Xu hướng dịch chuyển từ Trung Quốc sang các nước đông Nam Á
Trong năm 2018, CBRE ghi nhận sự gia tăng chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam. Xu hướng này không quá mới khi chi phí sản xuất tại Trung Quốc tiếp tục tăng, khiến cho việc di dời dường như trở thành một sự lựa chọn khả thi về mặt tài chính đối với nhiều nhà sản xuất. Tuy nhiên, vẫn còn có một số nguyên nhân chính khác đáng được nhấn mạnh.
Trong tương quan quy mô kinh tế của các nước ASEAN, Việt Nam có thể sẽ được hưởng lợi từ sự dịch chuyển sản xuất này do ưu điểm từ các chỉ số kinh tế quan trọng như tăng trưởng GDP, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Trong khi đó, lạm phát vẫn duy trì ở mức tích cực; Chính phủ tiếp tục đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng và giúp cho những nhà sản xuất tiếp cận được tốt hơn đến với các thị trường xuất khẩu chính bằng việc tham gia nhiều hiệp định thương mại song phương và đa phương.
Các yếu tố này ngày càng quan trọng hơn trong khi tính cạnh tranh của Việt Nam về chi phí đầu tư đất và lao động (so với Trung Quốc và các nước láng giềng khác) đã được chỉ ra trong nhiều khảo sát tiếp tục được duy trì.
Bên cạnh đó, xu hướng này cho thấy sự thành công của Chính Phủ trong việc cải thiện các dự án hạ tầng trọng điểm như những tuyến đường cao tốc mới, mở rộng các cảng biển và sân bay, đã thu hút các chủ đầu tư khu công nghiệp xây dựng mới hoặc mở rộng các khu công nghiệp gần các cơ sở hạ tầng này.
Đổi lại, các chủ đầu tư khu công nghiệp có thể giới thiệu các dự án cơ sở hạ tầng mới này như một phần đề nghị của họ để thu hút các khách thuê từ Trung Quốc.
Dự báo cho các quý còn lại năm 2019 và cả năm 2020, CBRE cho rằng, nguồn cung bất động sản công nghiệp tại Việt Nam sẽ tăng trưởng để hưởng lợi từ việc dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc. Ảnh minh họa.
Làn sóng doanh nghiệp tìm đến Việt Nam
Thời gian qua, Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định song phương và đa phương với các quốc gia khác nhau, bao gồm 5 hiệp định thương mại tự do trong khu vực ASEAN, 6 hiệp định với các đối tác, trong đó có Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Úc và New Zealand và 4 hiệp định thương mại tự do song phương, trong đó có Hiệp định Thương mại Tự do giữa Việt Nam – Nhật Bản, Việt Nam – Hàn Quốc, Việt Nam – châu Âu và CPTPP.
Lợi ích chính từ các hiệp định thương mại này là giúp xóa bỏ các rào cản thương mại giữa các nước thành viên, giúp thu hút các doanh nghiệp thiết lập quy trình sản xuất tại Việt Nam để hưởng ưu đãi thuế khi xuất khẩu tới thị trường các nước thành viên.
Ngoài ra, Việt Nam cũng ít có khả năng bị áp đặt chiến tranh thương mại hơn Trung Quốc từ cuộc chiến tranh Mỹ - Trung. Giả định rằng tất cả các sản phẩm của Trung Quốc sẽ phải chịu mức thuế bổ sung 25%, điều này tác động tiêu cực đến việc xuất khẩu hàng hóa của Trung Quốc.
Tình hình này tương tự như khi ký kết hiệp định thương mại tự do giữa Mỹ với Việt Nam. Điều đó cũng có nghĩa là, trong ngắn hạn, các sản phẩm xuất khẩu chính của Việt Nam như dệt may, giày dép, thiết bị di động, điện tử tiêu dùng, đồ gỗ, thủy sản, va li, túi xách và máy móc có thể tìm thấy hướng tiếp cận tốt hơn vào thị trường Mỹ.
Cho đến nay, chúng ta có thể thấy khi nhìn lại các loại thuế trên các sản phẩm như TV, điện thoại di động mà một số thiết bị di động chưa được liệt kê vào trong danh sách và khách thuê vào trong các ngành này, đặc biệt là những doanh nghiệp lớn đều đang dịch chuyển một phần chuỗi cung ứng của họ vào Việt Nam để giảm thiểu rủi ro chiến tranh thương mại
Cụ thể, sản xuất của Apple tại Việt Nam, với số lượng nhà máy tại Việt Nam được liệt kê vào trong danh sách nhà cung cấp của Appletăng từ 16 năm 2015 lên 22 nhà máy trong năm 2018. Tất cả trong số đó đều là công ty có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài. Gần đây, một nhà cung cấp của Apple (GoerTek) đã quyết định trụ sở sản xuất AirPods của họ (tai nghe không dây) vào Việt Nam.
Bên cạnh đó, tập đoàn Samsung Electronics công bố dừng hoạt động nhà máy sản xuất điện thoại di động tại Trung Quốc vào cuối năm 2018. Tại Việt Nam tỷ lệ sản xuất nội địa nhảy vọt từ 34% tổng giá trị sản phẩm trong năm 2014 lên 57% trong năm 2017. Hiện tại, 29 công ty Việt Nam đóng vai trò là nhà cung cấp số 1 của Samsung (mục tiêu trong năm 2018: 35, năm 2019: 42, năm 2020: 50)
Dự báo cho các quý còn lại năm 2019 và cả năm 2020, CBRE cho rằng, nguồn cung bất động sản công nghiệp tại Việt Nam sẽ tăng trưởng để hưởng lợi từ việc dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc. Hơn nữa, để phục vụ cho nhu cầu ngày càng tăng, các chủ đầu tư bất động sản công nghiệp nước ngoài có thể tìm đến những đối tác trong nước với kinh nghiệm và quỹ đất lớn để giúp quá trình thâm nhập thị trường của họ được diễn ra nhanh.
Ví dụ điển hình là liên doanh giữa Becamex và Warburg Pincus (BW Industrial), để cung cấp nhà xưởng và kho xây sẵn và xây theo yêu cầu tại các vị trí chiến lược ở Việt Nam với kế hoạch cung ứng hơn 2 triệu m2 diện tích thuê ở 8 vị trí khác nhau tại 5 thành phố công nghiệp bao gồm Bắc Ninh (Phía Bắc Việt Nam) và Bình Dương (Phía Nam Việt Nam).
Ngoài ra, với thị trường và khách thuê đang ngày càng am hiểu thị trường, chủ đầu tư cũng đa dạng sản phẩm cho thuê gồm đất cho thuê, nhà xưởng và kho xây sẵn cho thuê để mang lại nhiều giá trị hơn cho khách hàng.
Tại một số vị trí chiến lược nhất định, CBRE cũng nhận thấy nhà xưởng xây sẵn cũng đang thay đổi, với nguồn cung dịch chuyển từ nhà xưởng một tầng truyền thống thông thường sang nhà xưởng cao tầng, khoảng từ 2 đến 6 tầng.
Dù hiện tại, nguồn cung nhà xưởng cao tầng còn hạn chế, đây có thể sẽ là một xu hướng mới khi Việt Nam mong muốn thu hút các ngành công nghệ cao và công nghiệp nhẹ vốn đòi hỏi nhà xưởng chất lượng cao.
