Theo thống kê của Cảnh sát PC&CC TP. Hà Nội, tính đến ngày 31/5/2017, thành phố có 79 công trình nhà chung cư cao tầng vi phạm quy định về PCCC trong đầu tư xây dựng. Trong đó có tới 78 chung cư đã đưa dân vào ở. Điều này không chỉ thể hiện thái độ “nhờn” của các chủ đầu tư trước pháp luật mà còn là sự coi thường tính mạng của cư dân.
Điểm nóng về vi phạm an toàn PCCC
Đáng chú ý, trong danh sách 79 công trình vi phạm trên, tại phường Nhân Chính quận Thanh Xuân có tới 5 dự án chung cư chưa đủ điều kiện đã đưa dân vào ở.
Cụ thể, dự án chung cư Golden West (số 2 Lê Văn Thiêm) do Công ty Cổ phần phát triển thương mại Việt Nam (Vietradico) làm chủ đầu tư. Hiện tại, công trình này đã có khoảng hơn 400 căn hộ có dân dọn về ở nhưng chưa được nghiệm thu PCCC.
Nằm cạnh Golden West, dự án Nhà ở kinh doanh kết hợp dịch vụ thương mại - Times Tower tại số 2.6 đường Lê Văn Lương do Công ty cổ phần xây dựng số 1 Hà Nội (HACC1) làm chủ đầu tư. Chưa đủ điều kiện nghiệm thu PCCC theo quy định, nhưng chủ đầu tư cũng đã bàn giao căn hộ và có cư dân về ở.
Tiếp đến là dự án Hà Nội Center Point (85 Lê Văn Lương) do Công ty Đầu tư Xây dựng số 2 Hà Nội (Hacinco) làm chủ đầu tư. Từ đầu năm 2017, khi dự án còn đang thi công dở dang nhiều hạng mục, chủ đầu tư đã hợp tác với các công ty kinh doanh khác, đưa 2 tầng thương mại của dự án vào khai thác.
Đối diện Hà Nội Center Point, chung cư Diamond Flower Tower do Công ty cổ phần đầu tư và phát triển nhà số 6 Hà Nội (Handico 6) làm chủ đầu tư vẫn chưa được nghiệm thu về PCCC nhưng đã đưa vào sử dụng từ giữa năm 2016. Đến thời điểm hiện tại, các căn hộ, văn phòng cho thuê và tầng thương mại hoạt động nhộn nhịp, “phớt lờ” quy định của pháp luật về an toàn PCCC.
Bên cạnh trường hợp vi phạm của 4 chung cư trên, tại phường Nhân Chính, tòa chung cư TX 05 trên phố Ngụy Như Kon Tum đã vi phạm về quy định an toàn PCCC kéo dài nhiều năm nay.
Chính quyền sở tại đứng ngoài… an toàn của dân?
Sai phạm về an toàn PCCC tại các chung cư trên địa bàn phường Nhân Chính đã kéo dài nhưng vẫn chưa được giải quyết. Những bức xúc, lo lắng của người dân đã được thể hiện rõ trong những lần tập trung phản đối chủ đầu tư và mong muốn cơ quan chức năng sớm vào cuộc.
Đơn cử như, cư dân chung cư Golden West đã nhiều lần tập trung căng băng rôn phản đối sai phạm của chủ đầu tư Vietradico. Nguyên nhân được bắt nguồn từ việc Vietradico đã vi phạm cam kết, không thực hiện đảm bảo an toàn PCCC cho cư dân.
Theo phản ánh của cư dân Golden West, họ đã nhiều lần gửi đơn kiến nghị tới chủ đầu tư và cơ quan chức năng nhưng không được giải quyết. Trong khi việc khắc phục sai phạm của chủ đầu tư không được thực hiện thì chính quyền sở tại là phường Nhân Chính cũng không có động thái can thiệp mạnh mẽ với lý do không đủ thẩm quyền.
Trong một diễn biến khác, sai phạm tại dự án Hà Nội Center Point cũng đã kéo dài suốt thời gian qua nhưng không được xử lý dứt điểm. Chủ đầu tư đã đưa 2 tầng thương mại vào khai thác khi công trình này chưa đủ điều kiện an toàn.
Ngày 17/12/2016, Công ty Cổ phần Thế giới số Trần Anh (Công ty Trần Anh) đã khai trương địa điểm kinh doanh mới tại dự án Hà Nội Center Point (85 Lê Văn Lương, phường Nhân Chính).
Ngày 23/12/2016, cơ quan chức năng đã vào cuộc kiểm tra đột xuất Trung tâm điện máy Trần Anh này. Căn cứ theo kết quả kiểm tra, UBND phường Nhân Chính, Phòng Cảnh sát PCCC số 8 đã yêu cầu chủ đầu tư Hacinco – Chủ đầu tư dự án; Công ty Trần Anh – Đơn vị kinh doanh, phải ngừng ngay hoạt động của Trung tâm điện máy Trần Anh do không đảm bảo các quy định về an toàn PCCC.
Nối tiếp sai phạm tại dự án Hà Nội Center Point, ngày 28/12/2016, Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Hoàng Dương (công ty Hoàng Dương) tiếp tục sử dụng mặt bằng tại tầng 1 của dự án chưa hoàn thiện này để mở cửa hàng thời trang Canifa. Tổng diện tích cơ sở Lê Văn Lương mới này được Canifa giới thiệu lên tới hơn 400m2 với 2 gian hàng mua sắm Canifa và Canifa kids.
Đến nay, các doanh nghiệp vẫn ngang nhiên kinh doanh trong khi công trình vẫn chưa đủ điều kiện an toàn PCCC.
Từ thực tế sai phạm không được xử lý, UBND phường Nhân Chính đã làm hết trách nhiệm giám sát, kiểm tra và báo cáo việc thực hiện, khắc phục sai phạm của chủ đầu tư theo quy định của pháp luật tới các cơ quan chức năng? Do năng lực yếu hay lý do nào khác khiến việc xử lý các sai phạm chưa được thực hiện triệt để?
Liên quan tới việc chủ đầu tư đưa công trình chưa đủ điều kiện an toàn PCCC vào sử dụng, Luật sư Trần Anh Tuấn cho rằng, đầu tiên trách nhiệm thuộc về chính các chủ đầu tư dự án chung cư đã vì lợi nhuận, vì tiến độ, bất chấp sự an toàn về tính mạng, sức khỏe và tài sản của khách hàng.
Bên cạnh đó, theo Luật sư Trần Anh Tuấn, rõ ràng đã có sự nương nhẹ, bỏ qua hoặc không quyết liệt trong việc buộc các chủ công trình này phải hoàn thiện hệ thống PCCC và được cấp giấy chứng nhận thẩm duyệt rồi mới được đưa vào sử dụng.
"Vậy, trách nhiệm kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng đến đâu? Hay chỉ dừng lại ở việc “công bố danh sách” các công trình vi phạm về điều kiện PCCC và tiếp tục phó mặc sự an toàn, tính mạng, sức khỏe, tài sản của người dân vào các chủ đầu tư chỉ biết bán nhà kiếm lời? Đây thực sự là vấn đề cần phải được quan tâm, làm rõ và xác định trách nhiệm đến từng cá nhân, tập thể có liên quan.
Đây là vấn đề không chỉ của các cơ quan chức năng trong lĩnh vực PCCC mà còn là vấn đề chung trong công tác quản lý ở nước ta hiện nay. Sự quản lý lỏng lẻo, hời hợt chính là một phần nguyên nhân trong các vụ tai nạn thương tâm vừa qua", Luật sư Trần Anh Tuấn nhấn mạnh./.