Quảng Ninh là địa phương hội tụ đầy đủ các không gian sinh thái và văn hóa: Từ miền núi, trung du, đồng bằng đến ven biển và hải đảo. Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển các mô hình du lịch cộng đồng gắn với làng quê, làng chài, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, mỗi khu vực mang một sắc thái văn hóa riêng biệt.
Phát triển du lịch sinh thái, trải nghiệm gắn với cộng đồng địa phương
Xã Quảng La (mới) được hình thành trên cơ sở sáp nhập các xã Quảng La, Bằng Cả, Dân Chủ và Tân Dân. Việc hợp nhất không chỉ mở rộng quy mô diện tích, dân số mà còn tạo ra một chỉnh thể thống nhất về không gian phát triển, cho phép địa phương quy hoạch lại tổng thể các nguồn lực tự nhiên, văn hóa và con người để xây dựng định hướng phát triển phù hợp.
Quảng La cũng được định vị là vùng đệm sinh thái – văn hóa, giữ vai trò cửa ngõ kết nối quan trọng của tỉnh Quảng Ninh với các khu vực nội địa và liên tỉnh và trục kết nối di sản và sinh thái Tây Yên Tử.

Du khách trải nghiệm, khám phá nhiều phong tục, tập quán mang đậm bản sắc dân tộc Dao Thanh Y tại Khu Bảo tồn văn hóa của người Dao Thanh Y, xã Quảng La. (Ảnh: QMG)
Năm 2025, kinh tế xã Quảng La duy trì tăng trưởng ổn định. Giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản ước đạt 75 tỷ đồng; thương mại, dịch vụ đạt 55 tỷ đồng; công nghiệp – xây dựng đạt 65 tỷ đồng. Thu nhập bình quân đầu người đạt gần 82 triệu đồng/năm. Xã cũng duy trì kết quả không còn hộ nghèo, tỷ lệ lao động qua đào tạo tiệm cận 85%, đời sống vật chất và tinh thần của người dân từng bước được nâng lên.
Hiện, hạ tầng giao thông, thủy lợi, điện chiếu sáng và các công trình đầu tư công tại xã Quảng La cũng được quan tâm đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển sản xuất, lưu thông hàng hóa và từng bước đáp ứng yêu cầu phát triển dịch vụ, du lịch trong giai đoạn tiếp theo.
Một trong những lợi thế nổi bật của Quảng La là hệ thống tài nguyên sinh thái và văn hóa đa dạng, còn giữ được nét nguyên sơ. Các khu vực rừng, hồ, suối, đồi núi trên địa bàn không chỉ phục vụ phát triển kinh tế lâm nghiệp mà còn tạo nền tảng để hình thành các loại hình du lịch sinh thái, trải nghiệm, giáo dục môi trường gắn với cộng đồng địa phương.
Đặc biệt là không gian văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số, tiêu biểu như văn hóa người Dao Thanh Y, người Tày. Các giá trị văn hóa truyền thống, lễ hội dân gian, làn điệu hát Then, đàn Tính, nghề truyền thống và sản phẩm đặc trưng địa phương cũng tạo nên bản sắc riêng của xã Quảng La.
Với những lợi thế sẵn có, xã Quảng La xác định hướng đi có tính dài hạn là phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái, cộng đồng gắn với kinh tế lâm nghiệp được địa phương. Từng bước chuẩn bị nền tảng, bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế và gìn giữ không gian sinh thái, văn hóa truyền thống.
Thời gian qua, xã Quảng La đang tập trung rà soát, đánh giá tổng thể không gian phát triển, tài nguyên sẵn có, nhu cầu của người dân và khả năng kết nối vùng. Địa phương đã thuê đơn vị tư vấn nghiên cứu, xây dựng đề án phát triển du lịch phù hợp với điều kiện thực tiễn, bảo đảm việc triển khai được thực hiện theo lộ trình phù hợp. Phát triển du lịch sinh thái, văn hóa cộng đồng được kỳ vọng sẽ tạo thêm dư địa phát triển cho kinh tế nông thôn, từng bước đa dạng hóa sinh kế, cải thiện thu nhập của người dân.

