“Không thể cứ họp nhiều nhưng thị trường vẫn như vậy”
Đất nước đã đi qua hơn 1/3 chặng đường năm 2023, thị trường bất động sản vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, vướng mắc chưa có được sự khởi sắc như mong muốn. Trước bối cảnh đó, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần tổ chức các cuộc họp để tháo gỡ khó khăn. Từ quý IV/2022 đến quý I/2023, Thủ tướng đã lập hai đoàn công tác tháo gỡ khó khăn, ban hành 1 Nghị quyết, 2 Nghị định, nhiều Công điện chỉ đạo nhằm thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển.
Chiều ngày 5/5, tại Trụ sở Chính Phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện các dự án bất động sản.
Làm việc với Tổ công tác của Thủ tướng, Phó Thủ tướng đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của thị trường bất động sản đối với “hệ sinh thái” kinh tế. Thị trường bất động sản có sự tác động đến chuỗi sản xuất như vật liệu, sắt thép, đồ gia dụng, thị trường vốn, tín dụng, thị trường lao động, tác động đến ổn định kinh tế vĩ mô.
Vì vậy, việc tháo gỡ các vướng mắc liên quan thị trường bất động sản hết sức quan trọng đối với sự ổn định, phát triển của nền kinh tế. Ông Hà yêu cầu phải chỉ rõ vướng mắc ở văn bản pháp luật nào, thuộc cấp nào ban hành, ai giải quyết, bao giờ xong, trong đó tập trung vào những nhóm vấn đề thuộc trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
“Sau cuộc họp, chúng ta phải khẩn trương triển khai các giải pháp hoàn thành thủ tục pháp lý cho các dự án bất động sản, tạo chuyển biến, tác động tích cực ngay đến thị trường bất động sản, không thể cứ họp nhiều nhưng thị trường vẫn như vậy, vướng mắc vẫn như vậy", ông Hà nêu rõ.
Khẩn trương triển khai các giải pháp hoàn thành thủ tục pháp lý
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đã thông tin về kết quả gỡ vướng các dự án bất động sản, sau khi đã làm việc với các địa phương, rà soát tại 180 dự án ở TP.HCM, 170 dự án ở TP. Hà Nội, 75 dự án ở Đà Nẵng, 65 dự án ở Hải Phòng, 79 dự án ở TP. Cần Thơ.
Ngoài ra, Tổ công tác nhận được 71 văn bản đề nghị tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp liên quan đến 121 dự án bất động sản. Tổ công tác đã sàng lọc và có văn bản gửi các địa phương những dự án thuộc nội dung tháo gỡ thuộc thẩm quyền của địa phương, cũng như gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường liên quan đến các nội dung vướng mắc về lĩnh vực đầu tư, đất đai.
Trên cơ sở đó để các địa phương cũng như bộ ngành tập trung hướng dẫn, giải đáp, tháo gỡ ngay từng dự án. Các địa phương đang tích cực triển khai rà soát, tháo gỡ để thúc đẩy các dự án này sớm triển khai trở lại trong thời gian tới.
Về kết quả tại một số địa phương, đối với TP.HCM đang rà soát để tháo gỡ 30 dự án cụ thể. Trên cơ sở rà soát, nổi lên 30 nội dung vướng mắc, trong đó có 10 nội dung liên quan đến nhà ở xã hội, 10 nội dung liên quan đến cải tạo chung cư cũ, 4 nội dung liên quan đến quy hoạch và 3 nội dung liên quan đến đầu tư và đấu thầu, 2 nội dung liên quan đến đất đai.
Đối với Đồng Nai, rà soát có 7 dự án liên quan đến các tập đoàn lớn như Novaland, Hưng Thịnh, DIC. Khó khăn vướng mắc thứ nhất liên quan đến nội dung về quy hoạch, sự không phù hợp giữa quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết và các dự án.
Về vấn đề này, Tổ công tác đã thống nhất cùng Ủy ban nhân dân tỉnh và các doanh nghiệp để tháo gỡ. Theo đó, hiện nay tỉnh Đồng Nai thực hiện nhiệm vụ điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung TP. Biên Hòa đến năm 2045.
Một vấn đề khó nữa là dành quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Sau khi rà soát lại, hiện nay các quy định để dành quỹ đất nhà ở xã hội có từng giai đoạn, ví dụ giai đoạn từ 2006 - 2010 thì có Nghị định 90 của Chính phủ; giai đoạn 2010 -2013 có Nghị định 71; giai đoạn 2013 - 2015 có Nghị định 188… Trên cơ sở đó, các dự án này sẽ được rà soát để có điều chỉnh.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, nguyên nhân cơ bản của các khó khăn, vướng mắc dự án bất động sản đang gặp phải chủ yếu do trước hết là về mặt thể chế, vướng mắc về pháp luật của các dự án bất động sản. Qua rà soát các dự án, tổ công tác nhận thấy nổi lên vấn đề liên quan đến đất đai, quy hoạch, trình tự thủ tục đầu tư và pháp luật về nhà ở cũng như các luật khác có liên quan. Khó khăn tiếp nữa là về thực thi ở các địa phương chưa quyết liệt để tháo gỡ vướng mắc cho các dự án bất động sản.
Bên cạnh đó là khó khăn liên quan đến nguồn lực tài chính ở các dự án bất động sản. Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đã có rất nhiều giải pháp trong thời gian qua.
Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương khẩn trương, nghiêm túc giải quyết các nhóm vấn đề tồn tại thuộc thẩm quyền nhằm hoàn thành thủ tục pháp lí cho các dự án bất động sản.
Có thể kể đến như: điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết dự án bất động sản phù hợp với quy hoạch phân khu, quy hoạch chung, quy định về quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội, xác định giá đất…; đồng thời tiếp tục rà soát, kiểm tra, báo cáo những vấn đề mới phát sinh.
Đối với các sai phạm của doanh nghiệp khi thực hiện đầu tư, xây dựng dự án bất động sản không đúng theo quy hoạch chi tiết 1/500 phải được khắc phục theo hướng bảo đảm đúng chỉ tiêu về hạ tầng, cây xanh, công trình công cộng…
"Đây là việc hết sức cấp bách, phải tháo gỡ kịp thời để giải phóng nguồn lực từ các dự án bất động sản", Phó Thủ tướng nói và nêu rõ vướng mắc ở cấp nào thì cấp đó phải giải quyết, có thời hạn cụ thể, và chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nếu để chậm trễ, gây thiệt hại về kinh tế.
Từ đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành có hướng dẫn hết sức cụ thể cho các địa phương khi áp dụng quy định pháp luật, không để có những cách hiểu khác nhau; có phương án hỗ trợ nhân lực, tăng cường năng lực xử lý khi cần thiết; đồng thời tham mưu trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành văn bản tháo gỡ những tồn tại, vướng mắc liên quan đến dự án bất động sản theo hình thức BT (xây dựng-chuyển giao), điều khoản thực hiện chuyển tiếp giữa các văn bản pháp luật về bất động sản.
