Hiện nay, lợi dụng chính sách thông thoáng tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng vay tiêu dùng của các công ty tài chính, nhiều kẻ gian đã tìm mua giấy tờ tùy thân hoặc lừa đảo để “moi” thông tin cá nhân người khác nhằm thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản.
Các chuyên gia kinh tế khuyến cáo người dân cần bảo mật thông tin cá nhân để bảo vệ chính mình trước những phiền toái có thể xảy ra.
Công ty tài chính rơi vào thế “đã rồi”
Dù không phải là người thân trong gia đình, song chị L.T.Thủy (thành phố Vinh), vì tin tưởng bạn bè lâu năm nên đã cho bạn mượn chứng minh thư để vay mua laptop. Tuy nhiên, cho đến khi lịch trả nợ không đúng hạn, công ty tài chính thực hiện nhắc nợ mới phát hiện ra, người trả nợ bấy lâu nay không phải là chị Thủy.
Tương tự, anh N.T. Đạt ở huyện Đô Lương kể lại, vào thời điếm cuối năm ngoái, gia đình chị gái vì muốn đầu tư kinh doanh thời vụ dịp tết nên có sử dụng giấy tờ của anh để vay mượn tại một số công ty tài chính. Tuy nhiên, kinh doanh không như kỳ vọng, lại thêm nhiều khoản vay tiêu dùng cùng một lúc, người thân của anh Đạt không thể trả nợ đúng hạn. Trong lúc đó, căn cứ vào hồ sơ vay, nhân viên công ty tài chính tìm tới nhà để nhắc nợ mới vỡ lẽ, người sử dụng khoản vay không phải là anh Đạt. “Với mức thu nhập công nhân của tôi nếu đứng ra trả khoản nợ “trên trời rơi xuống” thì coi như chẳng còn tiền dư dả để chi tiêu thời điểm này. Nhưng nếu không trả thì lại bị người ta đến nhắc nợ, đòi nợ. Thậm chí còn bị kiện ra tòa nếu cố tình không trả nợ. Tiến thoái lưỡng nan, thực sự bây giờ tôi không biết phải làm thế nào?”, anh Đạt buồn bã nói.
Đây là hai trường hợp công ty tài chính phát hiện trong quá trình thu hồi nợ chậm trả. Theo luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty luật Minh Bạch cho rằng: “Dù đây không phải hình thức vi phạm pháp luật nhưng trách nhiệm đối với khoản vay vẫn thuộc về người đứng tên khoản vay. Nếu trong trường hợp người mượn giấy tờ để vay tiêu dùng không có khả năng trả nợ hay cố tình không trả nợ, chiếm đoạt tài sản của bên cho vay thì trách nhiệm dân sự và thậm chí là trách nhiệm hình sự đều “đổ lên đầu” người đứng tên khoản vay. Còn riêng đối với những đơn vị cấp tín dụng là các công ty tài chính, thì trong tất cả những hoàn cảnh kể trên đều phải gánh chịu những tổn thất, ảnh hưởng lớn bởi xét cho cùng, dù cho lỗi phát sinh đến từ phía khách hàng thì phía đơn vị cấp tín dụng phải chấp nhận rủi ro.
Người cho mượn giấy tờ cẩn thận “tiền mất tật mang”
TS. Cấn Văn Lực chuyên gia tài chính - ngân hàng khẳng định, việc cho mượn giấy tờ tùy thân để vay tiêu dùng không phạm luật nhưng rất nguy hiểm và đầy rủi ro. “Nếu như người ta mượn giấy tờ của mình rồi đi vay bạt mạng thì lúc đó có phải là “bỗng dưng” mình bị mắc nợ. Việc này còn gây ra mâu thuẫn giữa bên cho vay và người đi vay như đòi nợ nhầm đối tượng, không thu hồi được công nợ. Thậm chí, cho bạn bè, người thân mượn rồi họ làm lộ thông tin cá nhân của mình cho đối tượng lừa đảo, bán đi hoặc làm mất giấy tờ thì lúc đó tên tuổi của mình ai sẽ chịu trách nhiệm?”.
“Chúng ta phải xác định cho mượn giấy tờ tùy thân thì cũng có nghĩa rằng chúng ta đang dùng chính danh tính của mình để đứng tên trên các hợp đồng giao dịch với bên cho vay, và chịu toàn bộ trách nhiệm với khoản vay. Vì vậy, tuyệt đối không nên cho mượn giấy tờ tùy thân khi không rõ mục đích hoặc thực hiện những việc mà bản thân mình không trực tiếp làm, tránh rủi ro pháp lý”.
Luật sư Trần Tuấn Anh đưa ra cảnh báo
Cũng trong thời gian qua, lợi dụng chính sách thông thoáng tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng vay tiêu dùng của các công ty tài chính, khi chỉ yêu cầu khách hàng xuất trình giấy tờ tùy thân như chứng minh nhân dân, giấy phép lái xe… là đã được cho vay số tiền lên tới cả chục triệu đồng, nhiều kẻ gian đã tìm mua giấy tờ tùy thân hoặc tìm cách lừa đảo để “moi” thông tin cá nhân của người khác để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Chính vì vậy, việc bảo mật thông tin cá nhân nói chung và đi vay tiêu dùng nói riêng cần được nhìn nhận một cách đúng mức, để bảo vệ chính mình trước những phiền toái có thể xảy ra. Chưa kể, trường hợp khoản vay quá hạn không thanh toán và trở thành nợ xấu thì dư nợ sẽ được cập nhật lên hệ thống Trung tâm thông tín dụng (CIC) của Ngân hàng Nhà nước. Khi đó, những người cho mượn giấy tờ cá nhân sẽ không thể vay được các gói tín dụng khác do vướng “vết đen” nợ xấu.
