Hiện nay, Giấy phép xây dựng được xem là văn bản pháp lý quan trọng, cho phép chủ đầu tư được phép thực hiện các hoạt động xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo hoặc di dời công trình.
Theo quy định, việc xây dựng không Giấy phép hoặc xây sai so với nội dung Giấy phép có thể sẽ dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng: Có thể xử phạt hành chính, cưỡng chế tháo dỡ, bồi thường thiệt hại...
Mới đây, Chính phủ đã chỉ đạo cắt giảm thủ tục cấp giấy phép xây dựng tại các khu vực đã có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc đã phê duyệt thiết kế đô thị, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp.
Tuy nhiên, theo quy định trước kia tại Luật Xây dựng sửa đổi, sẽ có một số trường hợp được miễn Giấy phép xây dựng, cụ thể:
1. Trường hợp công trình tạm được quy định tại Điều 131 Luật Xây dựng.
2. Trường hợp công trình sử dụng vốn đầu tư công: Do các cơ quan Trung ương như Quốc hội, Chính phủ, UBND các cấp quyết định đầu tư, thuộc các tổ chức như Viện Kiểm sát, Tòa án, Kiểm toán Nhà nước…
3. Trường hợp công trình bí mật Nhà nước hoặc khẩn cấp: Những công trình cần triển khai gấp theo yêu cầu đặc biệt về an ninh - quốc phòng hoặc xử lý tình huống khẩn cấp.
4. Trường hợp sửa chữa cải tạo không ảnh hưởng đến kết cấu, gồm các hạng mục sửa chữa nội thất, cải tạo mặt ngoài công trình không tiếp giáp đường...

Theo quy định, sẽ có những trường hợp được miễn Giấy phép xây dựng. Ảnh: Internet
5. Trường hợp công trình đã được thẩm định thiết kế: Khi đã có văn bản xác nhận đủ điều kiện để phê duyệt thiết kế của cơ quan chuyên môn.
6. Trường hợp công trình quảng cáo và hạ tầng viễn thông thụ động: Nếu như không thuộc diện phải xin phép theo quy định của pháp luật chuyên ngành.
7. Các công trình liên tỉnh hoặc nằm ngoài đô thị, được áp dụng đối với những công trình theo tuyến, qua nhiều tỉnh/thành hoặc ngoài phạm vi đô thị, phù hợp với quy hoạch đã được phê duyệt.
8. Trường hợp nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng trong các dự án, thuộc các KĐT, dự án nhà ở có quy hoạch chi tiết với tỷ lệ 1/500 đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
9. Trường hợp thông báo khởi công thay cho xin phép.
10. Trường hợp công trình cấp IV và nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng tại khu vực nông thôn, miền núi, hải đảo.
Sẽ tiến hành miễn Giấy phép xây dựng nếu tại khu vực không có quy hoạch đô thị, khu chức năng hoặc quy hoạch điểm dân cư nông thôn, trừ các công trình thuộc khu bảo tồn hoặc di tích.
Mặc dù được miễn Giấy phép xây dựng nhưng các công trình vẫn phải tuân thủ các quy định hiện hành.