Căn nhà ông Hàn vừa tậu nằm trong hẻm mini chỉ đi vừa một xe máy, lại là ngõ cụt, trên đường Nguyễn Du, quận 1. Để vào được nhà phải đi qua đoạn người dân lấn chiếm hẻm dài 70m. Diện tích đất của căn nhà mini chưa đầy 30m2, kết cấu một trệt một lầu, có giá 3,5 tỷ đồng. Diện tích căn nhà phố mini nằm trong ngõ cụt này chỉ bằng một phần tư diện tích căn nhà hẻm xe hơi gia đình ông đang sống tại ngoại thành Sài Gòn.
Song, ông Hàn cho biết, mua căn nhà này vì mục đích chuyển hộ khẩu về quận 1, là bước chuẩn bị cho 3 năm nữa, con gái ông sẽ vào lớp 1. Do muốn chọn trường học tốt và nhiều tiện ích dịch vụ ở trung tâm thành phố cho con nên ông săn nhà hẻm để kịp "chạy" hộ khẩu. "Việc xét đầu vào cho các trường đang phân theo tuyến, theo quận nên tôi buộc phải săn nhà hẻm quận 1 xem như là giải pháp tình thế", ông Hàn giải thích.
Trong khi đó, bà Xuân có nhà gần khu công nghiệp Tân Bình, vì muốn cho con về học trường điểm ở quận 1, nên bà bán nhà 75m2 ở ngoại thành để chạy hộ khẩu trung tâm. Căn nhà ở quận Tân Bình bán được 5 tỷ đồng, bà Xuân phải bù thêm 1,5 tỷ để mua căn nhà 6,5 tỷ đồng, gần 40m2 trong một con hẻm nhỏ, quanh co trên đường Trần Đình Xu, quận 1 để chuyển hộ khẩu về trung tâm. Bà Xuân cho hay, con gái lớn của bà đang học lớp 3 và con trai út còn đi nhà trẻ nhưng vài năm tới, các cháu sẽ lần lượt vào cấp hai và lớp 1.
Nhiều người chấp nhận mua nhà phố hẻm ở quận 1, TP.HCM chỉ vì muốn có hộ khẩu trung tâm. Ảnh: Lucas Nguyễn
Việc mua nhà hẻm bắt buộc gia đình ở chật hơn so với trước đây, số tiền mua nhà cũng đắt đỏ hơn, nhưng bù lại, hộ khẩu quận 1 có thể giải quyết được trường học ở trung tâm cho các con, tiện cho việc đưa đón con và đi làm của bố mẹ. "Với người lớn hộ khẩu chỉ là hình thức nhưng với các con tôi, hộ khẩu quận 1 rất quan trọng, vì nó hữu ích cho việc chọn trường theo tuyến cũng như tiện lợi cho cả hai vợ chồng đều đi làm ở khu trung tâm", bà Xuân chia sẻ.
Tham gia tư vấn pháp lý nhà phố tại TP.HCM hơn một thập niên qua, chuyên gia Nguyễn Tấn Phong cho biết, có khá nhiều trường hợp người Sài Gòn đang ở ngoại thành sẵn sàng chuyển về quận 1, ở nhà hẻm mini, thậm chí hẻm cụt chỉ vì "chạy" hộ khẩu trung tâm. Với họ, đây là giấy thông hành cho con cái vào học các trường trên địa bàn. Trên thực tế, xét về khoảng cách di chuyển về khu trung tâm cho cả gia đình được rút ngắn lại đáng kể, tiết kiệm thời gian di chuyển hơn và có nhiều dịch vụ tiện ích ở trung tâm hơn.
Xét về mặt tài chính, ông Phong đánh giá, ở nhà khu trung tâm chi phí ban đầu cho căn nhà khá đắt đỏ, không phải ai cũng đủ tiềm lực đưa ra sự lựa chọn này. Với thị giá căn hộ và cả nhà phố tại quận 1 đang ở mức cực kỳ đắt đỏ hiện nay, căn hộ trung bình 5.000 - 7.000 USD mỗi mét vuông còn nhà phố dù nằm trong hẻm cũng lên đến cả trăm triệu đồng mỗi mét vuông đất thì chỉ những người từ tầng lớp giàu có mới có sự lựa chọn căn nhà hoàn hảo như mong muốn.
Song nghịch lý nằm ở chỗ những người ở tầng lớp giàu có và thượng lưu này lại không mấy bận tâm đến hộ khẩu để lo cho con học trường theo tuyến, vì điều này nằm trong tầm tay hoặc họ đã lựa chọn trường quốc tế và có nhiều sự lựa chọn ưu việt hơn.
Trong khi đó, người thuộc tầng lớp trung lưu hoặc có dòng tiền tích lũy còn khiêm tốn buộc phải chọn lựa việc mua nhà phố hẻm, nhà phố mini thậm chí là trong hẻm cụt để giải quyết vấn đề chỗ ở và hộ khẩu để theo học trường cùng tuyến. "Suất đầu tư nhà phố đặc biệt kiểu này rất khó đánh giá lời lỗ, đắt rẻ vì chỉ người trong cuộc mới hiểu có đáng giá hay không", ông nói.
