Theo đánh giá của PwC, bất chấp những trở ngại về kinh tế vĩ mô, năm 2022 sẽ là một năm sôi động đối với các giao dịch mua bán - sáp nhập (M&A) tại Việt Nam. Hoạt động M&A tiếp tục thu hút nhiều sự quan tâm của các quỹ đầu tư nước ngoài.
“Chúng tôi nhận thấy sự gia tăng của các quyết định chiến lược nhằm tối ưu hóa danh mục đầu tư, khi các nhà giao dịch thoái vốn nhằm tập trung nguồn lực vào việc nâng cao năng lực doanh nghiệp và chuyển đổi các lĩnh vực kinh doanh cốt lõi thông qua M&A”, ông Tiong Hooi Ong - Phó Tổng giám đốc, Lãnh đạo Dịch vụ Tư vấn giao dịch của PwC Việt Nam nhận định.
Lý do nữa được giới đầu tư kỳ vọng đó là sự phục hồi kinh tế của Việt Nam vẫn mạnh mẽ với mức tăng trưởng GDP năm 2022 được dự báo là 6,5%, cao hơn nhiều so với mức dự báo tăng trưởng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương là 4,4%. Ngoài ra, với các quy định và chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư, nửa cuối năm 2022 là cơ hội để các nhà kinh doanh đánh giá lại chiến lược và hành động.
Về xu hướng M&A, trong các nhóm ngành PWC đánh giá, công nghệ, truyền thông và viễn thông (CNTTVT) sẽ là lĩnh vực được quan tâm đến nhiều nhất. Đứng thứ hai là nhóm dịch vụ tài chính. Theo phân tích của PwC, nhu cầu của nhóm ngành này về khả năng số, kết hợp với áp lực liên tục từ các cơ quan quản lý và sự cạnh tranh từ các nền tảng công nghệ và fintech, dự báo hoạt động M&A sẽ tiếp tục là động lực cho sự chuyển đổi. Điều đó cũng giải thích tại sao dịch vụ tài chính chỉ đứng sau CNTTVT về số lượng thương vụ M&A, chiếm gần 1/4 giá trị thương vụ trong nửa đầu năm 2022.
Nhiều chuyên gia cũng chung nhận định, việc tiếp tục tập trung vào công nghệ, nhu cầu đầu tư bền vững và định giá thấp hơn sẽ giữ cho hoạt động M&A sôi động hơn trong nửa cuối năm. Đặc biệt ngân hàng là lĩnh vực đi đầu trong chuyển đổi số. Vì vậy giới chuyên môn kỳ vọng, nhóm ngân hàng thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư ngoại trong thời gian tới.
Trao đổi với báo giới mới đây, ông Yoshizawa Toshiki đến từ ngân hàng Aozora cũng đánh giá, hoạt động M&A sẽ tăng mạnh sau đại dịch. Trong đó M&A tài chính, ngân hàng tại Việt Nam sẽ sôi động hơn.
“Hiện Chính phủ Việt Nam có những chính sách như tư nhân hóa các doanh nghiệp, ngân hàng quốc doanh; tái cơ cấu ngân hàng yếu kém, thiếu vốn, không đạt chuẩn. Đây chính là cơ hội để các tổ chức nước ngoài tham gia đầu tư. Các ngân hàng cỡ trung và vừa của Nhật Bản cũng đang tìm hiểu về thị trường tài chính, M&A tại Việt Nam”, ông Yoshizawa Toshiki chia sẻ.
Một chuyên gia làm việc lâu năm trong lĩnh vực ngân hàng cũng chung nhận định cho rằng, hiện có nhiều yếu tố được kỳ vọng sẽ thu hút các nhà đầu tư ngoại đối với hoạt động M&A trong giai đoạn tới. Mặc dù chịu nhiều áp lực, nhưng hiện Việt Nam vẫn đang kiểm soát tốt lạm phát, trong khi tăng trưởng kinh tế đang phục hồi mạnh mẽ, nhu cầu tiêu dùng vẫn cao, sức mua lớn… Khi kinh tế tăng trưởng tích cực, hoạt động ngân hàng cũng khởi sắc hơn khi có thể mở rộng quy mô và tốc độ tăng trưởng tín dụng, đẩy mạnh hoạt động bán lẻ...
Để tăng sức hấp dẫn đối với nhà đầu tư ngoại tham gia vào các thương vụ M&A trong lĩnh vực ngân hàng, các chuyên gia cũng khuyến nghị nên xem xét nới room ngoại tại các ngân hàng trong nước. Nới room ngoại vừa giúp ngân hàng tăng vốn vừa giúp các nhà đầu tư nước ngoài có thể an tâm đầu tư mạnh mẽ hơn vào thị trường Việt Nam.
Cho rằng việc xem xét nới room là phù hợp, song theo vị chuyên gia trên, cũng cần chọn mặt gửi vàng đối với các NĐT ngoại, không nơi cào bằng. Với những nhà đầu tư ngoại đã được định danh như một số tổ chức tài chính ngân hàng lớn hoạt động tại các quốc gia phát triển, nên xem xét nới room để thu hút những nhà đầu tư này. Còn với những nhà đầu tư ngoại chưa có tên tuổi thì nên xem xét thận trọng hơn.
“Chúng ta có thể xét từng trường hợp chứ không nới room chung cho tất cả các nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư chưa được định danh. Với tổ chức tài chính hoạt động minh bạch, uy tín, nếu được tăng sở hữu tỷ lệ vốn họ có thể dùng sức mạnh tài chính, quản trị của mình để giúp ngân hàng họ đầu tư hồi phục tốt, đảm bảo phát triển lành mạnh. Nhóm nhà đầu tư này nếu để tỷ lệ tham gia thấp quá họ không dồn sức cho TCTD đó và chưa tạo ra ảnh hưởng rõ nét đối với ngân hàng mà họ đầu tư”, vị chuyên gia trên đưa ra quan điểm.
Thực tế trên thị trường chứng khoán nhóm cổ phiếu lĩnh vực ngân hàng đang nóng dần lên và tiếp tục thể hiện sức hút của mình khi được khối ngoại mua ròng liên tục. Nhiều cổ phiếu nhận được sự quan tâm đặc biệt của nhà đầu tư ngoại, như cổ phiếu HDB, CTG có tới 7 phiên được khối ngoại mua ròng. Nhà đầu tư nước ngoài cũng quan tâm đến STB khi mua ròng liên tục 5 phiên gần đây với khối lượng giao dịch lớn từ 2 triệu – 4 triệu cổ phiếu/phiên. Một số cổ phiếu được nhà đầu tư nước ngoài mua mạnh nhất còn có cổ phiếu BID, VCB...
Yếu tố giúp cho nhóm cổ phiếu ngân hàng hút khách, dẫn dắt đà tăng thị trường, theo ông Nguyễn Thế Minh – Giám đốc CTCK Yuata, ngoài câu chuyện M&A ngân hàng, các ngân hàng xử lý tốt quá trình tái cơ cấu nợ xấu; những ngân hàng đạt tiêu chuẩn Basel II được ưu tiên mở room tín dụng trong thời gian tới…/.
