Không giống như những loài cây khác ra hoa quanh năm, có thể ngắm nhìn bất cứ lúc nào, hoa gạo lại chỉ có một mùa duy nhất. Nó khiến cho những người yêu hoa gạo luôn có cảm giác háo hức chờ đợi mỗi độ hoa nở.
Hoa gạo thuộc họ Bombacacaea, có tên gọi khác giản dị không kém là hoa mộc miên. Cũng chẳng ai có thể nhớ nổi từ bao giờ trong những làng quê Việt Nam lại xuất hiện loài hoa này nhưng có một điều chắc chắn rằng, hoa gạo đã trở thành “linh hồn” của làng quê Việt Nam.
Cây hoa gạo trưởng thành có dáng thẳng, cao khoảng 20m, thuộc loại thân gỗ với lớp ngoài sần sùi ngả màu xám nâu. Tán cây xoè rộng tạo bóng mát cả một vùng trời. Chính vì thế, gốc cây gạo thường là nơi che nắng tuyệt vời vào những trưa hè oi ả. Bóng dáng của những người bà bên đàn cháu nhỏ, ríu rít những câu chuyện, bài thơ dưới gốc cây gạo đã trở thành hình ảnh quen thuộc khó có thể quên trong miền ký ức của nhiều người.
Tháng 3 về, những bông hoa gạo bung nở đỏ rực rỡ trên những cành cây khẳng khiu. Màu đỏ của hoa càng trở nên nổi bật khi được đặt trên nền xám trầm của thân cây. Bông hoa gạo có năm cánh, những cánh hoa uốn cong nhẹ nhàng ra bên ngoài, đỏ mọng như đôi môi của người con gái. Nhuỵ hoa mỏng manh nhưng thẳng tắp, trên đầu có chấm đỏ như những tia lửa bùng cháy rực rỡ. Phải chăng vì thế mà hoa gạo mang ý nghĩa tượng trưng cho niềm tin và hy vọng của người nông dân Việt Nam.
Tuy rằng vòng đời của hoa vô cùng ngắn ngủi chỉ kéo dài vài ngày, nhưng có một điều đặc biệt ở hoa gạo đó là khi rụng xuống bông hoa vẫn giữ được sắc đỏ rực nguyên vẹn không hề phai tàn hay héo úa như những loại hoa khác. Chẳng những vậy, hoa gạo không rơi rớt từng cánh mà rụng nguyên cả một bông giữ vững sự kiêu ngạo quyến rũ của riêng mình. Trên cành, hoa tươi đua nhau khoe sắc thắm; dưới gốc, từng hoa rụng xuống lại điểm xuyến, tô vẻ cho cả một vùng đất quanh mình.
Chẳng ai có thể làm ngơ được trước vẻ đẹp rực rỡ của hoa gạo. Màu sắc đỏ rực bừng sáng cả một khoảng trời mùa hạ khiến lòng người bồi hồi say đắm. Mùa hoa gạo không quá dài lại khiến người ta càng trở nên trân quý loài hoa này. Nếu có cơ hội đừng nên bỏ lỡ đi khoảnh khắc được ngắm nhìn loài hoa này - loài hoa gắn liền với miền quê yên bình, của những kỷ niệm đẹp, của hy vọng và khát khao.
