Tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 31/8, vấn đề thoái vốn nhà nước tại Tổng công ty cổ phần Bia rượu nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) và Tổng công ty cổ phần Bia rượu nước giải khát Hà Nội (Habeco) được quan tâm.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, sau khi cổ phần hóa, tất cả các doanh nghiệp phải niêm yết trên sàn chứng khoán. Trong chỉ đạo của Thủ tướng, Sabeco và Habeco hiện chưa niêm yết trên sàn thì đây là trách nhiệm của hai doanh nghiệp là không thực hiện đúng tinh thần pháp luật. Do đó, Thủ tướng yêu cầu doanh nghiệp phải làm ngay, tức là phải tạo minh bạch về tài chính, tạo sự giao dịch trên sàn và lấy giá giao dịch đó dẫn chiếu để xem xét nghiên cứu thêm trong bán vốn.
Lộ trình thoái vốn hai doanh nghiệp này Bộ Công Thương đã báo cáo Chính phủ. Vì số vốn của hai doanh nghiệp này khác nhau nên việc thoái vốn của hai doanh nghiệp cũng khác nhau. Dự kiến, Habeco thoái toàn bộ vốn của Nhà nước tương đương 9.000 tỷ đồng trong năm 2016. Đối với Sabeco, do lượng vốn lớn nên Bộ Công Thương đã đề nghị Chính phủ thực hiện theo lộ trình. Cụ thể, đợt 1 sẽ bán 53,59% vốn điều lệ, tương đương 24.000 tỷ đồng trong năm 2016. Năm 2017 sẽ bán số cổ phần còn lại là 35,6%, tương đương với 16.000 tỷ đồng sau khi Sabeco đã thực hiện niêm yết trên sàn chứng khoán.
Quá trình cổ phần hóa Sabeco và Habeco luôn được giới đầu tư tài chính quan tâm. Bởi ngoài việc được biết tới là một trong những hãng bia làm ăn hiệu quả nhất Việt Nam hiện nay, hai "đại gia" ngành bia này hiện còn đang nắm giữ trong tay nhiều quỹ "đất vàng" đắc địa khiến nhà đầu tư nào cũng phải thèm muốn.
Bất động sản của Sabeco trải dài khắp cả nước
Từ năm 2010, Sabeco đã nhăm nhe "nhảy vào" địa ốc nhờ quỹ đất đất đắc địa của mình. Theo đó, Sabeco đã thành lập công ty đầu tư cơ sở hạ tầng, một số công ty BĐS để khai thác các mặt bằng "vàng" ngay tại trung tâm thành phố, một số địa điểm đang là nhà kho và nhà máy sau khi di dời.
Có thể kể tới như Công CP KD hạ tầng khu công nghiệp Sabeco; Công ty CP Bất động sản Sabeco; Công ty CP Bất động sản Bến Vân Đồn; Công ty CP Đầu tư thương mại Tân Thành; Công ty CP Rồng Vàng Phương Đông; Công ty CP Đầu tư và Phát triển không gian ngầm...
Sabeco còn hợp tác với Co.opMart và Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn trong đầu tư các trung tâm thương mại, khách sạn, nhà hàng để phát triển hệ thống bán lẻ sản phẩm.
Theo tìm hiểu, hiện Sabeco đang sở hữu những khu đất "vàng" tại kho 46 Vân Đồn quận 4; số 66 Tân Thành quận 5; số 4 Thi Sách quận 1; số 187 Nguyễn Chí Thanh quận 5; số 2-4-6 Hai Bà trưng quận 1; số 474 Nguyễn Chí Thanh quận 5; số 18/3B Phan Huy Ích quận Tân Bình...
Trong đó, khu đất 187 Nguyễn Chí Thanh, quận 5 rộng 1,7ha đang được doanh nghiệp này tái đầu tư thành một trong những nhà máy bia xanh của khu vực.
Theo kế hoạch, ngoài việc đặt trụ sở chính hoạt động, Sabeco còn sử dụng một diện tích đất khá lớn để xây dựng một khu truyền thống để thu hút khách tham quan, học hỏi lịch sử phát triển của ngành bia Việt Nam.
Đối với khu đất tại số 66 Tân Thành đã được công ty đầu tư phát triển thành khu phức hợp cao ốc và trung tâm thương mại Tân Thành. Đặc biệt, khu đất "vàng" số 2-4-6 Hai Bà Trưng (trước đây là nhà kho của Sabeco) cũng đã được quy hoạch phát triển thành khu thương mại văn phòng cao cấp. Khu đất này tiếp giáp với 4 mặt tiền đường Đông Du, Thi Sách, Hai Bà Trưng và công trường Mê Linh.
Được biết, đầu năm 2015, Công ty Sabeco Pearl được thành lập nhằm khai thác dự án trên khu đất này. Sabeco Pearl đang có 4 cổ đông sáng lập với tỷ lệ sở hữu gần bằng nhau, bao gồm: Sabeco (26%), Công ty CP Attland (23%), Công ty CP Đầu tư Thương mại và Dịch vụ Hà An (25,5%) và Công ty CP Đầu tư Mê Linh (25,5%).
