Chính phủ mới đây ban hành Nghị định số 140/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng.
Trong đó, Nghị định quy định việc phân định thẩm quyền khi tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp trong lĩnh vực hoạt động xây dựng; lĩnh vực nhà ở, kinh doanh bất động sản; lĩnh vực kiến trúc, phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật; lĩnh vực giao thông.
Cụ thể, thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng và chấp thuận địa điểm xây dựng do UBND cấp xã thực hiện. Trình tự, thủ tục, nội dung liên quan thực hiện theo quy định của Luật Xây dựng năm 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2020) và Nghị định số 175/2024/NĐ-CP của Chính phủ.

Ảnh minh họa.
Ngoài ra, đối với nhà ở xã hội, trách nhiệm tiếp nhận đơn đăng ký mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội của người được tái định cư; kiểm tra, xác nhận về đối tượng; lập danh sách các hộ, cá nhân, hộ gia đình đủ điều kiện được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, do UBND cấp xã thực hiện.
Trách nhiệm xác nhận cho đối tượng vào đơn đề nghị có tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của Văn phòng/Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, do Văn phòng đăng ký đất đai/Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai đặt tại các đơn vị hành chính cấp xã hoặc khu vực liên xã, phường thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án nhà ở xã hội thực hiện.
Trách nhiệm thẩm định, xác nhận đối tượng, điều kiện về nhà ở, điều kiện về thu nhập, điều kiện được vay vốn ưu đãi của Sở Tài nguyên và Môi trường, chính quyền cấp huyện quy định tại khoản 14 Điều 75 Nghị định 100/2024/NĐ-CP, do Sở Nông nghiệp và Môi trường, chính quyền cấp xã thực hiện.
Trách nhiệm quyết định nguồn vốn cho vay ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội đối với nguồn vốn ủy thác từ Quỹ phát triển nhà ở địa phương (nếu có), ngân sách địa phương hỗ trợ hàng năm, vốn từ phát hành trái phiếu, công trái nhà ở và từ các nguồn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật đối với ngân sách cấp huyện để thực hiện mục tiêu, kế hoạch nhà ở xã hội tại địa phương, do HĐND cấp xã thực hiện.
Trách nhiệm thành lập Ban cưỡng chế thu hồi nhà ở xã hội do Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện. Thành viên của Ban cưỡng chế gồm: Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc cấp xã là trưởng ban. Đại diện các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp xã có chức năng thanh tra, xây dựng, tư pháp, tài nguyên và môi trường; chủ đầu tư dự án; đại diện Ban quản trị và những thành viên khác do Chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc cấp xã quyết định.
Trách nhiệm tham gia giám sát việc cưỡng chế thu hồi nhà ở xã hội do Ủy ban Mặt trận tổ quốc Việt Nam cấp xã thực hiện.
Trách nhiệm tổ chức thực hiện cưỡng chế, giải quyết khiếu nại liên quan đến việc cưỡng chế theo quy định của pháp luật về khiếu nại; trách nhiệm phê duyệt phương án cưỡng chế và dự toán kinh phí cho hoạt động cưỡng chế, do UBND xã thực hiện.
Ngoài ra, trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước về kinh doanh bất động sản quy định tại khoản 5 Điều 81 Luật Kinh doanh bất động sản 2023 cũng do UBND cấp xã thực hiện.
Nghị định số 140/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025 và hết hiệu lực kể từ ngày 1/3/2027./.