Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), sau khi bơm ra thị trường gần 10.000 tỷ đồng trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, cơ quan quản lý tiền tệ tiếp tục duy trì trạng thái bơm ròng tiền Đồng trong 4 phiên đầu tiên sau Tết.
Cụ thể, trong phiên đầu năm 2022 Âm lịch, tương đương ngày 7/2 Dương lịch, NHNN đã bơm ròng hơn 1.508 tỷ đồng ra thị trường thông qua kênh thị trường mở với 1 thành viên, lãi suất tín phiếu mua vào là 2,5%/năm, kỳ hạn kéo dài 14 ngày.
Đến ngày 8/2, cơ quan quản lý tiền tệ bơm tiếp 4.478,5 tỷ cũng qua kênh tín phiếu vào 4 thành viên thị trường. Liên tiếp hai ngày sau đó, số tiền được NHNN bơm ra lần lượt là 7.938 tỷ (9/2) và 154,5 tỷ đồng (10/2), các hợp đồng đều có lãi suất 2,5%/năm và đáo hạn sau 14 ngày.
Bơm ròng hơn 14.079 tỷ đồng 4 phiên sau Tết
Tính chung 4 phiên sau Tết, NHNN đã bơm ròng hơn 14.079 tỷ đồng qua nghiệp vụ thị trường mở. Diễn biến này trái ngược hoàn toàn so với những năm trước, khi cơ quan quản lý thường có xu hướng hút ròng tiền Đồng về sau mỗi dịp Tết Nguyên đán.
Như năm 2021, suốt nhiều tuần sau Tết, NHNN không hề thực hiện bất kỳ giao dịch bơm tiền Đồng nào ra thị trường khi thanh khoản hệ thống ngân hàng duy trì trạng thái dồi dào.
Năm 2020, cơ quan này thậm chí còn hút ròng gần 20.000 tỷ đồng khỏi thị trường sau 4 phiên giao dịch đầu năm Âm lịch, và tiếp tục duy trì trạng thái hút ròng suốt nhiều tuần sau đó với bình quân gần 5.000 tỷ/phiên.
Năm nay, bất chấp việc NHNN đã bơm gần 10.000 tỷ trước Tết và hơn 14.000 tỷ sau Tết, thanh khoản các ngân hàng vẫn ghi nhận trạng thái căng thẳng, lãi suất liên ngân hàng vì thế cũng tăng lên mức kỷ lục.
Theo đó, lãi suất cho vay bình quân liên ngân hàng đã tăng liên tục từ khi giao dịch trở lại sau Tết, hiện đã vượt quá mức lãi suất tái chiết khấu 2,5%/năm mà NHNN áp dụng.
Cụ thể, lãi suất bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm phiên 9/2 ở mức 3,32%/năm, cao nhất nhiều năm trở lại đây. Tương tự, lãi suất cho vay 1 tuần, 2 tuần và 1 tháng cũng tăng lên lần lượt ở 3,39%; 2,51% và 3,31%/năm.
Cũng trong phiên này, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn 6 và 9 tháng đã vượt mức 4%/năm của lãi suất tái cấp vốn. Trong đó, kỳ hạn 6 tháng đạt 4,27%/năm và kỳ hạn 9 tháng là 4,04%/năm.
Vì đây là mức lãi suất bình quân nên thực tế đã có những giao dịch được thực hiện ghi nhận lãi suất cao hơn so với số liệu NHNN thống kê.
Với lãi suất qua đêm tăng đột biến, đường cong lãi suất tiền Đồng trên thị trường liên ngân hàng cũng ghi nhận diễn biến lạ khi lãi suất kỳ hạn ngắn cao hơn kỳ hạn dài. Điều này cho thấy các ngân hàng đang gặp căng thẳng thanh khoản ngắn hạn dù cao điểm thanh toán Tết Nguyên đán đã đi qua.
Lãi suất huy động liên tục tăng
Việc tín dụng có xu hướng tăng nhanh ngay trong giai đoạn đầu năm cũng khiến nhu cầu tiền Đồng của các ngân hàng tăng mạnh. Không riêng thị trường liên ngân hàng, lãi suất huy động thị trường 1 cũng đang được nhiều ngân hàng điều chỉnh tăng để thu hút tiền gửi của người dân.
Theo Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), lãi suất huy động bình quân đã tiếp tục tăng nhẹ trong tháng đầu tiên của năm nay với cả kỳ hạn 6 và 12 tháng. Trong đó, lãi suất huy động 2 kỳ hạn này hiện lần lượt ở mức 4,79% và 5,552%/năm.
Trong khi 4 ngân hàng quốc doanh (Vietcombank, VietinBank, BIDV và Agribank) là nhóm không ghi nhận xu hướng tăng lãi suất huy động từ đầu năm, hầu hết ngân hàng thương mại tư nhân lớn, nhỏ đều đã điều chỉnh tăng biểu lãi suất này.
Như tại VPBank, nhà băng này đã có tháng thứ 3 liên tiếp tăng lãi suất huy động khách hàng cá nhân (áp dụng từ 9/2) với việc tăng 0,3 - 0,7 điểm % lãi suất tiết kiệm ở kỳ hạn 6 - 9 tháng và tăng 0,7 - 0,8 điểm % ở kỳ hạn 12 tháng trở lên. Hiện lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng tại ngân hàng này là 6,4%/năm.
Tương tự, Techcombank cũng điều chỉnh tăng 0,4 - 0,5 điểm % lãi suất tiền gửi khách hàng cá nhân tại hầu hết kỳ hạn từ ngày 7/2. Hiện khách hàng cá nhân gửi tiền 12 tháng vào ngân hàng này được hưởng lãi suất 4,9 - 5,3%/năm tùy giá trị gửi.
Theo ghi nhận, các ngân hàng BacABank; ACB; Sacombank; SCB; SaigonBank; DongABank, OCB… đều đã điều chỉnh tăng lãi suất huy động trong tháng 1 và 2 năm nay.
Riêng nhóm 4 ngân hàng thương mại quốc doanh vẫn duy trì mặt bằng lãi suất ổn định nhiều tháng. Trong đó, lãi suất tiền gửi tại nhóm nhà băng này hiện phổ biến ở mức 3,1 - 3,4%/năm với kỳ hạn dưới 6 tháng; 4%/năm với kỳ hạn 6 - 11 tháng và 5,5 - 5,6%/năm với kỳ hạn 12 tháng trở lên./.