Tín dụng tiêu dùng cuối năm 2016 tăng 39% so với đầu năm.
Báo cáo Tổng quan Thị trường tài chính 2016 mới đây của Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia nhận định cho biết: tín dụng tiêu dùng cuối năm 2016 ước tính khoảng 605 nghìn tỷ đồng, tăng 39% so với đầu năm, chiếm 11,4% tổng tín dụng.
Nếu so sánh với GDP thì tỷ lệ tín dụng tiêu dùng/GDP của Việt Nam là khoảng 9,8%, tăng mạnh so với 2010 (2,3%), nhưng vẫn thấp hơn các nước như Mỹ (23%), Đức (10,5%), Anh (16%), Malaysia (14%).
Báo cáo chỉ ra rằng, trong 10 năm qua, xu hướng tiêu dùng thị trường Việt Nam thay đổi rõ rệt, người dân sẵn sàng chi tiêu trước cho các nhu cầu đời sống thay vì tiết kiệm trước, chi tiêu sau; chuyển từ tiền mặt sang thẻ tín dụng trong thanh toán và sử dụng các kênh bán lẻ trực tuyến thay vì chuỗi cửa hàng bán lẻ như trước kia.
Xu hướng trên tác động lớn đến tín dụng tiêu dùng của hệ thống TCTD. Cụ thể, theo thống kê của NHNN, tốc độ tăng trưởng tín dụng tiêu dùng bình quân là 20%/năm từ năm 2010 tới nay.
Ủy ban Giám sát cũng nhận định thị phần tín dụng tiêu dùng tập trung chủ yếu ở nhóm NHTM (chiếm 90,7%), nhóm CTTC chỉ chiếm 9,3%.
Sự chênh lệch lớn về thị phần của hai nhóm là do danh mục cho vay của các NHTM chủ yếu là các mặt hàng có giá trị cao như cho vay mua nhà, mua ô tô trong khi nhóm CTTC hướng đến các khoản vay giá trị thấp hơn.
Trong tương lai, đầu tư tài chính cho tiêu dùng sẽ tiếp tục phát triển mạnh và có sự dịch chuyển từ tín dụng doanh nghiệp sang tín dụng tiêu dùng, đặc biệt trong bối cảnh hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn.
Nhiều TCTD xác định chiến lược phát triển trong thời gian tới mở rộng tín dụng tiêu dùng (NHTM CP Hàng Hải, Việt Nam Thịnh vượng, Kỹ Thương…) và thành lập các công ty tài chính để chuyên môn hóa tín dụng tiêu dùng.
Hiện tại hệ thống có 14 công ty tài chính và 12 công ty cho thuê tài chính, thị phần tài sản và dư nợ rất thấp, lần lượt là 1,3% và 0,3%.
