NHNN sẽ kiểm soát chặt hơn chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng trong năm nay và sẽ không nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng dành cho từng ngân hàng thương mại (NHTM), ngoại trừ các trường hợp đặc biệt.
Theo đó, chỉ những NHTM đang hỗ trợ các NHTM yếu kém hơn thực hiện tái cơ cấu mới được xem là đủ điều kiện được nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng;
NHNN sẽ thanh tra những NHTM có tỷ trọng cho vay lớn đối với ngành bất động sản, kinh doanh chứng khoán và cho vay tiêu dùng, cho vay dự án BOT và BT;
NHNN sẽ khuyến kích các NHTM tập trung cho vay ngành sản xuất và các ngành ưu tiên như nông nghiệp, xuất nhập khẩu, doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngành công nghiệp phụ trợ và doanh nghiệp công nghệ cao, bao gồm các doanh nghiệp khởi nghiệp.
Chỉ thị này rõ ràng là nhằm hạn chế sự tăng tốc của CPI. Đến thời điểm cuối tháng 7/2018, CPI đã tăng 2,13% từ đầu năm và tăng 4,46% so với cùng kỳ. Mục tiêu CPI năm 2018 là chỉ tăng 4%.
CPI thường tăng tốc vào nửa cuối năm vì lý do mùa vụ, tỷ giá USD/VND đã tăng nhanh hơn bình thường. Do vậy lo ngại của NHNN là hoàn toàn có cơ sở.
Theo đánh giá của Công ty Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HSC), nhiều NHTM đã có một số công cụ để giảm bớt ảnh hưởng của sự giảm tốc trong tăng trưởng tín dụng.
Chẳng hạn như tái cơ cấu các khoản vay hướng tới khách hàng có lợi suất cho vay cao hơn; giảm bớt tăng trưởng huy động; đẩy mạnh thu nhập từ hoạt động dịch vụ và cắt giảm chi phí.
HSC cho rằng Chỉ thị 04 sẽ không hạn chế tăng trưởng tín dụng trong nửa cuối năm ở một số NHTM nhất định. Điều này là do giữa chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng toàn ngành (17%, so với thực tế năm 2017 là 18,17%) cao hơn 3% so với hạn mức tăng trưởng tín dụng đang áp dụng cho từng NHTM (quanh 12%-14%, ngoại trừ hạn mức bổ sung dành cho những NHTM như HDBank vì ngân hàng này cho vay một số dự án ưu tiên).
Mục tiêu tăng trưởng tín dụng cuối cùng có lẽ sẽ được ấn định vào cuối tháng 9 khi số liệu GDP quý III được công bố. Nếu GDP vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng cho dù tăng trưởng tín dụng đã giảm tốc, NHNN có lẽ sẽ cảm thấy an toàn khi siết chặt hơn định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2018. Ngược lại nếu tăng trưởng GDP quý 3 có dấu hiệu giảm tốc, NHNN có thể sẽ phải nới hạn mức tăng trưởng tín dụng cho một số NHTM, hướng về mức 17%.
Hiện nhiều NHTM niêm yết đã có mức tăng trưởng cho vay cao hơn bình quân trong 6 tháng đầu năm 2018, chẳng hạn như: Vietcombank tăng trưởng tín dụng từ đầu năm là 11,52%; Vietinbank là 9,7%; MB là 11,2%; HDbank là 16,18%; ACB là 11,79%; là 10,6%; LienVietPostBank là 13,82%.
Theo đó, có vẻ như tín dụng tại những NHTM trên sẽ không thể tăng trưởng nhiều trong nửa cuối năm trừ khi NHNN nới hạn mức lên trên 14%. Tuy nhiên những ngân hàng này còn có một số phương án như tái cơ cấu các khoản vay; Áp dụng lãi suất cho vay cao hơn và lãi suất tiền gửi thấp hơn để đẩy mạnh tỷ lệ NIM; Đẩy mạnh các nguồn thu nhập ngoài lãi và cắt giảm chi phí hoạt động; Đăng ký hỗ trợ các ngân hàng yếu kém.
Trong số các ngân hàng nói trên, HDBank là trường hợp ngoại lệ với thương vụ M&A với PGBank vẫn đang chờ phê duyệt.
