Luật Đầu tư công (sửa đổi) và lời giải về "con gà, quả trứng" trong đầu tư công

Luật Đầu tư công (sửa đổi) gồm 6 chương, 101 điều, quy định việc quản lý nhà nước về đầu tư công; quản lý và sử dụng vốn đầu tư công; quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động đầu tư công.

Luật được áp dụng đối với cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động đầu tư công, quản lý và sử dụng vốn đầu tư công, chính thức có hiệu lực thi hành từ 1/1/2020.

Theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư - cơ quan chủ trì soạn thảo Luật thì một trong những điểm nổi bật của dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua đó là: Đổi mới phương thức kế hoạch hóa, đáp ứng tốt hơn đối với thực tiễn vận hành của nền kinh tế, đặc biệt, sẽ khắc phục được vướng mắc lớn nhất về đầu tư công trước đây, đó là vấn đề "con gà, quả trứng" - nghĩa là vốn có trước hay dự án có trước.

Ảnh minh họa.

Về nguyên tắc quản lý đầu tư công, Luật quy định: Tuân thủ các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công; Phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm của đất nước và quy hoạch có liên quan theo quy định của pháp luật về quy hoạch; 

Luật đầu tư công (sửa đổi) đáp ứng tốt hơn đối với thực tiễn vận hành của nền kinh tế, khắc phục được nhiều vướng mắc về đầu tư công.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư

Đồng thời, thực hiện đúng trách nhiệm và quyền hạn của cơ quan quản lý Nhà nước, tổ chức, cá nhân liên quan đến quản lý và sử dụng vốn đầu tư công; quản lý việc sử dụng vốn đầu tư công theo đúng quy định đối với từng nguồn vốn; bảo đảm đầu tư tập trung, đồng bộ, chất lượng, tiết kiệm, hiệu quả và khả năng cân đối nguồn lực; không để thất thoát, lãng phí; bảo đảm công khai, minh bạch trong hoạt động đầu tư công.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài Chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, về tiêu chí phân loại dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, B, C, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tiếp thu theo kết quả phiếu xin ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội và giữ nguyên tiêu chí phân loại dự án như quy định của Luật Đầu tư công hiện hành.

Về thẩm quyền xem xét, quyết định danh mục dự án kế hoạch đầu tư công trung hạn, theo kết quả lấy ý kiến đại biểu Quốc hội ngày 3/6/2019, do không có phương án nào được trên 50% đại biểu Quốc hội lựa chọn, nên UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ cơ bản như quy định của Luật Đầu tư công hiện hành; đồng thời, chỉnh lý một số chi tiết để đảm bảo đồng bộ với Luật Ngân sách nhà nước.

Về thẩm quyền của Quốc hội, luật mới giữ quy định Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư đối với chương trình mục tiêu quốc gia; dự án quan trọng quốc gia theo khoản 1 Điều 17 của Luật Đầu tư công hiện hành.

Luật Đầu tư (sửa đổi) có hiệu lực thi hành từ 1/1/2020.

Về quy trình, thời gian trình, phê duyệt và giao kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách nhà nước, luật mới giữ nguyên quy trình, thủ tục như quy định tại Điều 65 của Luật Đầu tư công hiện hành, chỉ chỉnh lý về mặt thời gian để phù hợp với quy định Quốc hội khóa mới quyết định kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn mới.

Về điều khoản chuyển tiếp, Luật quy định chương trình, dự án đang trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định thì tiếp tục thực hiện việc lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư công số 49/2014/QH13 và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành.

Chỉ bố trí vốn kế hoạch đầu tư công để thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản phát sinh trước ngày 31/12/2014. Đối với kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020, các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương được phép thực hiện và giải ngân đến hết 31/12/2021.