Rừng lim cổ tại xã Tân Dân cũ, nay là Quảng La, đang được tiếp tục trồng và bảo vệ. (Ảnh: QMG)
Trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 và giai đoạn tiếp theo, xã Quảng La xác định tiếp tục phát huy tiềm năng đất đai, rừng và không gian sinh thái. Từng bước phát triển kinh tế lâm nghiệp gắn với du lịch sinh thái, văn hóa cộng đồng, phù hợp với điều kiện địa phương. Cùng với đầu tư hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, công tác quản lý đất đai, môi trường và trật tự xây dựng được chú trọng nhằm tạo nền tảng vững chắc cho phát triển lâu dài.
Du lịch sinh thái biển đảo - không gian khám phá mới mẻ đối với du khách
Nếu du lịch sinh thái vùng núi và nông thôn mang đến cho du khách cảm nhận về sự bình dị, gần gũi của làng quê, thì du lịch sinh thái biển đảo lại mở ra không gian khám phá đầy mới mẻ giữa thiên nhiên hoang sơ và hùng vĩ.
Tại Quảng Ninh, Cô Tô từ lâu được ví như một viên ngọc giữa biển khơi. Đặc khu Cô Tô có cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, bãi biển đẹp, rừng nguyên sinh phong phú, đây cũng là thế mạnh để địa phương phát triển loại hình du lịch sinh thái, khám phá và trải nghiệm.
Trong 5 năm 2020 - 2025, Cô Tô đón khoảng 1,2 triệu lượt du khách, gấp 1,5 lần giai đoạn trước. Doanh thu du lịch ước đạt 3.000 tỷ đồng, tăng 1,8 lần so với giai đoạn 2015 - 2020.

Trong 5 năm 2020 - 2025, Cô Tô đón khoảng 1,2 triệu lượt du khách, gấp 1,5 lần giai đoạn trước.
Đặt ra mục tiêu phát triển du lịch bền vững đồng thời từng bước nâng tầm thương hiệu du lịch, Cô Tô tập trung thu hút đầu tư vào hạ tầng du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ, đa dạng hóa các hoạt động trải nghiệm.
Bên cạnh đó, tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho người dân kinh doanh phát triển du lịch. Cô Tô cũng đã xây dựng đề án phát triển tour tham quan các đảo trên địa bàn đặc khu, từ đó tạo khung pháp lý cho hoạt động khai thác tour tham quan các đảo theo hướng bền vững.
Hiện, Cô Tô thí điểm tổ chức, quản lý, khai thác tour du lịch tuyến 6 gồm: Cảng Cô Tô - Hòn Cá Chép - Cô Tô Con - Đảo Trần từng bước gắn với hoạt động trải nghiệm tâm linh, chủ quyền biển đảo. Đề án phát triển tour tham quan các đảo góp phần quảng bá giá trị văn hóa, thiên nhiên và con người Cô Tô và xây dựng hình ảnh du lịch bền vững.

Cô Tô cũng đã xây dựng đề án phát triển tour tham quan các đảo trên địa bàn đặc khu, từ đó tạo khung pháp lý cho hoạt động khai thác tour tham quan các đảo theo hướng bền vững.
Khi được tổ chức bài bản, sản phẩm này giúp mở rộng hệ sinh thái kinh tế, thúc đẩy các lĩnh vực như vận tải, lưu trú, ẩm thực, thủy sản, tiêu dùng, viễn thông phát triển. Đồng thời, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, gìn giữ cảnh quan và tài nguyên biển đảo cho người dân và du khách.
Theo thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh, trong quý IV/2025, tỉnh đón trên 4 triệu lượt khách, tổng doanh thu du lịch đạt khoảng 12.760 tỷ đồng. Ước cả năm 2025, Quảng Ninh đón trên 21 triệu lượt khách, doanh thu đạt khoảng 57.000 tỷ đồng. Con số 4 triệu lượt khách cho thấy hiệu quả rõ nét của chiến lược làm mới sản phẩm du lịch của tỉnh Quảng Ninh./.