Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm đất công ở Đà Nẵng

Bán đất cho bên thuê không qua đấu giá

Theo kết luận thanh tra, từ năm 2010 - 2016, Đà Nẵng đã chuyển đổi 52 cơ sở nhà đất thuộc thành phố (TP) quản lý sang mục đích khác. Trong đó, bán lại cho bên thuê 31 cơ sở; bán đấu giá 8; bán trực tiếp 8; cho thuê, giao đất 50 năm và hoán đổi 5. Tổng số tiền thu về ngân sách 766 tỷ đồng.

Thành phố đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 44 cơ sở. Trong đó 33 cơ sở nhà đất được cấp với mục đích đất ở đô thị; 5 cơ sở nhà đất được UBND TP cho phép chuyển tên khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

TTCP cho rằng, việc TP cho phép chuyển tên khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà không thực hiện nghĩa vụ về thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ là vi phạm các quy định liên quan. Trong số 31 cơ sở nhà đất bán lại cho các bên thuê có 4 cơ sở theo quy định phải tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, TP đã làm thủ tục bán lại cho bên thuê, cụ thể như số 47 Nguyễn Thái Học, 2 Hải Phòng, 39 Pasteur và 73 Nguyễn Thái Học.

Kết luận thanh tra của TTCP đã chỉ ra hàng loạt sai phạm đất công tại TP.Đà Nẵng. 

Việc UBND TP. Đà Nẵng bán 4 cơ sở nhà đất trên không qua đấu giá là vi phạm điều 58 Luật đất đai. TTCP đã chuyển hồ sơ, kết quả xác minh ban đầu để Cơ quan Cảnh sát điều tra tiếp tục làm rõ.

Theo TTCP, các cơ sở nhà đất cho thuê, giao đất 50 năm và hoán đổi cũng có sai phạm. Đơn cử như việc UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt giá thuê đất cho Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 thấp hơn rất nhiều so với giá khởi điểm là không phù hợp quy định của Luật đất đai.

Ngoài ra, khi kiểm tra 4 cơ sở là các khu tập thể xuống cấp, cơ quan chức năng phát hiện 2 cơ sở được Đà Nẵng bán trực tiếp để bên mua sử dụng với mục đích thương mại dịch vụ không phù hợp với tiêu chí ban đầu (124 Bạch Đằng và số 10 Trần Quý Cáp), không thông qua đấu giá là vi phạm pháp luật.

“Đất vàng” được xác định giá “bèo”

Kết luận thanh tra của TTCP chỉ rõ, khi thực hiện việc xác định giá chuyển quyền sử dụng đất, UBND TP. Đà Nẵng đã không thực hiện theo Thông tư số 145 của Bộ Tài chính, về phương pháp xác định giá đất mà lại giao các sở ngành chức năng tham mưu xác định giá và để xảy ra nhiều sai phạm.

Cụ thể, tại nhà đất số 34 Bạch Đằng (1.421m2), UBND TP. Đà Nẵng xác định giá trị tiền sử dụng đất thấp hơn nhiều so với cơ sở nhà đất có vị trí, diện tích tương tự; tại cơ sở nhà đất số 5 Trần Phú hoán đổi cho ông Nguyễn Hữu Đức, giá trị tiền sử dụng đất được UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt là hơn 51,3 triệu đồng/m2.

Trong khi đó, cơ sở nhà đất 34 Bạch Đằng có vị trí tương tự nhà đất số 5 Trần Phú, thậm chí còn đắc địa hơn nhưng UBND TP. Đà Nẵng xác định giá trị tiền sử dụng đất cho Công ty Cung ứng tàu biển là hơn 18,3 triệu đồng/m2, làm giảm số tiền sử dụng đất mà công ty này phải nộp lên đến gần 47 tỉ đồng.

Cơ sở nhà đất tại 47 Nguyễn Thái Học, TP. Đà Nẵng cũng bị "điểm tên" trong kết luận thanh tra của TTCP. (Ảnh:Vân Anh)

Tại cơ sở nhà đất 48 Nguyễn Du (chủ đầu tư đã xây dựng Trường Mầm non Chất lượng cao Sky-Line Đà Nẵng), việc xác định giá thu tiền sử dụng đất không có cơ sở, làm giảm số tiền sử dụng đất phải nộp gần 12 tỉ đồng; cơ sở nhà đất 57 Lê Duẩn, phía Công ty Cổ phần Công nghệ phẩm Đà Nẵng không thanh toán tiền sử dụng đất theo đúng hợp đồng, nhưng vẫn được giảm 10% tiền sử dụng đất.

Tại cơ sở nhà đất 124 Bạch Đằng bán trực tiếp cho Công ty TNHH TMDV Thái Khanh, việc xác định giá thu tiền sử dụng đất cùng một thời điểm của các cơ quan chức năng có sự chênh lệch khá lớn. Trong khi theo tờ trình của Sở Xây dựng Đà Nẵng, cơ sở nhà đất số 124 Bạch Đằng giá trị tiền sử dụng đất là hơn 5,8 tỉ đồng, nhưng sau đó UBND TP. Đà Nẵng lại phê duyệt giá trị tiền sử dụng đất chỉ có 2,9 tỉ đồng,…Ngoài ra, còn 2 cơ sở nhà đất bán cho Công ty Cổ phần Công nghệ phẩm là đơn vị đang thuê, sau đó đơn vị này bán lại cho đối tượng khác.

TTCP kết luận, trong 52 cơ sở nhà đất được bán, chuyển sang mục đích sử dụng khác, có 8 cơ sở nhà đất bên thuê được mua không thông qua đấu giá liên quan đến ông Phan Văn Anh Vũ. Tổng hợp kết quả kiểm tra, việc xác định giá thu tiền sử dụng đất của 52 cơ sở nhà đất phát hiện số tiền sai phạm hơn 156,3 tỷ đồng.

Hàng loạt dự án “đất vàng” ven biển dính sai phạm

Cũng theo báo cáo của UBND TP, từ năm 2010 đến tháng 4/2017, TP đã chuyển quyền sử dụng, giao/cho thuê 169 thửa đất công có vị trí đắc địa với tổng diện tích hơn 3.578.783 m2, số tiền sử dụng đất đã nộp vào ngân sách là hơn 4.566 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 89%).

Năm 2012, TTCP đã thanh tra và có kết luận về những sai phạm của UBND TP. Đà Đẵng trong việc chấp hành pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai của TP. Sau đó, một số cơ quan Trung ương như Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng tiến hành thanh tra về quản lý đất đai, đầu tư xây dựng, nhiều sai phạm đã được chỉ ra và UBND TP triển khai khắc phục.

Tuy nhiên qua thanh tra việc chuyển đổi quỹ đất công đối với 12 dự án (chưa được các bộ, ngành thanh tra) có vị trí ven biển, ven sông Hàn và trục giao thông chính của TP vẫn còn những sai phạm.

Theo kết luận thanh tra, trong 12 dự án này, có 2 dự án tại thời điểm quyết định giao/cho thuê đất chưa có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; 4 dự án được giao theo hình thức ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, không tuân thủ trình tự, thủ tục theo các quy định của pháp luật về quản lý đất đai,...