Thành phố giàu nhất Việt Nam sẽ đầu tư gần 1.600 tỷ để nâng cấp, phát triển, xây bến tàu giao thông thủy

Theo Báo Tuổi Trẻ, Viện Nghiên cứu phát triển TP. HCM vừa tổ chức hội thảo Phát triển giao thông thủy kết nối vận tải hành khách và du lịch thành phố trong giai đoạn 2025-2030.

Tại hội thảo, đại diện Viện Nghiên cứu phát triển TP. HCM cho biết, TP. HCM sau sáp nhập với lợi thế từ hệ thống sông ngòi dày đặc, liên thông đã mở ra tiềm năng lớn cho việc phát triển giao thông thủy.

Mặc dù vậy, hạ tầng giao thông thủy và hạ tầng du lịch ven sông tại TP. HCM vẫn còn nhiều hạn chế, thiếu đồng bộ và chưa được triển khai hiệu quả.

Đại diện Viện Nghiên cứu phát triển TP. HCM chia sẻ: “Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách về việc xây dựng một chiến lược phát triển bài bản, bền vững và hiện đại để khai thác tối đa nguồn tài nguyên sông nước tự nhiên quý giá”.

Cũng tại hội thảo, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế (Viện Nghiên cứu phát triển TP. HCM) nhấn mạnh, hoạt động du lịch gắn với giao thông thủy ở TP. HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu (thời điểm trước sáp nhập) đã hình thành nhưng còn nhiều rời rạc, thiếu tính liên kết vùng.

Cụ thể, tại TP. HCM cũ, các tuyến buýt sông số 1 Bạch Đằng - Linh Đông, du thuyền ngắm cảnh, tour nhà hàng nổi đã thu hút khách nhưng chủ yếu phục vụ tham quan nội đô, chưa có tuyến liên tỉnh.

Tại khu vực Bình Dương cũ, một số tour trải nghiệm nông nghiệp ven sông Sài Gòn mới chỉ khai thác thử nghiệm, quy mô nhỏ, thiếu dịch vụ đi kèm.

Trong khi đó, tuyến tàu cao tốc TP. HCM - Vũng Tàu cũ phát triển mạnh, lượng khách tăng vào cuối tuần nhưng chưa hình thành sản phẩm du lịch chuyên biệt dọc sông và ven biển.

Các hạn chế lớn khác có thể kể đến như cơ chế phối hợp quản lý chưa đồng bộ, thủ tục hành chính còn chậm; hạ tầng bến bãi thiếu; sản phẩm du lịch đơn điệu, chưa khai thác tiềm năng sinh thái - lịch sử ven sông.

Đề án phát triển giao thông thủy giai đoạn 2025-2030 đặt mục tiêu hình thành mạng lưới kết nối liên hoàn giữa 3 địa phương.

Các tuyến liên đô thị bao gồm các tuyến thượng lưu, hạ lưu và phà biển. Đây được xem là chìa khóa để hiện thực hóa tầm nhìn kết nối vùng, tạo ra các hành lang kinh tế - du lịch chiến lược, gắn kết chặt chẽ trung tâm công nghiệp, đô thị và du lịch biển.

Các bến trung tâm hiện hữu như bến Bạch Đằng (TP. HCM) và bến Cầu Đá (Bà Rịa - Vũng Tàu cũ) sẽ được nâng cấp, mở rộng để trở thành các đầu mối vận tải khách liên vùng hiện đại.

Bên cạnh đó, một loạt bến mới sẽ được xây dựng tại các vị trí chiến lược như Thủ Dầu Một, Phú Mỹ Hưng, Hiệp Phước, Long Sơn.

Ngoài ra, mạng lưới trạm dừng chân và điểm dịch vụ du lịch ven sông (nhà hàng, khu bán đặc sản, điểm check-in) sẽ được quy hoạch và đầu tư dọc các tuyến.

Đồng thời, đề án hướng tới phát triển sản phẩm du lịch sinh thái và cộng đồng tại Cần Giờ, Lái Thiêu; khai thác văn hóa làng chài Long Sơn; xây dựng các tour liên vùng theo chủ đề văn hóa, lịch sử, ẩm thực; triển khai mô hình buýt sông kết hợp du lịch, vừa phục vụ đi lại thường xuyên vừa cho thuê nguyên chuyến.

Trong giai đoạn 2025-2030, TP. HCM sẽ tập trung hoàn thiện hệ thống buýt sông nội vùng và kết nối bước đầu tới Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu cũ.

Trong giai đoạn 2030-2050, TP. HCM sẽ mở rộng tuyến dài hơn, đầu tư đội tàu hiện đại, phát triển chuỗi dịch vụ ven sông - ven biển đồng bộ.

Tổng mức đầu tư dự kiến hơn 1.573 tỷ đồng theo hình thức PPP (đối tác công tư) - hợp đồng xây dựng - sở hữu - kinh doanh (BOO) với cam kết không dùng trợ giá ngân sách. Doanh thu dự án kỳ vọng chủ yếu đến từ các dịch vụ thương mại phụ trợ, nên tiến độ giao đất và phê duyệt quy hoạch bến bãi sẽ quyết định tính khả thi của dự án.