Lời toà soạn:
Ngày 25/7/2019, Thành ủy TP.HCM ban hành Chỉ thị 23 - CT/TU về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng (TTXD), tiến tới chấm dứt tình trạng xây dựng không phép, sai phép mà không bị xử lý đúng pháp luật, trên địa bàn thành phố.
Theo tinh thần Chỉ thị này, phường - xã - thị trấn nào để xảy ra xây dựng không phép và trái phép mà không bị xử lý thì tổ chức đảng nơi đó không được công nhận là trong sạch, vững mạnh; người đứng đầu cấp ủy và chính quyền không được đánh giá là hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Sau khi triển khai thực hiện, Chỉ thị số 23-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy đã tạo hiệu ứng sâu, rộng trên toàn TP, tác động mạnh đến từng bộ phận người dân, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về TTXD của người dân, kéo giảm tình hình vi phạm TTXD trên địa bàn TP.
Đồng thời, việc triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị 23-CT/TU trong thời gian qua không chỉ góp phần chấn chỉnh công tác quản lý Nhà nước về TTXD, kéo giảm tình hình vi phạm TTXD trên địa bàn TP mà còn góp phần đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính; công tác xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức; công tác phòng, chống tham nhũng, làm trong sạch, vững mạnh đội ngũ cán bộ, công chức được giao nhiệm vụ quản lý Nhà nước về xây dựng, đất đai, quy hoạch và quan trọng nhất là nhận được sự đồng lòng, ủng hộ của nhân dân TP từ khi Chỉ thị số 23-CT/TU được ban hành và triển khai thực hiện.
Dù tình hình vi phạm TTXD trên địa bàn TP đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, tình trạng xây dựng trên đất nông nghiệp, trên đất không phù hợp quy hoạch được duyệt, vi phạm các quy định liên quan đến lĩnh vực đất đai ở huyện ngoại thành vẫn còn phức tạp. Tình trạng xây dựng sai phép, cấp phép xây dựng sai quy định ở một số địa bàn vẫn còn tiếp diễn. Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm các công trình sai phạm còn kéo dài, chưa dứt điểm.
Trên tinh thần nghiên cứu và phản biện từ ghi nhận thực tế, Reatimes khởi đăng loạt bài: Triển khai Chỉ thị số 23-CT/TU tại TP.HCM: Thành quả và bài học thực tiễn. Trân trọng giới thiệu đến độc giả!
Ngày 18/4/2022, UBND quận Gò Vấp đã có văn bản số 1335/UBND-TCD về cung cấp thông tin cho báo chí trả lời Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam (Reatimes). Cụ thể, UBND quận Gò Vấp cho biết, sau khi có Kết luận thanh tra số 9406/KL-SXD-TT ngày 11/10/2021 của Sở Xây dựng TP.HCM về công tác cấp Giấy phép xây dựng và quản lý xây dựng theo giấy phép xây dựng trên địa bàn, ngày 15/10/2021, UBND quận Gò Vấp đã tổ chức niêm yết công khai Kết luận thanh tra trên tại Trụ sở UBND quận và trên trang thông tin điện tử quận Gò Vấp.
Ngày 26/10/2021, UBND quận Gò Vấp đã ban hành Kế hoạch số 3531/KH-UBND về tổ chức triển khai thực hiện Kết luận nêu trên, đồng thời yêu cầu UBND 16 phường xây dựng kế hoạch khắc phục các vấn đề cần lưu ý đã nêu trong kết luận thanh tra. Qua thời gian thực hiện Kế hoạch số 3531/KH-UBND đến nay, ngày 15/3/2022, UBND quận đã có văn bản số 791/UBND-QLĐT về báo cáo kết quả việc thực hiện.
Theo đó, UBND quận Gò Vấp đã tổ chức cuộc họp để triển khai thực hiện những mặt tồn tại, hạn chế, các vấn đề cần lưu ý đã nêu trong kết luận thanh tra và đề nghị các đơn vị, cá nhân có liên quan nghiêm túc rút kinh nghiệm, đồng thời khẩn trương đề ra một số giải pháp nhằm khắc phục, chấn chỉnh trong công tác tham mưu cấp Giấy phép xây dựng và quản lý xây dựng theo giấy phép xây dựng trên địa bàn để công tác này được thực hiện tốt hơn trong thời gian tới. Tuy nhiên, khi đề cập đến văn bản số 791/UBND-QLĐT, UBND quận Gò Vấp vẫn chưa cung cấp cho báo chí.
Trước đó, để minh bạch thông tin về việc chấp hành pháp luật liên quan đến câu chuyện trật tự xây dựng trên địa bàn quận Gò Vấp, ngày 25/1/2022, Reatimes đã gửi văn bản liên hệ đến UBND quận Gò Vấp về kết quả xử lý, kiểm tra, giải pháp… theo kết luận thanh tra của Sở Xây dựng. Tuy nhiên, đã 2 tháng trôi qua, các cơ quan này vẫn chưa có phản hồi. Thay vì cung cấp thông tin theo quy định, thì UBND quận Gò Vấp lại né tránh báo chí, đùn đẩy trách nhiệm cho nhau.
Đến ngày 15/3/2022, phóng viên tiếp tục liên hệ qua điện thoại với ông Nguyễn Trí Dũng, Chủ tịch UBND quận Gò Vấp để mong muốn có câu trả lời đa chiều và minh bạch nhất. Ông Dũng cho biết sẽ chỉ đạo Chánh văn phòng phát ngôn và cung cấp thông tin cho báo chí. Khi phóng viên liên hệ Chánh văn phòng UBND quận thì đều không nhận được câu trả lời.
