Làng Tranh Khúc thuộc xã Duyên Hà, huyện Thanh Trì, Hà Nội từ lâu đã nổi tiếng với nghề làm bánh chưng Tết. Nghề này đã gắn bó với ngôi làng từ hàng trăm năm nay.
Cứ mỗi độ giáp Tết, khắp đường làng, ngõ xóm thơm nức mùi lá dong, mùi đậu xanh và mùi bánh chín. Người làng Tranh Khúc tất bật cho đời hàng vạn chiếc bánh. Trẻ con thì rửa lá, đãi đỗ, người lớn gói bánh, buộc lạt...Từ đây những chiếc bánh chưng dẻo thơm sẽ tỏa đi khắp các miền của đất nước, thậm chí còn ra cả nước ngoài.
Bánh chưng làng Tranh Khúc ngon có tiếng cũng bởi công sức của người dân nơi đây. Từ khâu chọn lá dong phải là lá dong rừng, to bản và có mầu xanh mướt. Lá được rửa sạch, cắt bỏ sống lá rồi để ráo nước mới gói, có vậy bánh mới để được lâu. Gạo nếp cái hạt to được vo sạch. Đậu xanh hạt mẩy ngâm qua nước rồi đồ chín kỹ, nghiền nhỏ trước khi gói. Khi ăn nhân bánh sẽ mịn và ngậy mùi đỗ. Thịt làm nhân phải có đủ cả nạc và mỡ được thái miếng to rồi ướp nước mắm ngon cùng hạt tiêu sọ cho thơm.
Khâu gói bánh chưng cũng khá quan trọng. Lá phải đủ rộng để gạo không rơi ra ngoài. Mặt xanh của lá được úp vào mặt gạo cho xanh bánh. Khi gói phải thật chặt tay thì bánh chưng mới vuông và luộc bánh không bị bục lá. Điều đặc biệt nữa là người dân ở làng Tranh Khúc là luôn gói bánh bằng tay, không cần khuôn mà bánh vẫn vuông thành sắc cạnh. Cứ một người gói, hai người buộc lạt mà mỗi giờ đồng hồ họ làm được 80 chiếc bánh chưng.
Luộc bánh cũng không đơn giản, khi xếp bánh vào nồi phải ken cho khít để bánh khi luộc xong vẫn vuông vắn. Hầu hết người làng Tranh Khúc luộc bằng nước mưa. Nhà nào cũng có bể nước khá to để tích nước mưa cả năm và bếp than bụi bẩn xưa kia nay được cải tiến bằng hệ thống nồi điện sạch sẽ. Thường mỗi mẻ bánh luộc trong 8 giờ đồng hồ, cứ khoảng 3 tiếng họ lại tiếp nước lã vào để nồi bánh sôi lại từ đầu. Khoảng 3 lần tiếp nước là bánh chín, mềm dẻo và để lâu không bị lại gạo.
Ngoài việc mua sẵn những chiếc bánh chưng thì hiện nay không ít những gia đình ở Hà Nội lại tự gói bánh mỗi dịp xuân về. Đây cũng là dịp để cả gia đình xum họp cũng như các con cháu trong nhà hiểu về một nét phong tục xưa của người Việt.
