Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải: Cần kết hợp đầu tư công và đầu tư tư nhân để thúc đẩy động lực tăng trưởng

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 21/10, tại Nhà Quốc hội, Quốc hội thảo luận tại Tổ về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; Kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021 - 2025. Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải dự Phiên thảo luận tại Tổ 16 gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Cao Bằng, và Tuyên Quang. Đồng chí Quản Minh Cường, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Cao Bằng điều hành Phiên thảo luận tại Tổ 16.

Qua thảo luận, các đại biểu tại Tổ 16 cơ bản đồng tình với Báo cáo của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, 5 năm 2021 - 2025 và dự kiến Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội dự kiến năm 2026.

Quan tâm đến vấn đề giải phóng mặt bằng và đầu tư công, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Quốc hội đã cho ý kiến về vấn đề này từ năm 2021 và thông qua Nghị quyết số 29/2021/QH15 về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Theo đó, Quốc hội đồng ý cho phép thí điểm tách giải phóng mặt bằng thành dự án riêng, trên cơ sở thí điểm thì sẽ áp dụng trên cả nước.

Tuy nhiên, nêu rõ thực tế giải phóng mặt bằng hiện nay còn khó khăn và giải ngân vốn đầu tư công chậm có nguyên nhân do thực hiện chuẩn bị đầu tư chưa kỹ, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị cần tập trung đẩy mạnh chất lượng công tác chuẩn bị đầu tư.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, cần kết hợp cả đầu tư công và đầu tư tư nhân, đầu tư xã hội để thúc đẩy động lực tăng trưởng. “Đầu tư công là dùng ngân sách nhà nước, đã có sẵn nguồn, do đó cần thúc đẩy nhanh để thành yếu tố tăng trưởng, góp phần tạo ra cơ sở hạ tầng thiết yếu, tạo động lực phát triển vùng. Nhưng quan trọng về lâu dài, cần hỗ trợ tích cực để đẩy mạnh đầu tư tư nhân, đầu tư xã hội phát triển, góp phần nâng cao năng lực sản xuất tăng thêm, phát triển kinh tế hộ gia đình và doanh nghiệp tư nhân. Do đó, cần kết hợp cả đầu tư công và đầu tư tư”, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cũng cho rằng, đầu tư công phải đẩy nhanh vì hiện nay còn nút thắt về thể chế, về nguồn lực; đồng thời phải thúc đẩy cả đầu tư tư nhân, đầu tư xã hội của tất cả các thành phần kinh tế, trong đó có cả đầu tư vốn của các thành phần trong nước và đầu tư từ vốn trực tiếp nước ngoài, qua đó góp phần thúc đẩy động lực tăng trưởng.

Liên quan đến kế hoạch tài chính quốc gia giai đoạn 2026-2030, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, trong 5 năm tới cần nguồn lực rất lớn, do đó, với nguồn vốn đầu tư công lớn để tạo động lực thì thời gian tới cần tập trung quản lý và sử dụng vốn cho hiệu quả.

“Việc tăng tốc độ giải ngân sẽ là yếu tố giúp thúc đẩy tăng trưởng nhanh hơn. Tránh tình trạng phẩn bổ vốn đầu năm nhưng cuối năm vẫn còn vốn dư lớn, không phân bổ vốn kịp thời. Công trình thì cần vốn mà vốn không đến được với công trình. Vì vậy, hiệu quả sử dụng vốn là vấn đề rất quan trọng”, Phó Chủ tịch Quốc hội kiến nghị.

Trước tình trạng phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công chậm là một trong những nguyên nhân không huy động được hết nguồn lực đầu tư cho các công trình, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần phân bổ nguồn vốn có trọng tâm, trọng điểm, không nên dàn trải để tránh lãng phí. Đồng thời cần quản lý tài chính, phân bổ vốn đầu tư theo kết quả đầu ra, xây dựng hệ tiêu chuẩn đánh giá đầu tư công.

Cùng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, cần rà soát, thống kê rõ ràng các nguyên nhân khiến giải ngân đầu tư công chậm, gắn với trách nhiệm cụ thể. Nếu đánh giá chung chung thì sẽ khó tìm ra giải pháp hữu hiệu để cải thiện tiến độ và chất lượng giải ngân đầu tư công.

Thống nhất cho rằng giải ngân đầu tư công chậm có một phần do khâu chuẩn bị, lập dự toán chưa tốt, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh đề nghị, cần rà soát khâu lập dự toán các dự án để kịp thời chấn chỉnh, bảo đảm hiệu quả thực hiện.

Đồng tình với các ý kiến nêu trên, đại biểu Lê Văn Dũng - Đoàn ĐBQH TP. Đà Nẵng cho rằng, cần nhìn lại những tồn tại, hạn chế để khắc phục, trong đó có vấn dề giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản. Đại biểu Lê Văn Dũng nêu quan điểm, giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản chính là đòn bẩy để nền kinh tế phát triển.

Tuy nhiên, đại biểu cũng chỉ rõ khó khăn, vướng mắc hiện nay: “Giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản trong năm 2025 vô cùng khó khăn do vướng mắc về thủ tục hành chính. Để có thể triển khai được thi công, khó khăn nhất hiện nay chính là khâu giải phóng mặt bằng. Khó khăn thứ hai là vấn đề thiếu nguuyên vật liệu xây dựng”. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc nêu trên để đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản, góp phần thúc đẩy kinh tế.

Bên cạnh một số hạn chế, tồn tại đã được nêu ra tại Phiên thảo luận, đa số ý kiến đánh giá cao và ghi nhận những điểm sáng, kết quả nổi bật trong điều hành kinh tế - xã hội của Chính phủ trong năm 2025 cũng như giai đoạn 2021-2025.

Các ý kiến nhận thấy, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và 5 năm 2021 - 2025 diễn ra trong bối cảnh đặc biệt nhiều biến động, trong đó dịch bệnh, rủi ro địa chính trị, cạnh tranh chiến lược và yêu cầu chuyển đổi xanh, chuyển đổi số đan xen, tạo sức ép lớn lên tăng trưởng. Hai năm đầu nhiệm kỳ chịu tác động nặng nề của đại dịch COVID-19; hai năm cuối nhiệm kỳ, đặc biệt là năm 2025, đã chứng kiến những quyết sách mang tính lịch sử, nổi bật là sự chuyển đổi sâu rộng về thể chế, với việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, triển khai mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, cùng nhiều cải cách lớn về pháp luật, tổ chức bộ máy, kinh tế tư nhân, hạ tầng chiến lược, tạo nền tảng cho tăng trưởng dài hạn và định hình công cuộc phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Các ý kiến đánh giá cao các quyết sách mạnh mẽ, quyết liệt, tinh thần dám nghĩ, dám làm và sự điều hành linh hoạt, kịp thời của Chính phủ, nhờ đó đạt được nhiều kết quả tích cực, nhiều chỉ tiêu vượt dự báo, tạo nền tảng quan trọng, củng cố niềm tin, ổn định kinh tế vĩ mô và mở ra dư địa thuận lợi cho phát triển nhanh, bền vững trong giai đoạn tới./.