Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị có vai trò rất quan trọng, là trọng điểm phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Trị. UBND tỉnh Quảng Trị xác định việc điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tể Đông Nam Quảng Trị với tầm nhìn đến năm 2050 nhằm phát triển kinh tế - xã hội ổn định và bền vững là nhiệm vụ quan trọng của các cấp uỷ Đảng và chính quyền tỉnh.
Hạn chế di dời, tái định cư
Thông tin từ UBND tỉnh Quảng Trị cho hay, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng vừa có kết luận một số nội dung liên quan đến giai đoạn 2 ý tưởng điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế (KKT) Đông Nam Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị, sau khi nghe sở, ngành, đơn vị tư vấn, các bên liên quan báo cáo về nội dung này.
Theo đó, về cơ bản, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị thống nhất với cách tiếp cận, phân tích, đánh giá để đưa ra ý tưởng điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKT Đông Nam Quảng Trị giai đoạn 2 dựa trên cơ sở giữ nguyên quy mô và thay đổi tính chất các khu chức năng bên trong của KKT cho phù hợp với nhu cầu hiện tại và định hướng phát triển cho tương lai. Đồng thời đã tích hợp cơ bản các dự án đầu tư đã được cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư vào ý tưởng quy hoạch... và cập nhật hệ thống giao thông, các khu tái định cư, hạ tầng kỹ thuật đã và đang đầu tư...
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho rằng, việc điều chỉnh các khu chức năng của khu kinh tế phát triển, mở rộng về phía Tây là cơ bản phù hợp với định hướng điều chỉnh. Tuy nhiên, cần xem xét phạm vi điều chỉnh để hạn chế tác động đến khu vực dân cư hiện trạng nhằm tăng tính khả thi của quy hoạch, giảm áp lực giải phóng mặt bằng và tái định cư bao gồm các xã: Hải Dương, Hải Quế, Hải Ba (huyện Hải Lăng), xã Gio Quang (huyện Gio Linh)...
Đối với khu vực dự trữ phát triển, cần chi tiết hóa định hướng bố trí các chức năng dự kiến, đồng thời xem xét bố trí quỹ đất ổn định dân cư tại chỗ, hạn chế di dời, tái định cư. Nghiên cứu kỹ để đưa ra phương án thoát lũ cho khu vực phía Tây khu kinh tế, vì khu vực này có độ cao thấp hơn khu vực ven biển nên thường xảy ra lũ lụt, nhất là từ tháng 8 đến tháng 12 hằng năm.
Đối với các khu vực điều chỉnh, bố trí các khu chức năng công nghiệp trong KKT như: Xã Gio Quang, xã Hải Dương... cần xem xét, giữ lại một phần diện tích đất để phát triển quỹ đất ở cho địa phương trên các tuyến giao thông như: Quốc lộ 9, Quốc lộ 15D, Quốc lộ 49C, đường ven biển kết nối hành lang kinh tế Đông - Tây và các tuyển đường quy hoạch...
Cần bố trí thêm quỹ đất dịch vụ - thương mại, đất ở, đất công cộng dọc hai bên tuyến để phát huy lợi thế hạ tầng giao thông, tăng nguồn thu để tái đầu tư góp phần hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng cho các khu đô thị ven biển. Đồng thời, bố trí thêm quỹ đất gần các khu tái định cư, khu vực ổn định dân cư tại chỗ để phát triển kinh doanh, dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp, làng nghề... để hỗ trợ chuyển đổi ngành nghề cho bà con ổn định cuộc sống. Tại các khu vực ngoài các khu chức năng của khu kinh tế, đề nghị cập nhật các điểm dân cư, đô thị để đảm bảo sự phát triển ổn định của địa phương.
Liên quan đến ý tưởng đề xuất hình thành khu vực cây xanh và không gian mở tại các xã: Gio Quang, Gio Việt, Triệu An, Triệu Vân, Triệu Phước, Hải Khê, chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị cho rằng, đây là khu vực dân cư sinh sống tương đối ổn định và sản xuất nông nghiệp lâu đời, do đó đề nghị đơn vị tư vấn xem xét nghiên cứu theo hướng kết hợp dân cư, không gian mở, sản xuất nông nghiệp và phát triển du lịch trải nghiệm nhằm hạn chế di dời và tái định cư, đồng thời hỗ trợ đảm bảo vấn đề an ninh lương thực.
