn đề, sẽ có nhiều nguồn hỗ trợ. Các bạn có thể gọi vốn từ nhà đầu tư và tìm sự hỗ trợ từ người hướng dẫn nếu muốn đi đường dài, một dự án tốt và có sự chuẩn bị lộ trình kỹ lưỡng khả năng thành công rất cao. Những năm gần đây khởi nghiệp phát triển mạnh mẽ, tôi nhìn thấy ở các bạn là sự hoài bão, quyết đoán, nhưng còn thiếu một số yếu tố quan trọng để thành công.
Nhiều bạn có sự sáng tạo và mạnh mẽ lắm, họ muốn bứt phá để đi nhanh nhưng quên mất mình đang ở đâu, không biết thiếu gì để bồi đắp. Quan trọng nhất là các bạn thiếu kinh nghiệm, chuyên môn, ý tưởng chưa tốt nhưng không chịu khó lắng nghe người đi trước thì chắc chắn không thể thành công được”, anh Luận nhận định.
Cũng theo doanh nhân Nguyễn Ngọc Luận, khởi nghiệp không cần ý tưởng quá cao siêu mà hãy nhìn vào thực thế, có thể khởi nghiệp ngay trên chính trên quê hương của mình. Trên quê hương bạn có gì hay, có gì tiềm năng để phát triển thì hãy làm. Không nên cứ chạy theo xu thế, thấy người khác khởi nghiệp thì cũng lao theo mà không có ý tưởng rõ ràng. Hiện nay đa phần các bạn trẻ khởi nghiệp chế biến sâu, nhưng cần cần thời gian dài hơn và kiên trì, bản lĩnh hơn thì mới gặt hái được quả ngọt.
Sứ mệnh đưa nông nghiệp Việt vươn khắp năm châu
Từ hành trình khởi nghiệp kinh qua nhiều lần thất bại, CEO Nguyễn Ngọc Luận cũng từng chạm đến thành công khi điều hành một doanh nghiệp về lĩnh vực nhôm kính, hợp tác với nhiều đối tác lớn. Thế nhưng những hoài bão, giấc mơ biến nông sản Việt trở thành niềm tự hào khắp trên thế giới đã thôi thúc anh tiếp tục dấn thân lần nữa dù đã bước qua tuổi tứ tuần.
Với CEO Nguyễn Ngọc Luận và sứ mệnh của Meet More, mọi con đường đi đều có khó khăn, thử thách, nhưng càng nhiều biến số thì anh càng muốn chinh phục. Khi đã quyết tâm khởi nghiệp thì tính kiên trì quan trọng hơn tuổi tác. Nếu quyết tâm đủ lớn thì việc khởi nghiệp khi đã ở tuổi ngoài 40 cũng không có gì là trở ngại. Ngược lại, khi tuổi nhiều thì sự trải đời, những kinh nghiệm, vốn sống và cả vốn liếng chắt góp từ nhiều năm trước đó sẽ là hành trang quý giá để khởi nghiệp. Với một lộ trình rõ ràng và xác định theo đuổi đến cùng mục tiêu ban đầu thì người khởi xướng sẽ có thể dự đoán được những khó khăn, bình tĩnh ứng phó, nhìn mọi thách thức theo chiều hướng tích cực hơn và từ từ giải quyết một cách an toàn nhất.
“Tuy chưa có nhiều thành công về doanh số nhưng với những gì mà Meet More đã được cho đến ngày hôm nay đã mang về cho tôi và các cộng sự đi cùng một niềm hãnh diện không gì có thể sánh được. Tôi muốn lan tỏa tinh thần khởi nghiệp với nguồn năng lượng tích cực này đến với những bạn trẻ đang nung nấu ý tưởng cho riêng mình, rằng bạn hãy cứ đi tiếp nếu đó là ý tưởng hay. Đừng vội nản chí khi thị trường trong nước chưa chấp nhận sản phẩm của bạn, hãy thử tiếp cận tiếp cận thị trường quốc tế bằng nhiều cách khác nhau và cảm nhận niềm tự hào về những gì mà bạn làm được”, nhà sáng lập Meet More cho lời khuyên.
Doanh nhân Nguyễn Ngọc Luận cũng chia sẻ rằng, hiện Meet More luôn sẵn lòng chào đón các đối tác muốn đồng hành khởi nghiệp cùng công ty. Ngoài thời gian với Meet More, bản thân anh Luận cũng luôn sẵn sàng tư vấn miễn phí cho nhiều người mới khởi nghiệp để giúp họ tiến bước trên con đường kinh doanh. Mong muốn của anh không chỉ là tạo ra nhiều giá trị cho xã hội, mà còn là nỗi trăn trở, giấc mơ nâng tầm vị thế doanh nghiệp Việt trên trường quốc tế.
Anh Luận bày tỏ: “Tôi mong muốn thay đổi cách nhìn của người Việt về những sản phẩm do chính người Việt chúng ta tạo ra, với thông điệp rằng hãy là một người tiêu dùng thông thái, lựa chọn sản phẩm tốt cho bản thân và gia đình. Tôi tin rằng rồi sẽ tới một ngày người Việt thay đổi thói quen mua sắm, khi đến siêu thị họ không chỉ tìm kiếm những sản phẩm giá rẻ nữa mà chú trọng nhiều hơn đến chất lượng và giá trị về sức khỏe cho cả gia đình”.