Đáng chú ý, chỉ thị yêu cầu trước mắt, Viện Kiểm sát Nhân dân phối hợp cơ quan tố tụng cùng cấp chọn một số vụ điển hình để khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử nhằm răn đe trong công tác phòng chống dịch.
Theo Chỉ thị, hiện nay, dịch COVID-19 đang diễn biến rất phức tạp, khó lường. Đảng và Nhà nước đã đề ra nhiều chủ trương và có nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống, kiểm soát tình trạng lây nhiễm trong cộng đồng.
Tuy nhiên, thời gian qua, đã xuất hiện một số hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến dịch bệnh COVID-19 có dấu hiệu tội phạm, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh, trật tự; gây hoang mang, lo lắng, bất bình trong xã hội.
Chỉ thị yêu cầu Viện Kiểm sát các cấp chủ động phối hợp với cơ quan điều tra, Tòa án cùng cấp để phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh những hành vi phạm tội liên quan đến phòng, chống dịch COVID-19 theo quy định của Bộ luật Hình sự, như: Không chấp hành nghiêm các quy định về phòng, chống dịch bệnh làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng (như hành vi trốn khỏi nơi cách ly; không tuân thủ quy định về cách ly; không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly…); vi phạm quy định ở nơi đông người gây thiệt hại do phát sinh chi phí phòng, chống dịch COVID-19 từ 100 triệu đồng trở lên.
Bên cạnh đó là các hành vi đưa ra những thông tin bịa đặt, không đúng sự thật về dịch bệnh gây hoang mang, lo lắng trong xã hội hoặc nhằm mục đích chống Nhà nước; lợi dụng tình hình dịch bệnh để thực hiện hành vi trái pháp luật nhằm trục lợi (như hành vi đầu cơ, buôn lậu; làm giả hàng hóa, lương thực thực phẩm, thuốc chữa bệnh; lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tham nhũng hoặc thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng;…); chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng.
Trên cơ sở đó, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao yêu cầu các đơn vị phối hợp cơ quan điều tra, tòa án cùng cấp xử lý nhanh chóng những hành vi đó. Áp dụng ngay thủ tục rút gọn đối với các vụ án theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự.
Đối với những vụ án không áp dụng thủ tục rút gọn thì phải khẩn trương tiến hành các hoạt động tố tụng để xử lý tội phạm trong thời hạn ngắn nhất.
Chỉ thị cũng yêu cầu ngành tăng cường kiểm sát chặt chẽ việc giam, giữ bị can, bị cáo, phạm nhân tại các cơ sở giam giữ trên cả nước, bảo đảm việc giam, giữ tuân thủ đúng quy định về cách ly đối với người bị lây nhiễm hoặc nghi bị lây nhiễm; giảm tối đa việc thăm gặp người bị giam, giữ... để phòng, chống dịch bệnh.
Thủ trưởng đơn vị thuộc Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân, Viện Kiểm sát Quân sự các cấp chủ động nắm bắt thông tin, trực tiếp chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh trong cơ quan, đơn vị mình, đặc biệt là trong xử lý các vụ án, vụ việc liên quan đến dịch COVID-19.
"Nơi nào để xảy ra vi phạm hoặc xử lý không kịp thời, nghiêm minh hành vi phạm tội liên quan đến phòng, chống dịch COVID-19, dẫn đến bỏ lọt tội phạm và người phạm tội thì tùy tính chất, mức độ, Viện trưởng Viện kiểm sát, Thủ trưởng đơn vị nơi đó phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật và quy định của ngành kiểm sát nhân dân," Chỉ thị nhấn mạnh./.