Như Reatimes đã phản ánh trong loạt bài TP.HCM: Phát hiện hàng loạt sai phạm cấp phép xây dựng tại Gò Vấp… theo kết luận thanh tra số 9406/KL-SXD-TT ngày 11/10/2021 của Sở Xây dựng thành phố về công tác cấp giấy phép xây dựng và quản lý xây dựng theo giấy phép xây dựng trên địa bàn quận Gò Vấp, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, trong năm 2020, có 465 hồ sơ cấp giấy phép xây dựng được UBND quận Gò Vấp cung cấp ngẫu nhiên cho Đoàn Thanh tra. Sở Xây dựng đã phát hiện nhiều sai phạm trong việc cấp phép xây dựng tại quận Gò Vấp. Sở Xây dựng TP.HCM còn nhận thấy, trên địa bàn quận Gò Vấp vẫn còn trường hợp có khả năng biến tướng khi nhiều chủ đầu tư tự ý thay đổi công trình không đúng công năng.
Theo đó, qua thanh tra, có 6/465 hồ sơ cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ có tầng hầm nhưng không đảm bảo các quy định tầng hầm. Cụ thể, quận Gò Vấp điều chỉnh giấy phép xây dựng có thêm tầng hầm, nhưng thành phần hồ sơ không có biện pháp thi công tầng hầm; phần nổi tầng hầm (tính đến sàn trệt) cao quá 1.2m so với cao độ vỉa hè; thiết kế tầng hầm có lối lên xuống dành cho ô tô tại vị trí xây dựng có lộ giới hẻm nhỏ hơn 6m…
66/465 hồ sơ cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ chưa phù hợp về cao độ chuẩn bị vị trí chỉ giới xây dựng tại tầng cao tối đa theo quy định. Bố trí lam, seno tại mặt tiền trên sân thượng không đảm bảo cao độ chuẩn mặt tiền (yêu cầu lùi 4m tại vị trí cao độ chuẩn mặt tiền).
32/465 hồ sơ cấp 1 giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ cho 2 thửa đất liền kề của 1 chủ đất nhưng chưa được hợp thức thửa đất theo quy định tại Khoản 1, Điều 170, Luật Đất đai năm 2013.
6/465 hồ sơ cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ nhưng bản vẽ thể hiện chủ đầu tư chia nhiều căn nhà nhỏ riêng biệt hoặc cấp giấy phép xây dựng 1 nhà ở riêng lẻ nhưng nhiều cửa đi, cầu thang với kiến trúc nhà liên kế.
Cạnh đó, 1/465 hồ sơ cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ nhưng bản vẽ thiết kế có kiến trúc, kết cấu dạng nhà xưởng, nhà kho; 7/465 hồ sơ cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ nhưng bản vẽ thể hiện tại phần ô trống tại lửng hoặc ô thông tầng có hệ dầm, cột ngang qua. 15/465 hồ sơ cấp giấy phép xây dựng còn một số thiếu sót như điều chỉnh thiết kế tầng trệt khi đã thi công xong phần thô nhưng không xử lý phần xây dựng không phù hợp giấy phép xây dựng.
Kết quả thanh cũng cho thấy, trên địa bàn quận Gò Vấp chưa lập quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500; chưa có quy chế quản lý kiến trúc hoặc thiết kế đô thị theo quy định… Về vấn đề này, Phòng Quản lý đô thị quận Gò Vấp giải trình là: hiện nay, các phòng, ban chuyên môn thuộc UBND quận Gò Vấp chưa tham mưu thực hiện do chưa có định mức, đơn giá lập nhiệm vụ và hồ sơ cắm mốc giới và chưa xác định được nguồn vốn để thực hiện công tác này.
Về quy trình thụ lý hồ sơ cấp giấy phép xây dựng, trong kỳ thanh tra năm 2020, UBND quận Gò Vấp vẫn tiếp tục triển khai thực hiện theo quy trình giải quyết hồ sơ áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn Quốc gia TCVN ISO 9001:2015 thuộc lĩnh vực quản lý đô thị, chưa thực hiện cấp giấy phép xây dựng theo quy trình giải quyết hồ sơ ban hành kèm theo Quyết định số 3672/QĐ-UBND, ngày 30/9/2020 của UBND quận Gò Vấp.
Thanh tra Sở Xây dựng cũng cho biết, hiện nay, UBND quận Gò Vấp chưa xây dựng kế hoạch cụ thể từng năm trong công tác quản lý tách thửa đất có hình thành hạ tầng kỹ thuật phù hợp với phát triển dân cư (tăng dân số) và đảm bảo kết nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.
Từ những sai phạm này, Sở Xây dựng TP.HCM đề nghị UBND quận Gò Vấp chỉ đạo kiểm tra, rà soát, đề ra giải pháp và tổ chức thực hiện nhằm khắc phục những mặt tồn tại. Đồng thời, đơn vị này có trách nhiệm tiếp tục phối hợp với Sở Quy hoạch kiến trúc và cơ quan, đơn vị có liên quan thực hiện công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, quy chế quản lý kiến trúc hoặc thiết kế đô thị trên địa bàn quận để làm cơ sở cấp phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng theo đúng quy định.
Đối với những công trình sử dụng không đúng công năng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng giao Chánh Thanh tra Sở chỉ đạo Đội Thanh tra địa bàn quận Gò Vấp phối hợp cùng Phòng Quản lý đô thị quận kiểm tra, rà soát và xử lý. Đặc biệt, quận cần tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định và kiên quyết ngăn chặn từ giai đoạn thi công công trình, không để xảy ra tình trạng thay đổi công năng, mục đích sử dụng không phù hợp theo giấy phép xây dựng đã được cấp.
(Còn nữa…)
