Đòi nợ nhưng bất thành
Nợ đọng xây dựng cơ bản được hiểu là việc chủ đầu tư không có nguồn vốn để thanh toán cho giá trị khối lượng thực hiện. Công tác quyết toán hoàn thành công trình chậm trễ khiến nhiều doanh nghiệp xây dựng, nhà thầu nợ lương công nhân, nợ vật tư, nợ ngân hàng, nợ thuế Nhà nước… thậm chí một số doanh nghiệp phải giải thể hoặc phá sản.
Tại một số đơn vị phường, xã của UBND TP. Thanh Hóa, việc nợ đọng xây dựng cơ bản không phải chuyện hiếm. Nguyên nhân là do nguồn thu ngân sách địa phương còn hạn hẹp hoặc không có nguồn thu lớn để trang trải khoản nợ lớn. Do đó, ngay cả khi công trình xây dựng cơ bản do xã, phường làm chủ đầu tư đã được bàn giao và đi vào sử dụng, nhưng đơn vị vẫn không thể thanh toán được số tiền thi công cho nhà thầu. Vụ việc Công ty Cổ phần cấp nước Thanh Hóa phát văn bản “đòi nợ” UBND phường Quảng Cát, TP. Thanh Hóa là một ví dụ điển hình.
Mới đây, trong văn bản gửi UBND TP. Thanh Hóa và phường Quảng Cát, phía Công ty Cổ phần cấp nước Thanh Hóa đề nghị chủ đầu tư là UBND phường Quảng Cát thanh toán số nợ đọng gần 700 triệu đồng sau nhiều năm hoàn thành và bàn giao công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt khu dân cư xã Quảng Cát.
Được biết năm 2015, liên danh Công ty Cổ phần Cấp nước Thanh Hóa, Công ty Trường Phát và Công ty Cổ phần đầu tư phát triển đô thị Tây đô là những đơn vị thầu thi công công trình Hệ thống cấp nước sinh hoạt khu dân cư xã Quảng Cát theo Hợp đồng kinh tế số 02/2015HĐXL ngày 4/5/2015. Dự án do UBND xã Quảng Cát (nay là phường Quảng Cát) làm chủ đầu tư có nguồn vốn đầu tư theo dự án phê duyệt là gần 9 tỷ đồng. Theo thỏa thuận của liên danh, hạng mục Công ty Cấp nước Thanh Hóa thi công tháng 5/2015 có giá trị hơn 2,7 tỷ đồng.
Đến tháng 11/2016, công trình được bàn giao và đi vào sử dụng. Đến nay, sau 5 năm tính từ thời điểm bàn giao và đi vào sử dụng, UBND xã Quảng Cát vẫn chưa thể thanh toán đầy đủ số tiền cho Công ty cổ phần Cấp nước Thanh Hóa vì không có nguồn trả nợ. Số tiền nợ đọng còn lại lên tới gần 700 triệu đồng.
Đại diện Công ty Cổ phần cấp nước Thanh Hóa cho biết: "Trong thời gian qua, công ty chúng tôi đã nhiều lần đi xác nhận công nợ và gửi công văn yêu cầu UBND phường Quảng Cát trả nợ nhưng đến nay UBND phường Quảng Cát vẫn không có bất kỳ động thái nào về việc trả nợ cũng như không có văn bản trả lời phía đơn vị thi công về khoản nợ còn lại nói trên".
Nợ vì chưa quy hoạch được đất để bán
Ông Mai Văn Phương - Chủ tịch UBND phường Quảng Cát cho biết, đây là khoản nợ kéo dài qua nhiều thế hệ Chủ tịch UBND xã (nay là phường Quảng Cát) nhưng vẫn chưa thể thanh toán được do chưa có nguồn thu.
“Khoản nợ xây dựng hệ thống cấp nước đã qua 3 đời Chủ tịch UBND xã. Hiện phường Quảng Cát đã sáp nhập vào TP. Thanh Hóa nhưng chưa quy hoạch được đất nên không có tiền bán đất để trả nợ.
Đến quý III/2022, phường Quảng Cát mới có kế hoạch đấu giá đất mặt bằng xen kẹt và hiện giờ, UBND phường chỉ chờ vào nguồn thu đó mới có tiền trả nợ. Còn hiện tại, địa phương không có nguồn nào để thanh toán do khó khăn về ngân sách. Từ năm 2012 đến nay, chúng tôi không có nguồn để trả nợ đầu tư công”, ông Phương cho biết.
Cũng theo Chủ tịch UBND phường Quảng Cát, hiện tại, tổng khoản nợ liên quan tới đầu tư công (điện, nước, công trình dân sinh…) trên địa bàn phường là hơn 4 tỷ đồng. Nguyên nhân kéo dài là không có nguồn trả nợ.
Trong khi đó, phía Công ty Cổ phần Cấp nước Thanh Hóa cũng cho hay, đến ngày 30/12/2021 nếu chủ đầu tư không chuyển trả số tiền nợ còn lại thì Công ty sẽ khởi kiện UBND phường Quảng Cát đến Tòa án nhân dân Tỉnh Thanh Hóa.
Được biết, tiền thân Công ty TNHH một thành viên cấp nước Thanh Hóa (nay là Công ty cổ phần cấp nước Thanh Hóa) là doanh nghiệp được chuyển đổi từ doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước sang hoạt động Luật Doanh nghiệp theo Quyết định số 4753/QĐ-UBND ngày 17/11/2015 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa. Hiện nay, nguồn vốn sở hữu nhà nước chiếm hơn 60%./.
