TP.HCM ban hành Quyết định 60 về quy định tách thửa nhằm hạn chế tình trạng phân lô bán nền trái pháp luật, có hiệu lực ngày 1/1/2018. Tuy nhiên, sau gần 2 năm triển khai, quyết định này đang bộc lộ nhiều bấp cập khiến nhu cầu tách thửa chính đáng không được đáp ứng, từ đó kéo theo hàng ngàn hộ dân rơi vào cảnh bị quy hoạch treo.
Tại buổi tọa đàm "Tháo treo cho đất hỗn hợp và đất dân cư xây dựng mới" do báo Thanh Niên tổ chức sáng 13/10, lãnh đạo nhiều cơ quan, ban ngành đều cho rằng việc sửa đổi Quyết định 60 về tách thửa là cần thiết. Điều này sẽ gúp gỡ hàng loạt khó khăn và vướng măc cho cả chính quyền và người dân.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), cho rằng Quyết định 60 của UBND TP có hiệu lực từ 1/1/2018 đã góp phần chặn đứng "đầu nậu núp bóng chủ đất" để phân lô bán nền trái phép.
Tuy nhiên, Quyết định này vẫn còn nhiều điểm chưa thật chuẩn xác, chưa phù hợp, như quy định không cho tách thửa "đất ở xây dựng mới", "đất sử dụng hỗn hợp" đã làm "ách tắc" hoạt động tách thửa đất trên địa bàn Thành phố, đặc biệt là các quận, huyện ngoại thành, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân có nhu cầu thật trong thời gian qua.
"Ngoài ra, cụm từ "đất ở hỗn hợp" trong Quyết định 60 không có căn cứ pháp luật nên cần được lược bỏ. Thực tế, đã có hàng ngàn người khốn khổ vì cụm từ "đất ở hỗn hợp" do việc áp dụng quy định này không phù hợp. Ví dụ, nếu một nền nhà có 80 - 100 m2 mà chỉ cho phép xây dựng 50% thì sao nói là đảm bảo quyền lợi của người dân", ông Lê Hoàng Châu đặt câu hỏi.
Theo Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP.HCM, hiện có gần 14.000ha đất nằm trong diện đất hỗn hợp và đất dân cư xây dựng mới, chủ yếu tập trung trong 310 đồ án quy hoạch được lập thẩm định và phê duyệt từ 2013. Diện tích này bị "vướng" vì nằm trong phạm vi điều chỉnh của Quyết định 60.
Riêng huyện Bình Chánh hiện có 1.800ha đất quy hoạch xây dựng mới và khoảng 50ha đất hỗn hợp bị vướng trong phạm vi điều chỉnh của Quyết định 60 nên chưa được tách thửa. Ngoài ra, quy hoạch đất ở của Bình Chánh chỉ chiếm 25%, tương đương khoảng 6.500ha/25.000ha đất tự nhiên của huyện. Tỷ lệ rất thấp trong khi tốc tộ gia tăng dân số trên 3,5%/năm, tương đương trên 30.000 người/năm, không đáp ứng được nhu cầu của người dân"
Do đó, ông Nguyễn Văn Tài - Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh, kiến nghị thành phố xem xét với nhóm 1 là đất ở đã được công nhận, nếu có quy hoạch là đất xây dựng mới và hỗn hợp nhưng vẫn bảo đảm hạ tầng kỹ thuật thì cho tách thửa. Còn nhà xây dựng trước 1980, người dân được công nhận là đất ở, nếu có nhu cầu tách thửa với diện tích tối thiểu theo quy định nên được xem xét cho phép. Với đất có chuyển mục đích và được công nhận thì cho tách thửa, điều này phù hợp theo Luật Đất đai.
Riêng với nhóm 2 là đất chưa được công nhận nhưng phù hợp quy hoạch sử dụng đất mà sau 3 năm chưa thực hiện thu hồi đất thì xem xét chuyển mục đích và cho tách thửa, bảo đảm hạ tầng kỹ thuật đảm bảo dân sinh...
Trong khi đó, ông Huỳnh Trịnh Phong, Trưởng phòng quản lý thực hiện quy hoạch Sở Quy hoạch Kiến trúc TP.HCM cho biết, Quyết định 60 ra đời để giải bài toán về quy hoạch 1/2008. Vì quy hoạch này không có khái niệm cụ thể về đất xây dựng mới và đất hỗn hợp, do đó phải đề xuất ra đất hỗn hợp dành cho các công trình xây dựng tổ hợp chung cư có chức năng thương mại... Tuy nhiên, quan điểm của Sở xuyên suốt là không hạn chế nếu đất có quy hoạch chức năng là đất ở của người dân.
Ngoài ra, trong Quyết định 60 có phần đất dân cư xây dựng mới được lập ra là để cho các nhà đầu tư nhìn bản đồ tổng thể, có thể thấy được và đầu tư thực hiện chứ không phải hạn chế quyền lợi của người dân. Tuy nhiên, qua một thời gian triển khai, Quyết định 60 đang bị vướng mắc giữa lợi ích của người dân và chính sách. Vì vậy, để giải quyết bài toán giữa nhà lập quy hoạch, nhà quản lý và quyền lợi của người dân cần có những đề xuất, hiến kế đồng bộ hơn cho nhà quản lý.
