Theo ghi nhận của phóng viên, thời gian gần đây, tình trạng mặt bằng kinh doanh nhà phố đồng loạt treo biển cho thuê ngày càng nhiều. Hình ảnh những căn nhà phố thương mại (shophouse) tọa lạc tại vị trí đắc địa, có giá hàng chục tỷ đồng vẫn "cửa đóng then cài" vì không tìm được khách thuê xuất hiện không ít.
Đơn cử, không ít shophouse dự án Kiến Hưng Luxury mặt đường Phúc La (Hà Đông, Hà Nội) đang trong tình trạng đóng cửa, treo biển cho thuê. Không ít tấm biển cho thuê bị nát bươm, phai màu… hoặc mới được thay thế bằng tấm biển cho thuê mới.
Khảo sát trên các trang mua bán bất động sản, giá một số căn shophouse dự án trên đang được rao bán với giá 30-33 tỷ đồng, tùy vị trí và diện tích. Đơn cử, một shophouse dự án này rộng 130m2, được xây 6 tầng nổi và 1 hầm đang rao bán 33 tỷ đồng.
Theo giới thiệu, điều đặc biệt nhất của shophouse ở đây đều nằm trên 2 mặt đường là Phúc La rộng 60m và đường nội bộ sau nhà rộng 11m. Shophouse này hiện đã hoàn công, có thể đưa vào khai thác kinh doanh ngay, phù hợp làm showroom, văn phòng, thời trang, mỹ phẩm, nhà hàng, cà phê…
Trong vai người có nhu cầu cho thuê mặt bằng kinh doanh, phóng viên được chị H. - một môi giới cho thuê mặt bằng kinh doanh ở khu vực Hà Đông - cho hay, giá thuê các shophouse mặt đường Phúc La đang dao động 25-35 triệu đồng/m2. Giá thuê các căn shophouse đã hoàn thiện cao hơn khoảng 10 triệu đồng so với căn xây thô.
"Một căn shophouse có diện tích hơn 100m2, được xây dựng 5 tầng nổi và 1 tầng hầm, có 2 mặt đường Phúc La và nội bộ đang được cho thuê với giá 35 triệu đồng. Căn này đã hoàn thiện và được chủ nhà hỗ trợ lắp thang máy khi khách thuê có nhu cầu", chị H. cho biết.
Cũng theo môi giới này, khách thuê shophouse phải ký hợp đồng thuê 5 năm. Đồng thời, khách hàng thanh toán luôn 6 tháng thuê và đặt cọc bằng tiền 1 tháng thuê.
Tuy nhiên, theo ghi nhận, dù đường Phúc La kết nối với khu đô thị Thanh Hà, nhưng đoạn qua dự án Kiến Hưng Luxury còn khá vắng vẻ. Giá cho thuê không phải quá cao, nhưng yếu tố dân cư không đông đúc khiến hoạt động kinh doanh được dự báo không khả quan.
Ngoài các căn shophouse, một số căn liền kề đường nội khu dự án trên đang được rao cho thuê với giá 10-12 triệu đồng/tháng, có thể về ở ngay. Giá cho thuê các căn liền kề này thấp hơn nhiều so với các căn shophouse của dự án ở mặt phố Phúc La.
Cách dự án Kiến Hưng Luxury không xa, nhiều căn liền kề khu đô thị Văn Phú đã xây dựng 4 tầng đang được treo biển cho thuê. Giá thuê các căn liền kề này được rao khoảng 22-30 triệu đồng/tháng, tùy vị trí và khách thuê phải thanh toán 6 tháng/kỳ, đặt cọc 1 tháng.
Tương tự, không ít shophouse dự án Geleximco Lê Trọng Tấn ở quận Hà Đông và huyện Hoài Đức (TP. Hà Nội) đang bị bỏ trống. Lác đác trong dãy shophouse mặt đường Lê Trọng Tấn được đưa vào khai thác kinh doanh.
Shophouse dự án The Terra An Hưng mặt đường Nguyễn Thanh Bình hay dự án TSQ Galaxy Vạn Phúc đường Tố Hữu cũng đang trong tình trạng vắng khách thuê. Giá bán một số shophouse trên dao động 18-30 tỷ đồng/căn, nhưng giá cho thuê chỉ khoảng 35-60 triệu đồng/tháng.
Nhu cầu thuê mặt bằng bán lẻ nhà phố giảm
Thực tế, theo báo cáo mới đây của Bộ Xây dựng và nhiều đơn vị nghiên cứu thị trường bất động sản Việt Nam, nhu cầu thuê đối với mặt bằng bán lẻ nhà phố có xu hướng giảm, xuất hiện nhiều trở lại hiện tượng trả lại mặt bằng cho thuê đối với loại hình mặt bằng bán lẻ nhà phố ngay tại các vị trí trung tâm của các thành phố lớn. Nguyên nhân là tình hình kinh doanh ảm đạm và chi phí thuê mặt bằng cao.
Phân tích về thực trạng này, bà Hoàng Nguyệt Minh - Giám đốc Cấp cao, Bộ phận cho thuê thương mại, Savills Hà Nội - cho biết, thực trạng ế khách thuê đến từ việc đa phần các shophouse mở tại các khu vực đô thị chưa thể đáp ứng được số dân về ở.
Cũng theo bà, khách thuê mặt bằng kinh doanh bao giờ cũng hướng tới lợi nhuận. Nếu dân số khu vực đó chưa đủ sẽ dẫn đến tình trạng rất nhiều mặt bằng shophouse tại các khu đô thị hiện tại vẫn đang trống hoặc thậm chí là giá thuê rất là thấp nhưng vẫn không có khách.
Do đó, theo chuyên gia này, đối với các khu shophouse yếu tố quan trọng nhất có thể đảm bảo khu shophouse thành công là về thiết kế và cơ cấu danh mục khách thuê. Trong giai đoạn ban đầu, chủ đầu tư nên cân nhắc đến việc hỗ trợ miễn phí tiền thuê cho khách thuê, thậm chí là 1-2 năm ban đầu để mà xây dựng mô hình và chờ cho dân cư về ở đông tại các khu đô thị.
