Người Nhật Bản và tình yêu vô hạn với loài rêu

Vào năm 2011, tác giả Hisako Fujii cho ra mắt cuốn sách có tựa đề “Rêu, Những người bạn tốt của tôi”. Cuốn sách lập tức bán ra tới hơn 40.000 bản, giúp tạo nên một làn sóng mới ở nước Nhật, trong đó hình thành nên nhiều cộng đồng người cùng chung sở thích chơi rêu, chủ yếu là những người phụ nữ trẻ tuổi tự gọi mình là “những cô gái rêu”.

Vẻ đẹp mê hoặc của một cánh rừng phủ rêu ở Nhật Bản. (Nguồn: Getty)

Kể từ đó trở đi, rêu trở thành một biểu tượng hút khách và xuất hiện ở khắp nơi, từ các món đồ uống chủ đề về rêu, nhẫn đính rêu thay vì mặt đá hay kim cương, cho tới các mặt hàng gia dụng sử dụng rêu làm vật liệu chế tạo... Thậm chí ở Nhật còn có nhiều tour du lịch chủ đề rêu, trong đó du khách sẽ được tới thăm những cánh rừng phủ rêu tuyệt đẹp, nơi họ có thể quan sát nhiều chủng loại rêu bằng kính lúp.

Được biết, trên thế giới có khoảng 12.000 chủng loại rêu, và Nhật Bản sở hữu tới 2.500 trong số đó. Khí hậu ẩm của đảo quốc này cũng tạo nên những điều kiện hoàn hảo để rêu sinh sôi, trong khi ngắm nhìn rêu trong những mùa Hè oi ả và ẩm ướt của nước Nhật có thể giúp người ta xóa tan mệt mỏi.

Ngày nay ở nước Nhật, hàng loạt các sản phẩm như đồ trang sức rêu đã tràn ngập thị trường và trở thành một ngành nghề ăn nên làm ra. Người ta có thể mua những chiếc nhẫn đính rêu thay vì các loại đá quý. Đối với nhiều phụ nữ trẻ tuổi ở Nhật Bản, tình yêu đối với loại thực vật này đã trở thành một phần tính cách của họ. Nhóm phụ nữ này tự nhận mình là “những cô gái rêu” và thường xuyên tổ chức các sự kiện chủ đề về rêu như các bữa tiệc, nơi mà họ chế ra cá loại đồ uống lấy cảm hứng từ rêu.

Rêu cũng trở thành thứ vật liệu phổ biến trong thiết kế nhà ở. Giống như những chậu Bonsai, hay chậu cây xương rồng, rêu cần rất ít công sức chăm sóc và nước để sống. Điều này giúp nó trở thành loài thực vật lý tưởng để trang hoàng một ngôi nhà.

Rêu cũng xuất hiện rất nhiều trong các khu vườn truyền thống của Nhật Bản, chúng mọc rất dễ dàng và khi đã mọc trên diện rộng sẽ tạo nên một thảm thực vật tuyệt đẹp. Nhiều người dân Nhật thậm chí sử dụng rêu để bao phủ các ngọn đồi trọc và các ngọn núi nhỏ để khiến chúng đẹp hơn.

Sự phổ biến của rêu ở Nhật Bản một phần bắt nguồn từ việc nước này sở hữu rất nhiều chủng loại rêu. Chỉ tính riêng trên ngọn núi Yatsugatake, người ta ước tính đã có khoảng 500 chủng loại rêu khác nhau.

Trong bối cảnh rêu ngày càng được ưa chuộng, nhiều người đã bắt đầu tận dụng hiện tượng này để kiếm thêm thu nhập.

Ông Oichi Kiyomura, 64 tuổi, tự đặt cho mình biệt danh là “Vua Rêu” sau khi kiếm được 30 triệu Yen (270.000 USD) mỗi năm từ việc bán rêu. Mối quan hệ giữa ông và loài thực vật này bắt đầu kể từ khi ông bắt gặp một loài rêu có tên gọi “Arahashiraga-goke” trong lúc đi hái nấm cùng một người bạn. Đây là loài rêu khá phổ biến với dân chơi Bonsai do đặc tính đẹp và mượt như nhung.

“Lúc đó tôi đã nghĩ rằng người ta không thể nào phớt lờ một thứ đẹp đẽ đến như vậy, nên tôi bắt đầu bán nó” - ông Kiyomura nói.

Sự ám ảnh của người Nhật đối với rêu được giới phân tích cho là sự phản ánh các giá trị văn hóa của đất nước này - một vật vẫn có nét đẹp dù cho nó không hoàn hảo.

Văn hóa Nhật cũng coi trọng lịch sử và sự bảo tồn theo thời gian. Rêu không phải là loài tăng trưởng mạnh chỉ sau một đêm, mà thực tế có khi phải mất nhiều năm để rêu có thể phủ kín bề mặt một hòn đá - một đặc tính cần cù được người Nhật đặc biệt coi trọng.

Ngoài nét đẹp nội tại thì rêu cũng là loài có vẻ đẹp bề ngoài rất thu hút: Màu sắc đa dạng từ xanh nhạt cho tới nâu, phù hợp để tạo nền cho những tảng đá xám màu, những chiếc lá đỏ của mùa thu hay những bông hoa anh đào. Rất nhiều người Nhật mong muốn được chạm vào một bề mặt phủ rêu, điều mang cho họ cảm giác thư giãn.

Cũng giống như bonsai, rêu có thể được trồng ngay trong nhà. Và do rêu có thể tìm thấy ở gần như bất cứ đâu ở Nhật Bản - từ ven đường cho tới sân sau nhà - nên người ta có thể dễ dàng lấy rêu về trồng để trang trí cho ngôi nhà của họ.

Trong cuốn sách về rêu của mình, tác giả Hisako Fujii đã kể lại câu chuyện tình yêu với loài thực vật này trong một lần du lịch đảo Yakushima: “Giống như một kho báu chưa được phát hiện, rêu dường như hiện ra một cách choáng ngợp. Chúng bao phủ hoàn toàn những thân cây, những hòn đá, và cả mặt đất, ôm trọn lấy cả khu rừng... Đó chính là khởi đầu cho tình yêu với loài rêu của tôi”.

Đối với người Nhật, đó không phải là một mối tình chớp nhoáng chỉ diễn ra trong vài năm, mà có thể sẽ trường tồn giống như loài rêu, có thể kéo dài suốt nhiều thế hệ.

​"Giống như một kho báu chưa được phát hiện, rêu dường như hiện ra một cách choáng ngợp. Chúng bao phủ hoàn toàn những thân cây, những hòn đá, và cả mặt đất, ôm trọn lấy cả khu rừng... Đó chính là khởi đầu cho tình yêu với loài rêu của tôi."  - Hisako Fujii.