Tổng Bí thư Tô Lâm: Hà Nội phải chủ động đề xuất, thiết kế và triển khai các cơ chế thí điểm đặc biệt

Hà Nội phải thoát ra khỏi hình thái phát triển đô thị trung tâm phình to - vùng ven mờ nhạt

Sáng 16/6, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về kết quả triển khai các nghị quyết, kết luận của Trung ương gần đây; việc sắp xếp tổ chức bộ máy của thành phố; ổn định tình hình mọi mặt của thành phố; quốc phòng, an ninh; lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ tăng trưởng kinh tế; an sinh xã hội; thực hiện 2 thông báo của Văn phòng Trung ương Đảng về kết quả chuyến thăm và làm việc của Tổng Bí thư với Ban Thường vụ Thành ủy.

Tại buổi làm việc, Tổng Bí thư đề nghị Hà Nội cần xây dựng không gian phát triển theo hướng mở, đa trung tâm và tích hợp vùng để Thủ đô dẫn dắt phát triển của miền Bắc và cả nước.

Trong đó, Hà Nội cần định vị lại vai trò và chức năng của các đô thị vệ tinh như Sơn Tây, Hòa Lạc, Xuân Mai, Phú Xuyên... Đó không chỉ là các đô thị nhằm mục đích "giãn dân", mà phải là các trung tâm kinh tế - văn hóa - công nghệ cấp vùng, có sức hút riêng, có cơ chế quản trị tốt và khả năng tạo ra việc làm chất lượng cao.

Để làm được điều đó, Hà Nội cần triển khai các cơ chế chính sách, quy hoạch và phân quyền cùng các mô hình quản trị đô thị đặc thù để các vùng này tự lớn lên, có sức hút, sức sống riêng. Cùng với đó, Thành phố phải thiết lập lại hệ thống hạ tầng kết nối đa dạng. Ngoài đường vành đai, cao tốc, thì cần một tầm nhìn dài hạn về mạng lưới giao thông tích hợp vùng Thủ đô.

Tổng Bí thư Tô Lâm cũng chỉ rõ, Hà Nội cần chuyển vùng nông thôn từ vai trò hậu cần đô thị, sang một vành đai xanh thông minh. Đó là khu vực có sự kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp an toàn, công nghệ cao, bảo tồn sinh thái, cảnh quan, lưu giữ văn hóa làng xã và thử nghiệm các mô hình kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp trải nghiệm, du lịch bản địa. Đặc biệt, nếu không thoát ra khỏi hình thái phát triển dạng đô thị trung tâm phình to, nhưng vùng ven mờ nhạt, Hà Nội sẽ tự cản trở sự phát triển của chính mình trong tương lai.

Tháo gỡ rào cản thể chế, chủ động đề xuất các cơ chế thí điểm đặc biệt để bứt phá

Đồng thời, với vai trò là trung tâm vùng Thủ đô, Tổng Bí thư cho rằng, Hà Nội cần đặt các chương trình hợp tác liên tỉnh về logistics, giáo dục, chuyển đổi số, du lịch, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn... trong bối cảnh hành chính - kinh tế mới, để trở thành hạt nhân kiến tạo hệ sinh thái vùng phát triển chung. Trong đó, Hà Nội đóng vai trò dẫn dắt, thúc đẩy sự phát triển của miền Bắc và cả nước trong kỷ nguyên mới.

Tổng Bí thư đề nghị triển khai đồng bộ, có chiều sâu Nghị quyết số 15-NQ/TW về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Trong đó, phải làm tốt từ quy hoạch vùng Thủ đô đến xây dựng thành phố thông minh, sáng tạo. Cũng như hiện đại hóa quản trị công, chuyển từ một chính quyền quản lý sang chính quyền kiến tạo, đồng hành, minh bạch, phục vụ tốt người dân và doanh nghiệp. Hà Nội cũng hoàn toàn có thể và cần xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo tầm cỡ.

