Thực thi ESG là một hành trình khó khăn
Ngày 17/6, Hội đồng Công trình Xanh Việt Nam (VGBC) phối hợp với GRESB - tổ chức quốc tế chuyên đánh giá và tiêu chuẩn hóa các tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) trong lĩnh vực bất động sản, cơ sở hạ tầng đã tổ chức Diễn đàn chuyên đề "Thực thi ESG trong bất động sản tại Việt Nam - Cơ hội và giải pháp tài chính bền vững".
Toàn cảnh Diễn đàn chuyên đề "Thực thi ESG trong bất động sản tại Việt Nam - Cơ hội và giải pháp tài chính bền vững". (Ảnh: VGBC)
Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Hoa Cương, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược nhận định, đa phần doanh nghiệp Việt Nam đều nhận thức được tầm quan trọng của phát triển bền vững.
Cụ thể, ông Cương lấy dẫn chứng theo báo cáo triển vọng năm 2023 của UOB, trong 4.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa trong khu vực ASEAN và Trung Quốc được khảo sát thì có tới 94% doanh nghiệp Việt Nam nhận ra mức độ quan trọng của phát triển bền vững. Theo đó, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia dẫn đầu về áp dụng tính bền vững với 51% doanh nghiệp đã bắt đầu thực hành các hoạt động bền vững.
Trong khi đó, theo báo cáo của PwC vào năm 2022, cũng có tới 44% doanh nghiệp đã lập kế hoạch và đưa ra cam kết ESG.
Tuy nhiên, từ nhận thức, cam kết đi đến hành động là một hành trình không hề dễ dàng với các doanh nghiệp Việt Nam. Ông Cương cho biết, chỉ có khoảng 25% doanh nghiệp nhỏ và vừa cân nhắc triển khai ESG và 21% doanh nghiệp không cân nhắc triển khai trong 2 - 4 năm tới.
Sự khó khăn trong việc thực thi ESG không chỉ tồn tại ở các doanh nghiệp nhỏ và vừa, mà còn xuất hiện phổ biến ở các doanh nghiệp quy mô lớn. Theo KPMG, trong 100 doanh nghiệp lớn tại Việt Nam được khảo sát năm 2023, có tới 90% không báo cáo về mục tiêu carbon; 93% không báo cáo về rủi ro môi trường; 86% không báo cáo về rủi ro xã hội và 85% không báo cáo về rủi ro quản trị.
Ông Nguyễn Hoa Cương, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược. (Ảnh: VGBC)
Chia sẻ về nguyên nhân dẫn đến sự bất cập trong việc triển khai ESG đối với doanh nghiệp Việt Nam, ông Cương cho rằng, có nhiều lý do còn tồn tại. Mặc dù phần lớn doanh nghiệp có nhận thức về ESG nhưng mới chỉ dừng lại ở mức độ khái quát chứ chưa sâu sắc. Điển hình như trong nhóm các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực tài chính ngân hàng và bất động sản (nhóm có nhận thức tốt nhất về ESG), chỉ có 19% doanh nghiệp đang thực hành ESG.
Ngoài ra, còn một số rào cản liên quan đến vốn, cơ cấu quản trị doanh nghiệp và sự hiểu biết về những dữ liệu cần có để báo cáo ESG. Riêng với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, rào cản lớn nằm ở nguồn lực khi còn rất hạn chế về mặt tài chính và công nghệ.
Cần sự phối hợp giữa các chủ thể để tạo lập hệ sinh thái hỗ trợ phát triển bền vững
Mặc dù công cuộc triển khai ESG tại các doanh nghiệp còn nhiều khó khăn nhưng theo ông Cương, về tổng quan, vẫn có những tín hiệu tích cực khi nước ta đã có những cam kết vô cùng mạnh mẽ. Chẳng hạn như cam kết phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) đến năm 2050 tại COP 26.
Việt Nam đã có những cam kết mạnh mẽ về phát triển bền vững. (Ảnh minh họa)
"Bên cạnh đó, Đảng và Nhà nước cũng rất quyết liệt trong việc đưa ra các giải pháp để thúc đẩy triển khai ESG tại các doanh nghiệp. Nổi bật là Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đã lần đầu đề cập trực tiếp đến yêu cầu triển khai ESG trong doanh nghiệp, đặc biệt là hỗ trợ tín dụng xanh cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, khuyến khích đầu tư vào các mô hình kinh doanh bền vững và đổi mới sáng tạo xanh. Cùng với đó là Nghị định 57 với các cơ chế khuyến khích doanh nghiệp phát triển công nghệ thân thiện môi trường, hoàn thiện thể chế và chuyển đổi số", ông Nguyễn Hoa Cương chia sẻ.
Đề xuất một số giải pháp để ESG không chỉ dừng lại ở các cam kết trên giấy mà đi vào thực tiễn doanh nghiệp, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược cho rằng, trước tiên cần củng cố khung chính sách liên ngành, đồng thời đơn giản hóa và đồng bộ hóa các hướng dẫn ESG.
Tiếp theo là phải xây dựng cơ sở dữ liệu ESG quốc gia, dễ truy cập, đáng tin cậy, hỗ trợ doanh nghiệp công bố thông tin minh bạch. Cùng với đó, cần hỗ trợ tài chính, tín dụng xanh, đặc biệt với khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa. Ngoài ra, ông Cương cũng nhấn mạnh việc thúc đẩy giáo dục ESG trong đào tạo nghề, đại học và các chương trình đào tạo doanh nghiệp. Cuối cùng, cần tăng cường phối hợp giữa Nhà nước - doanh nghiệp - cộng đồng và quốc tế, tạo thành một hệ sinh thái hỗ trợ phát triển bền vững.
Ông Cương khẳng định, chỉ khi những điều này được thực hiện đồng bộ, hành trình từ nhận thức đến hành động mới có thể rút ngắn và ESG mới thực sự trở thành nền tảng cho sự phát triển kinh tế bền vững, bao trùm và có trách nhiệm tại Việt Nam./.
