Chọn hướng bếp để “bù” cho hướng nhà
Trong phong thủy, điều quan trọng đầu tiên của dương trạch là chọn được cuộc đất có phong thủy tốt mà dân gian gọi là “huyệt đạo”. Trong việc tìm huyệt thì điều quan trọng là tìm ra long mạch và xác định thủy đầu, thủy khẩu. Tuy nhiên, trải qua hàng nghìn đời, những huyệt đất tốt cạn dần và đến ngày nay gần như không còn nữa. Vì vậy, người ta phải dựa vào yếu tố thứ hai là cảnh quan môi trường xung quanh để tìm cuộc đất tốt.
Nhưng cuộc đất tốt này cũng ngày càng hiếm trong khi những người muốn dựa vào phong thủy để làm nhà ngày càng nhiều. Do đó, người ta phải chọn hướng nhà là yếu tố thứ ba để đem đến điều tốt lành cho gia chủ.
Tuy vậy, trong điều kiện tấc đất tấc vàng, nhất là ở các đô thị như hiện nay thì không phải ai cũng chủ động chọn được hướng cho ngôi nhà hợp với mệnh của mình. Vì vậy, phong thủy phải tìm cách “sửa sai” cho hướng nhà bằng cách chọn hướng bếp và hướng ban thờ để “bù” lại. Bởi vì theo phong thủy, nếu không chọn được hướng nhà phù hợp thì việc đặt bếp và ban thờ theo hướng tốt sẽ đem lại tài lộc cho gia chủ.
Xác định hướng hướng trước khi chọn vị trí
Trong các kỳ trước, chúng tôi đã giới thiệu cách chọn hướng ban thờ theo Âm - dương, Ngũ hành và theo tuổi gia chủ; trong đó nguyên tắc chủ đạo cho ban thờ tốt nhất là tọa (phía sau lưng) cát, hướng (phía trước mặt) cát.
Tuy nhiên, việc đặt bếp đun nấu có điểm hơi khác với ban thờ, đó là phải chọn vị trí sao cho được tọa hung hướng cát.
Trong phần này, chúng tôi sẽ giới thiệu với bạn đọc những nét đại cương trong việc bố trí bếp theo phong thủy để được tài lộc.
Bếp là nơi không thể thiếu trong sinh hoạt của con người. Từ đời xưa, người ta đã coi trọng bếp lửa. Thời cổ đại, một trong 5 vụ cúng tế (ngũ tự) thì có tế bếp lò. Theo sách “Hoài Nam Tử” thì Hiên Viên Hoàng đế (theo truyền thuyết là vị vua khai sáng ra dân tộc Trung Hoa cách đây khoảng 5.000 năm) vốn cũng là người làm bếp lò và khi chết trở thành Thần Bếp.
Điều đầu tiên trong việc bố trí phòng bếp là chọn hướng bếp và vị trí đặt bếp. Hai yếu tố này có quan hệ tương hỗ với nhau: Từ việc xác định được hướng bếp sẽ tìm vị trí đặt bếp phù hợp; hoặc từ việc xác định vị trí đặt bếp mà “xoay” bếp theo hướng tốt đã chọn. Tuy nhiên, thông thường người ta xác định hướng bếp trước rồi căn cứ vào đó mà chọn vị trí đặt bếp.
Cách xác định hướng bếp?
Đến nay vẫn còn một số tranh cãi về việc xác định hướng bếp nhưng nhìn chung, những nhà phong thủy đều thống nhất cho rằng hướng bếp thông thường là hướng mà mặt trước của bếp nấu hướng tới; ví dụ như cửa bếp lò hay mặt có nút/ bảng điều khiển của bếp ga, bếp điện, bếp từ…
Tuy nhiên, cũng có những loại bếp rất khó hoặc có thể nói là không thể xác định được “mặt trước”, ví dụ như bếp dầu hay một số loại bếp điện, bếp ga, bếp từ… mà việc bố trí cửa/ nút/ bảng điều khiển không theo cách thông thường. Do đó, hầu hết các nhà phong thủy thống nhất xác định hướng bếp là hướng ngược chiều với hướng nhìn của người làm bếp khi sử dụng bếp nấu, tức chính là hướng lưng người làm bếp hướng tới. Nói như thế là để diễn đạt cho chính xác và chặt chẽ, còn đơn giản xác định bằng cách quay mặt vào bếp nấu thì hướng sau lưng chính là hướng bếp và ngược với hướng là tọa.
Tại sao lại đặt bếp tọa hung hướng cát?
Nguyên tắc đầu tiên của việc đặt bếp là “tọa hung, hướng cát”, tức là đặt bếp ở cung xấu và hướng quay về cung tốt. Lý giải về việc đặt bếp “tọa hung, hướng cát”, người xưa cho rằng bếp nấu thuộc Hỏa, dùng lửa để đun nấu, vì vậy “tọa hung” là dùng lửa đốt cháy cái xấu không để gây họa cho gia chủ, còn “hướng cát” là để đón khí tốt, đem lại tài lộc và sức khỏe cho người trong nhà. Nếu đặt bếp theo hướng xấu, nó sẽ đón khí xấu làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tài lộc của chủ nhà; còn nếu đặt bếp tọa cung tốt nó sẽ đốt cháy cái tốt, làm giảm vận may của gia chủ.