Để thực hiện được các mục tiêu nói trên, Hà Nội không nên ngồi chờ hướng dẫn mà cần chủ động đề xuất, thiết kế và triển khai các cơ chế thí điểm đặc biệt. Hà Nội sẽ không thể bứt phá nếu chỉ lợi thế cũ, cách làm cũ, mà chỉ có thể bứt phá bằng đổi mới quản trị và công nghệ, dỡ bỏ những rào cản và trì trệ đã thành câu cửa miệng “Hà Nội không vội được đâu”, đừng để tác phong “doanh nghiệp cần nhưng chính quyền không vội”, trở thành phong cách làm việc của cán bộ, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Trong đó, Hà Nội cần chủ động tháo gỡ các rào cản thể chế đang cản bước doanh nghiệp tư nhân, từ tiếp cận vốn, đất đai, đến thủ tục đầu tư, đấu thầu, thuê đất, đổi mới công nghệ. Sâu xa hơn, Thành phố cần thiết kế lại quan hệ giữa chính quyền và doanh nghiệp, từ cơ chế "xin - cho" sang quan hệ "đồng hành - kiến tạo - cùng chịu trách nhiệm".

Tổng Bí thư cũng đặt ra yêu cầu đối với Hà Nội trong việc kiến tạo một hệ sinh thái khoa học công nghệ gắn với đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân. Theo Tổng Bí thư, Nghị quyết 57-NQ/TW và Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác lập rất rõ định hướng chiến lược: khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và khu vực kinh tế tư nhân là những động lực trung tâm của tăng trưởng trong giai đoạn tới.

Với lợi thế hội tụ mạng lưới đại học, viện nghiên cứu, trung tâm R&D, cùng một cộng đồng doanh nghiệp năng động, Hà Nội hoàn toàn có thể và cần xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo tầm cỡ. Các trung tâm này phải kết nối chặt chẽ giữa học thuật, công nghệ, kinh doanh và đầu tư mạo hiểm, hoạt động theo nguyên tắc mở, nhanh, linh hoạt như các mô hình tại Seoul hay Singapore.

Song song với đó, là nuôi dưỡng một lớp doanh nhân mới, vừa giỏi kinh doanh, vừa mang trong mình tư duy phụng sự xã hội, trách nhiệm với quốc gia và có khát vọng vươn ra toàn cầu.

Khi đó, Hà Nội không chỉ đặt mục tiêu trở thành một trung tâm đổi mới sáng tạo, tài chính, công nghệ và văn hóa, mang bản sắc riêng của Việt Nam, mà cũng cần hội nhập vào mạng lưới đô thị toàn cầu và kiến tạo hình ảnh một Thủ đô xanh, thông minh, đáng sống, có sức hút quốc tế. Cũng như chủ động tham gia cạnh tranh với các thành phố lớn toàn cầu trong việc thu hút chất xám, đổi mới sáng tạo, tầm ảnh hưởng về kinh tế - văn hóa - xã hội cũng như môi trường sinh sống, học tập và làm việc.

Tổng Bí thư đề nghị, Hà Nội cần biến quá trình chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp thành một cuộc tổng động viên trí tuệ, tinh thần và khát vọng phát triển. Để từ đó, định hình một tầm nhìn mới cho Thủ đô trong thời đại mới. Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố sẽ là nơi khởi thảo cho chặng đường phát triển đến năm 2030, 2045 và xa hơn nữa.

Mà trước hết, Thành phố cần tổ chức tổng kết nhiệm kỳ 2020 - 2025 một cách nghiêm túc, không né tránh khuyết điểm, không hình thức hóa thành thành tích, mà phải mổ xẻ sâu các điểm nghẽn trong thể chế, quy hoạch, quản trị, chuyển đổi số, chất lượng cán bộ và hiệu quả tổ chức thực thi.

Tổng Bí thư tin tưởng Hà Nội sẽ vượt qua mọi thách thức, phát huy mạnh mẽ tiềm năng, giữ vững vai trò tiên phong và tiếp tục tỏa sáng như một Thủ đô hiện đại - sáng tạo - nhân văn, xứng đáng là trái tim của Tổ quốc, là hình ảnh tiêu biểu cho một Việt Nam đổi mới, phát triển và hội nhập thành công trong kỷ nguyên mới.