Kiến nghị nêu trên theo UBND tỉnh Quảng Ngãi là nhằm mục đích bổ sung diện tích đất rừng, đất trồng lúa từ hai vụ trở lên chuyển mục đích sử dụng để thực hiện dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đoạn qua tỉnh Quảng Ngãi.
Ngày 11/1/2022, Quốc hội thông qua Nghị quyết số 44/2022/QH15 về chủ trương đầu tư dự án Công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025. Đến ngày 11/7/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 273-UBTVQH15 về chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên của dự án công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó, diện tích rừng chuyển mục đích sử dụng để thực hiện dự án thuộc địa phận tỉnh Quảng Ngãi là 43,4ha rừng trồng. Diện tích đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất, đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên chuyển mục đích sử dụng để thực hiện dự án trên địa phận tỉnh Quảng Ngãi là 141,37ha (đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên) và 43,74ha (đất rừng sản xuất).
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai xác định cụ thể vị trí, diện tích, loại đất rừng chuyển mục đích sang thực hiện dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, đoạn qua tỉnh Quảng Ngãi và tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ tái định cư dự án thành phần đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đoạn qua tỉnh Quảng Ngãi (được UBND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt tại Quyết định số 1044/QĐ-UBND ngày 5/8/2022) thì diện tích đất rừng và diện tích đất trồng lúa từ hai vụ trở lên biến động tăng so với diện tích tại Nghị quyết số 273-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Cụ thể, diện tích rừng chuyển mục đích sử dụng để thực hiện dự án là 63,32ha; diện tích đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên là 270,68ha (tăng 129,31ha); diện tích đất rừng sản xuất là 63,32ha (tăng 19,12ha). Theo đó, UBND tỉnh Quảng Ngãi kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ bổ sung diện tích đất rừng, đất trồng lúa từ hai vụ trở lên chuyển mục đích sử dụng để thực hiện dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đoạn qua tỉnh Quảng Ngãi.
Cơ bản hoàn thành công tác kiểm đếm để triển khai thu hồi đất
Tính đến đầu tháng 10/2022, công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đã được triển khai tại các địa phương nằm trong dự án của tỉnh Quảng Ngãi.
Đối với tuyến chính, huyện Tư Nghĩa đã hoàn thành công tác kiểm kê cho 31,31/31,31ha, đạt 100%. Đã lập phương án bồi thường, hỗ trợ (đợt 1) với phần diện tích đất nông nghiệp và các loại đất khác với tổng diện tích là 9,94/31,31ha; tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ là 17,54 tỷ đồng; đã ban hành thông báo thu hồi đất của các hộ dân và tổ chức bị ảnh hưởng. Tại huyện Nghĩa Hành, đã kiểm kê 143,29/147,19ha, đạt 97% diện tích; đã lập phương án bồi thường, hỗ trợ (đợt 1) với phần diện tích đất nông nghiệp, mồ mả với tổng diện tích là 54,757/147,5ha; tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ là 52,127 tỷ đồng.
Tại huyện Mộ Đức đã kiểm kê được 90,35/91,75ha, đạt 99% diện tích; đã lập phương án bồi thường, hỗ trợ (đợt 1) với phần diện tích đất nông nghiệp với tổng diện tích là 60,74/93,5ha; tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ là 52,127 tỷ đồng. Tại thị xã Đức Phổ đã kiểm kê được 220,5/220,67ha, đạt 99,96% diện tích; đã lập phương án bồi thường, hỗ trợ (đợt 1) với phần diện tích đất nông nghiệp, mồ mả đoạn qua xã Phổ Nhơn với tổng diện tích là 18,16/32,15ha; tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ là 25,88 tỷ đồng.
Đối với các khu tái định cư, các huyện: Tư Nghĩa, Nghĩa Hành, Mộ Đức đã hoàn thành công tác kiểm đếm đất đai và tài sản trên đất. Riêng thị xã Đức Phổ đã tổ chức kiểm kê được 277/249 hộ, đạt 79,34%.
Về công tác triển khai rà soát chỉ tiêu rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, rừng sản xuất, dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 đã được cập nhật vào danh mục phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng dự kiến có chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng thời kỳ 2021 - 2030 của UBND các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Quảng Ngãi để tích hợp vào quy hoạch lâm nghiệp quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050. Riêng với diện tích thuộc tuyến đường của dự án, tỉnh Quảng Ngãi đã chủ trương chuyển đổi 43,4ha rừng sản xuất tại các địa phương: Thị xã Đức Phổ (39,84ha); huyện Nghĩa Hành (2,26ha); huyện Tư Nghĩa (1,3ha).
Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 với chiều dài khoảng 729km, tổng mức đầu tư sơ bộ là 146.990 tỷ đồng và được chia thành 12 dự án thành phần theo hình thức đầu tư công. Đoạn tuyến Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, qua địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, từ huyện Nghĩa Hành đến Hoài Nhơn của tỉnh Bình Định có chiều dài 88km, được đầu tư quy mô 4 làn xe, sơ bộ tổng mức đầu tư là 20.898 tỷ đồng. Tiến độ thực hiện dự án từ năm 2021, cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác, vận hành từ năm 2026.