Lựa chọn nút phát triển tiềm năng
KKT Đông Nam Quảng Trị được thành lập theo Quyết định số 42/2015/QĐ-TTg ngày 16/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ. KKT có diện tích 23.792ha, bao gồm 17 xã, thị trấn là: Hải An, Hải Ba, Hải Vĩnh, Hải Quế, Hải Khê, Hải Dương (thuộc huyện Hải Lăng); Triệu An, Triệu Phước, Triệu Vân, Triệu Trạch, Triệu Lăng, Triệu Sơn (thuộc huyện Triệu Phong); Gio Quang, Gio Mai, Gio Hài, Gio Việt và thị trấn Cửa Việt (thuộc huyện Gio Linh).
Cuối năm 2021, các đơn tư vấn là Công ty Sakae Corporate Advisory Pte Ltd, Công ty Meinhardt Planners (Singapore) Pte Ltd, Tập đoàn Sakae Việt Nam đã báo cáo với UBND tỉnh Quảng Trị ý tưởng “Điều chỉnh quy hoạch chung KKT Đông Nam Quảng Trị và định hướng phát triển KKT Đông Nam Quảng Trị đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050”.
Tại thời điểm này có 2 ý tưởng được báo cáo điều chỉnh quy hoạch chung KKT Đông Nam Quảng Trị tỉnh Quảng Trị. Trên cơ sở quy hoạch đã được phê duyệt, các đơn vị tư vấn đã đưa ra quy hoạch mới tại KKT này bao gồm: Trung tâm triển lãm và hội chợ quốc tế, công viên giải trí công cộng, trung tâm ban quản lý KKT Quảng Trị, khu dân cư ven mặt nước, đô thị sân bay Quảng Trị, khu doanh nghiệp và thương mại, các khu công nghiệp sẵn sàng cho tương lai, các cụm cộng đồng ven sông và khu nông - thủy sản công nghệ cao…
Liên quan đến việc lựa chọn nút phát triển tiềm năng đối với công tác thiết kế đô thị tại KKT Đông Nam Quảng Trị, đơn vị tư vấn đề xuất 3 phương án lựa chọn nút phát triển tiềm năng đối với công tác thiết kế đô thị gồm: Phương án 1 là khu giới thiệu vùng đô thị sân bay; phương án 2 là trung tâm đô thị mới ven sông; phương án 3 là trung tâm đô thị mặt biển.
Liên quan những phương án trên, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị đề nghị đơn vị tư vấn làm rõ chi tiết hơn các phương án, phân tích tiềm năng, lợi thế so sánh của các phương án từ đó lựa chọn được phương án chọn phù hợp với xu thế phát triển. Trên cơ sở đề xuất của đơn vị tư vấn, giao Ban Quản lý KKT chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan thống nhất tham mưu UBND tỉnh xem xét.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng cũng đề nghị Công ty Sakae Corporate Advisory Pte Ltd và Công ty Meinhardt Planners (Singapore) Pte Ltd (đơn vị tư vấn) phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan hoàn thiện ý tưởng điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKT Đông Nam Quảng Trị phù hợp với tiến độ thực hiện quy hoạch tỉnh do Tư vấn Sakae Advisory hợp tác cùng Tư vấn Surbana Jurong xây dựng “Ý tưởng quy hoạch tỉnh Quảng Trị đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050”, hoàn thiện chậm nhất trong tháng 8/2022 để trình thẩm định và phê duyệt.
Được biết, đến nay tại KKT Đông Nam Quảng Trị có 16 dự án đã đi vào hoạt động và 30 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, đang triển khai xây dựn với tổng vốn đầu tư đăng ký là 150.891,70 tỷ đồng và diện tích đất sử dụng là 2.893,90ha. Trong số những dự án đã được UBND tỉnh cũng đã chấp thuận chủ trương nghiên cứu, khảo sát, có nhiều dự án lớn như: Khu liên hợp gang thép Quảng Trị, Trung tâm công nghiệp khí BBG Quảng Trị, Khu đô thị sân bay, Khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và dịch vụ phụ trợ Triệu Vân; Dự án Khu cây xanh, dịch vụ thế dục thế thao và sân golf Triệu Vân...