Lãi vay mua nhà neo cao
Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, trong 7 tháng qua, dư nợ kinh doanh bất động sản đã tăng 18,95%, cao hơn tốc độ tăng trưởng của cả năm 2022 (10,73%). Tuy nhiên, dư nợ tiêu dùng, tự sử dụng bất động sản lại giảm 1,36%.
Như vậy, đây là năm đầu tiên thị trường xuất hiện xu hướng giảm trong khoảng 3 năm trở lại đây. Điều này cho thấy, nguồn vốn tín dụng đang tập trung vào phía cung của thị trường, bao gồm các chủ đầu tư dự án. Trong khi đó, những người mua nhà với mục đích ở thực vẫn khó tiếp cận hoặc e dè trong việc tiếp cận bởi lãi suất cho vay vẫn neo ở mức cao.
Trên thực tế, từ đâu năm đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã nhiều lần điều chỉnh giảm lãi suất. Hiện nay, lãi suất huy động của các ngân hàng trong nhóm Big 4 đã giảm xuống thấp lỷ lục, còn khoảng 5,3%/năm. Đối với các ngân hàng thương mại khác, con số này là dưới 7%/năm.
Tuy nhiên, với lãi suất cho vay, các tổ chức tín dụng phần lớn chỉ giảm cho các hoạt động ưu tiên như sản xuất, kinh doanh. Còn đối với các khoản vay mua nhà, lãi suất vẫn ở ngưỡng cao và người dân vẫn chưa thực sự dễ dàng tiếp cận.
Theo tìm hiểu của PV, trong tháng 10/2023, một số nhà băng vẫn có lãi suất cho vay trên 10%/năm, chẳng hạn Techcombank (10,5%/năm), VPBank (11,8%/năm).
Ở những những ngân hàng khác, con số này dao động trong khoảng 7 - 9%/năm, không thay đổi đáng kể so với tháng trước. Cụ thể, lãi suất tại MB là 7,5%/năm, HDBank là 8,2%/năm, ACB Bank khoảng 8,5%/năm, VIB ở mức 9,5%/năm.
Với riêng nhóm Big 4, BIDV đang là ngân hàng có lãi suất thấp nhất với 7,8%/năm. Xếp sau là Agribank và Vietcombank khi mức lãi vay của hai nhà băng này đều là 8%/năm. Cuối cùng là VietinBank, lãi suất của ngân hàng này là 8,2%/năm.
Tuy nhiên có một vấn đề cần lưu ý là các mức lãi suất trên đều được triển khai dưới dạng chính sách ưu đãi trong thời gian ngắn hạn, từ 3 - 6 tháng, cao nhất là 1 năm. Khi thời gian ưu đãi kết thúc, hầu hết ngân hàng sẽ tính theo lãi suất thả nổi bằng lãi suất cơ sở cộng với biên độ 3,5%/năm. Mà lãi cơ sở bình quân hiện nay đang ở mức 8 - 9%/năm, cộng với biên độ, lãi vay mua nhà sẽ quẩn quanh cao ngất từ 11,5 - 12,5%/năm. Chưa kể, một số nhà băng còn tính thêm các “phụ phí” khác như bảo hiểm, chi phí đáo hạn… tổng cộng thêm khoảng 2 - 3%/năm.
Vì vậy, sẽ là quá sớm để khẳng định lãi vay mua nhà đang trở nên “dễ thở” hơn trong ngắn hạn. Thậm chí, giới chuyên gia còn cho rằng, người mua nhà cần cân nhắc kỹ lưỡng và tìm hiểu rõ ràng trước quyết định vay mua để tránh tình trạng không gánh nổi lãi vay.
Kỳ vọng lãi suất cho vay mua nhà giảm thêm
Trước thực tế tiền “rẻ” cho người mua nhà vẫn chỉ là “bánh vẽ” do lãi suất cho vay vẫn trên ngưỡng 10%/năm, không ít quan điểm bày tỏ mong muốn lãi suất cho vay nên tiếp tục giảm thêm.
Chia sẻ với PV, ông Lê Đình Chung, Giám đốc Công ty SGO nhận định, dù thanh khoản thị trường bất động sản quý III/2023 có dấu hiệu cải thiện so với giai đoạn trước nhưng để dòng tiền thực sự quay trở lại thị trường, vẫn phụ thuộc phần lớn vào lãi suất cho vay của các ngân hàng.
Bởi lãi suất giảm không chỉ tăng cung cho thị trường khi giúp các chủ đầu tư, nhà thầu tiếp cận được nguồn vốn giá rẻ phục vụ hoạt động đầu tư mà còn giúp kích cầu người mua nhà, từ đó tăng thanh khoản, hồi phục giao dịch.
“Nhu cầu về nhà ở hiện vẫn rất lớn. Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang chững lại như hiện nay, đây được coi là cơ hội để người mua nhà ở thực có thể mua với mức giá tốt. Tuy nhiên, lãi suất cho vay mua nhà đang vượt quá khả năng tài chính của nhiều người. Vì vậy, một trong những giải pháp nên quan tâm đẩy mạnh lúc này là tiếp tục giảm lãi suất cho vay mua nhà”, ông Chung bày tỏ.
Theo ông Chung, lãi suất cho vay mua nhà nên về mức 7 - 8%/năm và được áp dụng trong thời hạn vay từ 2 - 3 năm thì may ra người mua nhà mới có khả năng chi trả và sẵn sàng tiếp cận.
Đối với đối tượng mua nhà ở xã hội có sử dụng gói vay ưu đãi 120.000 tỷ đồng, Ngân hàng Nhà nước cũng nên xem xét kéo dài thời gian ưu đãi. Thời gian ưu đãi 5 năm như hiện nay là đang quá ngắn. Sau khi hết thời gian ưu đãi thì người mua nhà ở xã hội phải vay với lãi suất thương mại bình thường và đây sẽ là “gánh nặng” cho người vay là người thu nhập thấp, công nhân lao động.
Có cùng quan điểm, ông Phạm Đức Toản, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Bất động sản EZ cũng cho rằng: “Lãi suất lý tưởng với mảng bất động sản là 7 - 8%, đảm bảo chi phí mua nhà của các nhà đầu tư được giảm và cũng phù hợp với thu nhập của họ. Ngân hàng cũng phải chia sẻ với các khách hàng. Có thể thời gian trước, lãi suất huy động cao thì họ phải cho vay ra với lãi suất cao, nhưng giờ lãi suất huy động giảm”./.