Có nên mua đất nằm trong quy hoạch?
Theo khoản 36 Điều 3 Luật Đất đai 2024, quy hoạch sử dụng đất là việc phân bổ và khoanh vùng chỉ tiêu sử dụng đất cho từng mục đích phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu, dựa trên tiềm năng đất đai và nhu cầu sử dụng của từng ngành, từng địa phương trong thời kỳ nhất định.
Trên thực tế, đất đã nằm trong quy hoạch thường được rao bán với mức giá thấp hơn thị trường. Tuy nhiên, việc mua loại đất này đi kèm với nhiều rủi ro pháp lý, đặc biệt là hạn chế trong việc xây dựng và sử dụng ổn định lâu dài. Đất trong diện quy hoạch thường không được cấp phép xây dựng hoặc nếu có thì chỉ mang tính tạm thời. Người mua khó có thể xây nhà ở hợp pháp hoặc khai thác đất ngay sau khi mua, dễ rơi vào thế bị động.
Đất nằm trong quy hoạch có được đền bù hay không? Ảnh minh họa
Ngoài ra, đất thuộc quy hoạch có thể bị Nhà nước thu hồi để phục vụ các công trình công cộng như đường giao thông, khu đô thị, dự án hạ tầng… Khi đó, vấn đề bồi thường là mối quan tâm hàng đầu của người mua.
Có được đền bù nếu đất bị thu hồi?
Theo Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất trong quy hoạch vẫn có thể được bồi thường nếu Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Tuy nhiên, để được bồi thường, cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hoặc giấy tờ hợp pháp chứng minh quyền sử dụng đất, bao gồm cả giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở gắn liền với đất.
- Đủ hồ sơ pháp lý: Có quyết định giao đất, cho thuê đất, hoặc các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất đúng quy định pháp luật.
- Trường hợp đặc biệt với đất nông nghiệp: Người sử dụng đất dù chưa có sổ đỏ nhưng đã sử dụng đất trước ngày 1/7/2004 vẫn có thể được xem xét bồi thường, căn cứ theo các quy định của Chính phủ.
Trường hợp không được bồi thường:
- Đất được Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất;
- Đất thuộc diện miễn tiền sử dụng đất nhưng không đủ điều kiện theo quy định;
- Đất không có sổ đỏ và không đủ điều kiện cấp sổ đỏ theo pháp luật hiện hành.
Do đó, trước khi quyết định mua đất nằm trong quy hoạch, người mua nên thận trọng kiểm tra thông tin tại UBND cấp huyện hoặc Văn phòng đăng ký đất đai nơi có thửa đất. Việc nắm rõ tình trạng quy hoạch và tính pháp lý sẽ giúp hạn chế tối đa rủi ro và bảo vệ quyền lợi lâu dài cho người sở hữu.
