Quyết tâm "cán đích" 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030
Chiều 2/6, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị triển khai Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển cho nhà ở xã hội và rà soát đánh giá tình hình phát triển nhà ở xã hội 5 tháng đầu năm, kế hoạch triển khai các tháng cuối năm 2025.
Theo báo cáo cập nhật nhất của Bộ Xây dựng, trong 2 năm qua, trên địa bàn cả nước đã có 686 dự án nhà ở xã hội triển khai với quy mô 627.651 căn; 117 dự án đã hoàn thành, hoàn thành một phần với quy mô 85.275 căn; 159 dự án khởi công xây dựng với quy mô 135.563 căn, 419 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 419.013 căn. Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công, xây dựng đạt 49% chỉ tiêu đặt ra tới năm 2025 trong Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030".
Riêng 5 tháng đầu năm 2025, cả nước khởi công, đang triển khai đầu tư xây dựng 159 dự án với 135.563 căn; trong đó khởi công 21 dự án với 20.428 căn; 22.649 căn hộ đã hoàn thành.
Tuy nhiên, việc triển khai dự án nhà ở xã hội vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, trong đó tập trung chính là thể chế và thủ tục hành chính phức tạp, kéo dài.
Để tháo gỡ ngay những khó khăn, vướng mắc này, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội ngay tại đợt 1, kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV. Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1/6/2025.
Nghị quyết 201 của Quốc hội được ban hành có nhiều cơ chế, chính sách có tính đột phá như thành lập Quỹ nhà ở quốc gia; mở rộng đối tượng là doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội được thuê nhà ở xã hội để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của mình ở tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động yên tâm công tác, bao gồm cả công nhân, người lao động là người nước ngoài.
Nhiều nội dung tại Nghị quyết đã cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính trong phát triển nhà ở xã hội như: Giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu, không yêu cầu lập nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, bỏ các thủ tục về thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định giá, miễn giấy phép xây dựng, thực hiện lồng ghép một số thủ tục hành chính mà theo báo cáo của Bộ Xây dựng sẽ cắt giảm được ít nhất 350 ngày...
Theo đó, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết 155 ngày 1/6/2025 về kế hoạch triển khai Nghị quyết của Quốc hội, trong đó có 4 nhóm nhiệm vụ chung, 3 nhiệm vụ cụ thể đối với các bộ, ngành, 3 nhiệm vụ đối với các tỉnh để tổ chức triển khai đồng bộ, thống nhất, hiệu quả các cơ chế, chính sách thí điểm phát triển nhà ở xã hội được quy định tại Nghị quyết 201; xác định rõ trách nhiệm, tiến độ thực hiện của các bộ, ngành, địa phương, bảo đảm thi hành kịp thời, hiệu quả, không để khoảng trống pháp lý hoặc chồng chéo, bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương trong quá trình thực hiện.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị triển khai Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển cho nhà ở xã hội và rà soát đánh giá tình hình phát triển nhà ở xã hội 5 tháng đầu năm, kế hoạch triển khai các tháng cuối năm 2025. (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)
Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về chính sách xã hội và an sinh xã hội, thời gian qua có 2 chương trình rất có ý nghĩa là Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và Đề án xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội.
Thủ tướng nhấn mạnh, đây là những chương trình có ý nghĩa hết sức nhân văn, rất quan trọng và cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Tuy nhiên, việc triển khai dự án nhà ở xã hội so với yêu cầu vẫn còn chậm.
Theo Thủ tướng, nguyên nhân là có những lãnh đạo địa phương chưa quan tâm đúng mức, hiểu các chính sách chưa sâu, chưa kỹ, chưa hết nên tổ chức thưc hiện còn lúng túng, lãnh đạo chỉ đạo chưa thực sự quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, quyết tâm chưa cao, nỗ lực chưa lớn. Các quy định về điều kiện, vay vốn với người đầu tư và mua nhà còn bất cập. Công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương khi có vướng mắc chưa chặt chẽ, hiệu quả, kịp thời, sự linh hoạt, sáng tạo chưa cao.
Đặc biệt, Thủ tướng nhấn mạnh, cần hiểu đúng về phạm vi rất rộng của các đối tượng được hỗ trợ trong chính sách nhà ở xã hội. Theo đó, chính sách nhà ở xã hội không chỉ dành cho công nhân khu công nghiệp mà còn dành cho cả người thu nhập thấp, người nghèo, người khó khăn, người mới ra trường, giáo viên cắm bản, lực lượng vũ trang, bộ đội biên phòng nơi biên giới, người bị tác động bởi sắp xếp địa giới hành chính các địa phương…; tức là những người thu nhập thấp, khó khăn về nhà ở nói chung.
"Thể chế chính sách đã ngày càng được hoàn thiện, do đó vấn đề quan trọng là phải tổ chức thực hiện thật tốt, đảm bảo mục tiêu hoàn thành 100.000 căn nhà ở xã hội trong năm 2025 và đến năm 2030 hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội", Thủ tướng nhấn mạnh.
Trình Chính phủ thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, hoàn thành trong tháng 6/2025
Từ đó, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, cấp ủy, chính quyền địa phương, đặc biệt là người đứng đầu phải quan tâm, lãnh đạo đúng mức, đúng tầm, đúng tâm, thực sự vì nhân dân, vì Tổ quốc. Các chủ thể có liên quan phải nghiên cứu, nắm chắc và tổ chức thực hiện đúng, đủ, kịp thời sáng tạo các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về nhà ở xã hội, phù hợp với điều kiện cụ thể; rà soát các chính sách liên quan như về tiếp cận vốn, thủ tục đầu tư xây dựng, quyền mua nhà ở xã hội, chính sách đất đai theo các Nghị quyết và đề xuất giải quyết vướng mắc nếu có.
