Quy định hướng dẫn tiêu chí đánh giá, phân hạng chất lượng sử dụng nhà chung cư được Bộ Xây dựng ban hành ngày 1/7/2015 cho các chủ đầu tư, chủ sỡ hữu nhà chung cư tự thực hiện đánh giá trước khi tham gia giao dịch trên sàn giao dịch bất động sản (BĐS). Quy định này đã nêu rõ các mức đánh giá từ 1 đến 5 tương đương với các mức chung cư cao cấp, trung cấp...
Cụ thể, hạng 1 – chung cư cao cấp phải hội đủ các tiêu chí như: Chất lượng sử dụng cao nhất, đảm bảo yêu cầu về quy hoạch, kiến trúc, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, trang thiết bị và điều kiện cung cấp dịch vụ quản lý sử dụng đạt mức độ hoàn hảo. Vị trí chung cư phải có hệ thống giao thông bên ngoài đảm bảo các loại phương tiện giao thông đường bộ đều tiếp cận được đến sảnh chính của công trình. Không gian có sân, vườn, thảm, cỏ, cây xanh, tạo sự thoáng mát, sạch sẽ, đường dao thiết kế đẹp, hoàn chỉnh và thống nhất.
Nhiều dự án khi mở bán được các doanh nghiệp quảng cáo là căn hộ cao cấp. Tuy nhiên xét theo tiêu chí Bộ Xây dựng ban hành, hàng loạt dự án đều không đạt chuẩn.
Kiến trúc căn hộ gồm có phòng khách, phòng ngủ, khu vực bếp, phòng ăn, phòng vệ sinh và các phòng khác. Mỗi căn hộ tối thiểu có hai khu vệ sinh, phòng ngủ chính có khu vệ sinh riêng. Diện tích căn hộ phải phụ thuộc vào quy mô thiết kế, nhưng không nhỏ hơn 70 m2, diện tích phòng ngủ chính lớn hơn 20 m2. Vật tư, vật liệu dùng để xây dựng và các trang thiết bị gắn với nhà phải có chất lượng cao tại thời điểm xây dựng và một tầng chỉ được phép xây dựng 2 căn hộ…
Đặc biệt, chung cư cao cấp phải có hạ tầng xã hội đồng bộ với chất lượng cao, có đầy đủ các công trình (giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông cơ sở, văn hóa thông tin, dịch vụ thương mại, thể dục thể thao, không gian dạo chơi, thư giãn...) trong bán kính 500m. Có khu vui chơi giải trí ngoài trời rộng rãi, sân vườn, đường dạo được thiết kế đẹp.
Theo thống kê của Sở Xây dựng TP.HCM, trong 6 tháng đầu năm 2016, thành phố có 34 dự án được Sở Xây dựng xác nhận đủ điều kiện huy động vốn với 14.901 căn hộ (tăng 1, 8 lần so với cùng kỳ năm ngoái). Xét theo tiêu chí Bộ Xây dựng đưa ra, số căn hộ đạt tiêu chí trung và cao cấp tăng 16%.
Đáng chú ý, nhiều dự án chung cư mở bán được chủ đầu tư giới thiệu là dự án cao cấp lại không đạt được những tiêu chuẩn trên. Đơn cử, Dự án Luxury Home do Công ty CTCP Địa ốc Sài Gòn Thương Tín (Sacomreal) làm chủ đầu tư, mở bán từ tháng 11/2015. Các căn hộ trong dự án này có diện tích phòng ngủ là 19,1m2 trong khi theo quy định phải là 20m2. Bán kính 500m quanh dự án không có trường học phổ thông cơ sở, dịch vụ thương mại…
Bên canh đó, nhiều dự án tại khu vực quận Thủ Đức, quận 9, quận 2 của TP.HCM cũng được chủ đầu tư hoặc các sàn bất động sản chào bán là dự án cao cấp, nhưng thực chất chỉ là dự án trung cấp.
Không chỉ quảng cáo là dự án cao cấp, tại TP.HCM, nhiều chủ đầu tư còn giới thiệu các dự án của họ đạt tiêu chuẩn quốc tế. Điển hình như dự án Diamond Lotus Riverside được chủ đầu tư là Công ty Phúc Khang thông báo dự án đạt tiêu chuẩn Mỹ. Tuy nhiên, dự án này lại nằm ngay cạnh dòng kênh đen ngòm ở quận 8, xung quanh là xóm "ổ chuột", môi trường bị ô nhiễm nặng nề. Không rõ đến thời điểm hoàn thiện, đón cư dân vào ở chủ đầu tư có biện pháp nào để khắc phục tình trạng ô nhiễm này không, nhưng với điều kiện hiện tại thì dự án này thậm chí còn không đạt đủ tiêu chuẩn chung cư bình thường.
Các chuyên gia trong giới BĐS khuyến cáo, việc quảng cáo thổi phồng, không đúng sự thật trong kinh doanh BĐS tiềm ẩn rủi ro lớn đối với khách hàng. Do đó, mọi thông tin giới thiệu, quảng bá về sản phẩm chỉ mang tính chất tham khảo, không có giá trị pháp lý.
Ông Nguyễn Văn Đực (Phó Giám đốc Công ty BĐS Đất Lành) cho rằng: “Ai bán hàng cũng phải quảng cáo cho sản phẩm của mình. Vấn đề đặt ra là người mua phải có kiến thức về từng phân khúc BĐS mà mình có nhu cầu. Phải đi khảo sát thực tế, xem bản vẽ, cung cách làm ăn của chủ đầu tư, nhờ tư vấn của bạn bè… rồi mới có thể quyết định đầu tư hay không, không thể chỉ tin tưởng vào những lời quảng cáo hoa mỹ”.