Tuy nhiên, ngay sau đó, vào giữa năm 2016 Sabeco đã phê duyệt phương án thoái toàn bộ 26% vốn chủ sở hữu của công ty này tại Sabeco Pearl, qua đó chính thức từ bỏ dự án “đất vàng” do vướng quy định không được đầu tư ngoài ngành.
Trong một lần trả lời báo chí, một thành viên HĐQT của Sabeco cho rằng 9 khu đất của Sabeco là “tội đồ” khiến giá đợt IPO trong năm 2015 tăng cao. Tuy nhiên những khu đất đó không phải sở hữu của Sabeco mà chỉ là quyền ưu tiên số 1 về thuê”.
Theo kế hoạch, Sabeco rất mong thực hiện tòa tháp bia Sài Gòn tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng, nhưng vướng trả tiền đất giá cao hơn 1.000 tỷ đồng, mà nguồn vốn bỏ ra lại phải phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước. Thêm vào đó, diện tích Sabeco sử dụng chỉ chiếm chưa đến 3% diện tích xây dựng tòa tháp này, còn lại 97% phải cho thuê… nhưng theo Nghị định 97 lại không được kinh doanh ngoài ngành nên huỷ bỏ kế hoạch trên.
Ngoài ra, công ty này còn có những bất động sản tại Hà Nội cũng được đánh giá có tiềm năng không hề kém cạnh.
Habeco nắm giữ những khu đất giá trị hàng nghìn tỷ đồng
Kế hoạch thoái vốn tại Habeco thu hút nhiều quan tâm của giới đầu tư và dư luận, bởi doanh nghiệp này hiện đứng số 3 trong ngành bia- tính theo sản lượng. Ngoài ra, quỹ đất vàng mà doanh nghiệp này đang quản lý trải dài từ Hà Nội đến các tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hưng Yên....cũng là một trong những tài sản hấp dẫn nhà đầu tư nhất .
Theo tài liệu công bố thông tin phục vụ đấu giá cổ phần ra công chúng, Habeco sở hữu một quỹ đất lớn rải rác ở Hà Nội và các tỉnh miền Bắc. Một trong những tài sản hấp dẫn nhà đầu tư nhất của Habeco là việc sở hữu "khu đất vàng" rộng 49.960 m2 tại số 183 Hoàng Hoa Thám, quận Ba Đình, TP. Hà Nội.
Khu đất này đang được Habeco đặt trụ sở Tổng Công ty và các hoạt động sản xuất kinh doanh. Trong tổng diện tích 49.960 m2 này có đến 34.976 m2 là diện tích nhà, xưởng, kho tàng. Được biết, khu đất này được Habeco ký hợp đồng thuê đất dài hạn, trả tiền thuê đất hàng năm theo quy định.
Theo thông tin được Habeco công bố, giá trị thẩm định theo giá thị trường tại chứng thư số 585/TĐG/CTTĐGSGL ngày 27/8/2010 49.960 m2 này có giá trị lên tới 2.308 tỷ đồng.
Ngoài ra Habeco còn quản lý 258.130 m 2 tại xã Tiền Phong, huyện Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc. Đây là đất được Uỷ ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc cho thuê 49 năm từ năm 2007 để thực hiện dự án đầu tư nhà máy bia với công suất 200 triệu lít/năm.
Tại khu công nghiệp Tiên Sơn- Bắc Ninh, Habeco sở hữu khu đất 15.000m2 làm Trụ sở Viện nghiên cứu và trung tâm đào tạo. Trong đó, diện tích nhà xưởng là 800 m2. Đây là đất thuê lại của khu công nghiệp, thời hạn thuê là 49 năm 8 tháng. Khu đất này đã có hợp đồng thuê đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và đã trả phí hạ tầng (17 USD/ m2) cho Công ty đầu tư phát triển hạ tầng.
Quỹ đất mà Habeco đang nắm giữ còn nằm rải rác tại Hưng Yên và Phú Thọ. Cụ thể, Habeco đang quản lý lô đất có diện tích 26.854 m2 tại phường Vân Cơ, Tp. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ theo hình thức thuê 50 năm. Khu đất này được UBND tỉnh Phú Thọ giao cho Habeco theo Quyết định giao đất số 3578/QD-UBND ngày 31/12/2007 để làm Trung tâm thương mại, văn phòng, nhà ở cho thuê
Tại Văn Lâm, Hưng Yên, Habeco cũng sở hữu khu đất rộng 13.958 m2 (5.816 m2 là diện tích được sử dụng làm nhà, kho tàng) làm trung tâm kho và chi nhánh phục vụ khu vực đường 7, Hải Phòng và Quảng Ninh. Khu đất này đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Hưng Yên giao đất cho Habeco từ 25/11/2004 với thời hạn thuê đất là 35 năm và trả tiền thuê đất hàng năm.
Theo yêu cầu của Thủ tướng, việc thoái vốn nhà nước tại Habeco và Sabeco phải tính riêng giá trị quyền sử dụng đất. Mặc dù yêu cầu này giúp Nhà nước không bị mất đất vàng vào tay nhà đầu tư, song điều này cũng không làm mất đi sức hấp dẫn đất vàng của những "đại gia" ngành bia này đối với các nhà đầu tư./.