Thành phố giàu nhất Việt Nam có một phường sụt lún nghiêm trọng, tốc độ gấp 3 lần mức trung bình thành phố

Theo nghiên cứu, TP. HCM hiện ghi nhận tốc độ sụt lún trung bình trên toàn thành phố ở mức 2-5cm mỗi năm, trong khi tại các khu vực có nền địa chất yếu, tập trung nhiều công trình thương mại, tốc độ này có thể lên tới 7-8cm/năm. Hiện tượng sụt lún chủ yếu xảy ra dọc theo sông Sài Gòn, kéo dài từ cầu Sài Gòn đến cầu Ba Son và khu vực phía Nam thành phố.

Đáng lo ngại, tốc độ lún của nền đất đang diễn ra gấp đôi so với tốc độ mực nước biển dâng (khoảng 1cm mỗi năm). Sự kết hợp giữa sụt lún, triều cường và nước biển dâng khiến TP. HCM đối mặt với nguy cơ "chìm dần", đe dọa nghiêm trọng đến cơ sở hạ tầng và định hướng phát triển bền vững trong tương lai.

Khảo sát của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) cho thấy, tình trạng sụt lún nền đất tại TP. HCM đã diễn ra liên tục từ năm 1990 đến nay với độ lún tích lũy ước tính khoảng 1m. Đây được xem là một trong những thách thức lớn nhất đối với các đô thị hạ lưu sông lớn ở Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt.

Nguyên nhân chính của tình trạng này được xác định do nền địa chất yếu kết hợp tác động cơ học mạnh từ hoạt động giao thông và xây dựng. Hàng loạt phương tiện nặng như xe container, xe bồn, xe tải và các tuyến đường sắt đô thị di chuyển thường xuyên khiến kết cấu đất bị nén chặt, dẫn đến sụt lún nhanh hơn. Song song đó, quá trình đô thị hóa mạnh mẽ với mật độ dày đặc của chung cư, cao ốc và trung tâm thương mại cũng tạo thêm áp lực lên tầng địa chất yếu vốn đã mỏng manh.

Theo Liên đoàn Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước miền Nam, phường An Lạc (quận Bình Tân cũ) là "điểm nóng" sụt lún nghiêm trọng nhất TP. HCM với biên độ hạ địa chất lên tới 81cm trong giai đoạn 2005-2017, gấp 3 lần mức trung bình toàn thành phố. Tại đây, nhiều công trình công cộng và dân sinh bị hư hại nặng. Trung tâm Văn hóa - Thể thao phường An Lạc ghi nhận nhiều cột bê tông nứt gãy, có vị trí xuất hiện khe hở rộng tới 20cm, để lộ cả dây điện bên trong. Nền nhà bong tróc, tường bị nứt và sụt sâu, trong khi khu vực Trường Tiểu học An Lạc 1 cũng bị lún cục bộ, có nơi nền sân hạ xuống tới 30cm.

Trên các tuyến đường 2D, 2E, 2F và Lê Cơ, người dân phải nâng nền nhà sau mỗi đợt cải tạo hạ tầng do nền đất thấp dần so với mặt đường, gây khó khăn trong sinh hoạt và nguy cơ ngập cục bộ khi mưa lớn hoặc triều cường.

Theo ông Nguyễn Quốc Khánh - Chủ tịch UBND phường An Lạc cho biết, hiện tượng sụt lún nền đất tại địa phương đã được ghi nhận từ nhiều năm trước. Theo ông Khánh, khu vực này vốn nằm trong vùng trũng thấp, chịu tác động tự nhiên của thủy triều và mực nước biển dâng theo mùa. Các cơ quan chuyên môn đã tiến hành khảo sát và xác định đây là biến động địa chất mang tính quy luật, không phải sự cố bất thường.

Hiện UBND phường An Lạc đã giao đơn vị chuyên môn tiếp tục khảo sát, đo đạc và lập phương án sửa chữa, gia cố các hạng mục bị ảnh hưởng, đồng thời triển khai nâng cấp đồng bộ hệ thống đường nội bộ nhằm cải thiện khả năng thoát nước trong mùa mưa và hạn chế tình trạng ngập úng kéo dài.