Việc xác định cung tốt xấu dựa vào mệnh quái chủ (còn gọi là Thiên mệnh), tức là căn cứ vào năm sinh của chủ nhà (người đàn ông trong nhà, thường là người chồng; nếu chồng mất hay ly dị mới lấy tuổi của người vợ) mà xác định Thiên mệnh thuộc cung nào trong Bát quái, thuộc Đông tứ mệnh hay Tây tứ mệnh. Nếu là người thuộc Đông tứ mệnh thì hướng bếp phải thuộc Đông tứ trạch (tốt nhất là hướng Sinh khí) và tọa thuộc Tây tứ trạch mới tốt.
Cũng như thế, người thuộc Tây tứ mệnh thì đặt bếp theo hướng Tây tứ trạch và tọa ở Đông tứ trạch. Việc xác định Thiên mệnh (mệnh quái chủ), Đông tứ trạch, Tây tứ trạch chúng tôi đã giới thiệu ở phần trước của chuyên mục này.
Về đại thể, người Đông tứ mệnh nên đặt bếp theo hướng Đông, Đông – Nam, Nam và Bắc. Trong đó hướng Đông và Đông - Nam tốt hơn vì theo đúng nguyên tắc tọa hung hướng cát. Khi đó, nếu đặt bếp hướng Đông sẽ có tọa Tây là hướng xấu, còn đặt bếp hướng Đông – Nam sẽ có tọa Tây – Bắc cũng là hướng xấu của người thuộc Đông tứ mệnh. Còn đặt bếp theo hướng Nam hoặc Bắc đều được hướng tốt nhưng lại tọa cung tốt nên sẽ làm giảm bớt may mắn của gia chủ.
Còn người Tây tứ mệnh chọn bếp hướng Tây, Tây – Bắc, Đông – Bắc và Tây – Nam là được hướng tốt. Trong đó hướng Tây và Tây – Bắc sẽ được tọa hung, hướng cát; còn hướng Đông – Bắc và Tây – Nam được hướng tốt nhưng lại cũng tọa cung tốt nên giống như trường hợp hướng Bắc và Nam trong Đông tứ mệnh, sẽ làm giảm một phần may mắn của gia chủ.
Căn cứ vào nguyên tắc trên, ta xác định hướng của bếp theo tuổi gia chủ bằng cách tính Thiên mệnh (Mệnh quái chủ); sau đó chọn vị trí đặt bếp để được cả hướng và tọa (chúng tôi sẽ lần lượt giới thiệu Thiên mệnh và hướng bếp tốt cho từng tuổi sau).
Tuy nhiên, không phải trong trường hợp nào cũng có thể chọn được vị trí đặt bếp được cả hướng và tọa theo nguyên tắc trên. Vì vậy, nếu không được cả hai (tọa hung, hướng cát) thì nhà phong thủy khuyên hãy cố gắng chọn được hướng tốt để đón khí tốt; còn bắt buộc phải đặt bếp phương tốt (tọa cát) thì cùng lắm cũng chỉ giảm may mắn chứ không phải đón khí xấu có hại cho gia chủ như đặt bếp hướng xấu.
Về hướng bếp, nhiều nhà phong thủy thường khuyên gia chủ nên đặt bếp cùng hướng với hướng nhà, tránh đặt ngược hướng nhà. Điều này trong phần lớn trường hợp là đúng, bởi khi xây dựng bạn đã phải chọn hướng tốt theo tuổi của bạn cho căn nhà của mình rồi. Mà như trên đã đề cập, đặt bếp cần hướng về cung tốt; vì vậy hướng tốt của nhà cũng chính là hướng tốt cho bếp vậy.
Tuy nhiên, trong không ít trường hợp, nhất là nhà ở thành phố, vì điều kiện nhà liền kề san sát nhau nên nhiều khi bạn không thể chủ động chọn được hướng tốt cho căn nhà của mình mà đành chấp nhận hướng không như ý muốn.
Do đó, trong trường hợp này hướng bếp lại không nên cùng với hướng nhà mà bạn nên chủ động chọn hướng tốt để đặt bếp theo như đã nói ở trên, vừa để khai thông luồng sinh khí, đón tài lộc vào nhà, cũng là để sửa sai, bù đắp lại phần thua thiệt của hướng nhà không chọn được theo như ý muốn.
Trên đây, chúng tôi đã giới thiệu những nguyên lý chung và cách chọn hướng bếp. Kỳ sau chúng tôi sẽ giới thiệu tiếp việc sắp xếp, bố trí trong gian bếp theo âm dương ngũ hành và những điều chú ý, kiêng kỵ khi bố trí phòng bếp./.