Ngoài ra, cần quan tâm đặc biệt đến việc chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí khi tổ chức thực hiện chính sách về nhà ở xã hội; lồng ghép các chương trình khác và các chương trình mục tiêu quốc gia… để phát huy hiệu quả.
Để khẩn trương triển khai Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan khẩn trương nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết và biện pháp thi hành, bao gồm các nội dung được giao tại Nghị quyết 201/2025/QH15, trình Chính phủ ban hành trong tháng 6/2025, bảo đảm có hiệu lực đồng bộ với Nghị quyết 201; khẩn trương nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, hoàn thành trong tháng 6/2025.
Bộ Tài chính được giao phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ thành lập Quỹ nhà ở quốc gia; bố trí, cân đối nguồn vốn cấp cho Quỹ nhà ở Trung ương, hoàn thành trong quý II/2025; hướng dẫn địa phương cấp vốn cho Quỹ nhà ở địa phương, hoàn thành trong quý III/2025; đề xuất nguồn vốn để thực hiện các chính sách phát triển nhà ở xã hội tại Nghị quyết số 201/2025/QH15.
Về phía Ngân hàng Nhà nước, Thủ tướng giao nhiệm vụ chỉ đạo các ngân hàng thương mại tạo điều kiện tiếp cận vốn cho nhà ở xã hội; có gói tín dụng cho người trẻ mua, thuê mua nhà ở xã hội; kêu gọi các ngân hàng giảm lãi suất cho vay nhà ở xã hội với cách tiếp cận đơn giản.
Chủ tịch UBND cấp tỉnh ban hành quy định chi tiết về các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội theo quy định của Đảng, Nhà nước. Bộ Quốc phòng, Bộ Công an phối hợp với các địa phương xây dựng nhà ở phục vụ lực lượng công an, quân đội. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp và chỉ đạo triển khai nghị quyết.
Thủ tướng yêu cầu tổ chức các tọa đàm, mở chuyên mục, thông tin phổ biến các nội dung chính sách, chương trình phát triển nhà ở xã hội trên Cổng Pháp luật quốc gia, các cổng thông tin và các nền tảng xã hội. Bộ Xây dựng, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan, tổ chức ở Trung ương, UBND cấp tỉnh, các cơ quan thông tin, báo chí gồm Đài truyền hình Việt Nam, Đài tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Báo Nhân dân, chủ động tổ chức phổ biến, tuyên truyền thường xuyên, liên tục với nội dung thiết thực và hình thức phù hợp đối với từng đối tượng.
Thủ tướng cũng lưu ý, nhà ở xã hội không chỉ là nhà cao tầng ở đô thị, nơi tập trung nhiều khu công nghiệp và đối tượng không chỉ là cán bộ, viên chức, người lao động, đối tượng thu nhập thấp ở đô thị, công nhân trong các khu công nghiệp, mà bao gồm cả cán bộ, công chức, viên chức, nhất là trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính, đặc biệt là giáo viên, lực lượng quân đội ở vùng sâu, vùng xa, biên giới…, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương đa dạng hóa các loại hình nhà ở phục vụ đa dạng đối tượng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Chủ tịch UBND cấp tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt hơn nữa, hiệu quả hơn nữa công tác phát triển nhà ở xã hội, đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu được giao năm 2025; tổ chức thực hiện ngay những quy định tại Nghị quyết ngay sau khi Nghị quyết có hiệu lực thi hành. Giao cho chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị trực tiếp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội đối với quỹ đất dành để xây dựng nhà ở xã hội trong dự án chưa bàn giao hoặc đã bàn giao cho Nhà nước nhưng chưa lựa chọn chủ đầu tư với yêu cầu chủ đầu tư phải làm các thủ tục để khởi công trong thời gian 12 tháng.
UBND các tỉnh, thành phố thực hiện ngay việc cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính theo quy định tại Nghị quyết số 201/2025/QH15; xử lý ngay những khó khăn, vướng mắc đang còn tồn đọng đã được tháo gỡ tại Nghị quyết này, như: Lựa chọn chủ đầu tư, đấu thầu, thủ tục đầu tư, xây dựng, xác định giá bán, giá thuê mua; chuẩn bị nguồn lực, nhân lực để triển khai có hiệu quả Nghị quyết này, đồng thời chú trọng kiểm tra, giám sát, không để sơ hở, tham nhũng, tiêu cực, trục lợi chính sách, thất thoát, lãng phí.
Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu địa phương nào chưa thành lập Ban Chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội thì phải thành lập ngay để trực tiếp kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn, hoàn thành trong tháng 6/2025. Các địa phương tổ chức làm việc trực tiếp với các chủ đầu tư để rà soát tiến độ, chỉ đạo, đôn đốc chủ đầu tư tập trung nguồn lực để hoàn thành ngay trong năm 2025; chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện các quy định của pháp luật về đầu tư, quy hoạch, đất đai, xây dựng và các pháp luật khác có liên quan.
Ngoài ra, các tỉnh, thành phố đôn đốc các chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% thuộc dự án theo quy định của Luật Nhà ở năm 2023 để khởi công ngay trong năm 2025 làm cơ sở hoàn thành chỉ tiêu những năm tiếp theo; ban hành các cơ chế ưu đãi, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; tiếp tục triển khai các nhiệm vụ, giải pháp đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để hoàn thành chỉ tiêu nhà ở xã hội được giao.
Nhấn mạnh phát triển nhà ở xã hội là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước và là vấn đề cấp thiết, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ triển khai thực hiện với quyết tâm cao nhất, nỗ lực lớn nhất, quyết liệt nhất; phân công "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền" giải quyết căn bản khó khăn về nhà ở cho người dân./.
